Een paar maanden geleden, na een opvallende toespraak van Donald Trump in San Francisco, dacht ik dat de man erg mee viel en ik besloot voor mijzelf vast te stellen dat Trump de nieuwe president zou worden. Ik weet nog: ik was in Jeruzalem en wellicht heeft dat iets van doen gehad met mijn voorspelling. Terug in Nederland verspreidde ik op voorzichtige wijze deze boodschap, voorzichtig uit vrees voor het commentaar dat mij te wachten stond. Niet geheel onverwacht maakte ik enkele van mijn rechtse vrienden gelukkige mensen. Zo weinig hoef je daarvoor te doen!
Mijn wat grotere optimisme over Trump, ik moet het toegeven, was van korte duur. Ik vroeg mij zelfs af wat mij had verleid een beetje positief over de man te zijn, want een aantal teksten dat hij daarna uitte, was onverteerbaar. Ik moest er niet aan denken dat zo een platterik de president van de Verenigde Staten zou kunnen worden.
Vannacht, de nacht van de verkiezingen, ben ik om 04.00 uur even opgestaan om te zien hoe het ervoor stond. Niets in mij had er nog rekening mee gehouden dat alle Maurice de Honds in Amerika het gezamenlijk mis zouden hebben. Commentatoren durfden het niet echt te zeggen. De voorspelling van de uitslag op dat tijdstip was een mokerslag voor Clinton, want ik concludeerde dat zij het niet zou worden en zelfs een hele pittige nederlaag zou lijden. Het hele journaille van de democratische wereld was voor aap gezet op een zodanige wijze dat alleen bescheidenheid nog paste. Ik ging weer naar bed om vroeg in de ochtend vast te stellen dat Donald Trump op zeer duidelijke wijze was gekozen.
Ja zeker, verslagenheid op tal van plaatsen. Ik voelde me voor aap gezet, omdat ook ik mij had overgegeven aan een onwankelbaar vertrouwen in het Amerikaanse volk om een gematigd progressief en redelijk mens tot president te kiezen. Natuurlijk bedenk ik daarbij wat deze keuze voor Israël zou betekenen nu de vrouw en haar man die zich op alle mogelijke wijzen identificeerden met Israël en het Joodse volk, niet de eerste viool gaan spelen op het wereldtoneel. Zij zullen zelfs geen plek meer hebben in het orkest!
Donald Trump, “de seksist, de pummel, de leugenaar, de onwetende, de draaikont, de charlatan”, hij is nu president van Amerika en in Jeruzalem zal men zich afvragen hoe dat nu verder moet. De machtige Joodse lobby AIPAC slaakt een zucht van verlichting nu de man die niet aandringt op een twee-staten-oplossing, de president is geworden, een man ook die nooit van serieuze belangstelling heeft getuigd voor de buitenlandse politiek. AIPAC zal ook tevreden zijn met het belangrijke feit dat het Congres in republikeinse handen blijft en dat Israël zeker dáár niet veel te vrezen heeft.
Het zou mij niet verbazen wanneer de combinatie van een republikeinse president én Congres in elk geval in de bewoordingen tot een veel scherper beleid zal leiden dan tot nu het geval was. Niet voor niets schijnt het zo te zijn dat de man is gekozen dankzij de hele grote, vooral blanke groep die gefrustreerd en kwaad is en dat vertaald wil zien in woorden en beleid.
Zal dat ook gelden voor Trumps houding ten opzichte van Israël? Ik had en heb de indruk dat Trumps belangstelling voor Israel heel beperkt is, zo niet vrijwel non-existent. De orthodoxe schoonfamilie van zijn dochter, die zelf ook orthodox lijkt te zijn, heeft Trump onder druk gezet zich te uit te spreken over Israël. Dat deed Trump met de altijd weer gratuite uitspraak dat de VS-ambassade naar Jeruzalem moet en nog een paar mededelingen. Ik heb niet, zoals bij de ‘Clintontribe’, het gevoel gekregen dat Israël Trump zeer na aan het hart ligt. Ook mr. Adelson, de casinokampioen, heeft hem niet zo ver kunnen krijgen! In politieke zin kan men zeggen dat Trump, ook als overwinnaar binnen zijn eigen partij, weinig verplichtingen heeft wanneer het gaat om Israël of de belangrijke kwesties van het Midden-Oosten. Zo iets noemt men de vrije hand!
Ik durf over president Trump nauwelijks enige verwachting uit te spreken voor wat betreft zijn buitenlandbeleid. Wij weten niet eens wie zijn belangrijkste adviseurs zijn. Wanneer er sprake is van leegte aan buitenlands beleid denk ik dat het de regering in Israël en haar politieke supporters in het Huis van Afgevaardigden en de Senaat niet veel moeite zal kosten de president aan hun kant te krijgen. Ik noem dat voortzetting van het huidige beleid. Ik vrees een weinig besproken mogelijkheid: Trump stelt de overeenkomst met Iran opnieuw ter discussie, wat muziek van Mozart is in de oren van Netanjahoe.
Of het dan nog lang over de muziek van Mozart zal gaan, waag ik te betwijfelen.