Die prachtige jaren, toen in Nederland voor elk wissewasje door een of andere belangengroep een demonstratie werd gehouden, zijn al lang voorbij. Zelfs op het Plein in Den Haag of op het Malieveld, is er meer rust dan onrust. Ik heb ze niet geteld, maar het lijkt of er minder demonstraties zijn in dit vriendelijke land, of dat men zich vaker beperkt tot het overhandigen van een petitie aan een groepje leden van de Tweede Kamer, aangevoerd door een voorzitter.
Demonstraties zijn een wezenlijk element in een functionerende democratie. Het politieke effect van een demonstratie is moeilijk te duiden. Onderwerp en het aantal deelnemers zijn tamelijk wezenlijke elementen. Maar dan nog!
Zo vroeg ik mij af wat de demonstratie in Tel Aviv van vorige week onder de titel ‘Mars van de Schaamte’ voor effect zou hebben op de Israëlische politieke partijen en politici. Wa ik in het land geweest, dan zou ik heel graag mee hebben gelopen, want het gaat om een van de meest wezenlijke vraagstukken waar Israël, zo lijkt het, in toenemende mate mee wordt geconfronteerd: de noodzaak de corruptie, zoals die langzamerhand steeds meer boven water komt, te bestrijden. Het lijkt wel of het politieke systeem, verweven met de zakenwereld, deels is verworden tot een wereld van graaiers en lieden die gevoelig zijn voor omkoping. Ik zeg er onmiddellijk bij: ik hoop en denk ook echt dat de omvang van de corruptie beperkt is. Echter, nu steeds meer naar boven komt wie bij wat betrokken is, kan men niet anders concluderen dat het desondanks om een groot probleem gaat, dat naar mijn mening nu al het functioneren van de democratie bedreigt en het vertrouwen van tal van fatsoenlijke mensen in het politieke systeem ten stelligste ondermijnt.
Nauwelijks durf ik in detail na te gaan wie in de loop van het laatste decennium bij vormen van corruptie betrokken zijn geweest. Ik vrees voor een pittige lijst van namen van besluitvormers en hun gedienstigen. Vreselijk genoeg! Nu ziet het er naar uit dat de corruptie tot in de politieke top van het systeem is doorgedrongen. Zozeer zelfs dat de premier, zijn vrouw en een hele stoet handlangers deel lijken te zijn van een netwerk van corruptie. Het Openbaar Ministerie en de politie gaan genadeloos te werk en roepen eenieder op die de schijn oproept deel te zijn van de grote maffiafamilie, naar ik vrees geregisseerd door de advocaten van de premier. Zou Netanjahoe werkelijk van niets hebben geweten toen zijn naaste vrienden onderhandelden over een profijtelijke deal bij de aankoop van onderzeeboten in Duitsland?
Een vroegere premier, Ehoed Olmert, is net uit de bak. Ik gruw bij het idee dat de huidige premier, vergezeld van vrouw en vrienden, de volgende zal zijn. Toegegeven, er hebben nog geen veroordelingen plaatsgevonden. Onschuldig tot schuld bewezen is, is het principe. Het huidige schouwspel is al cynisch genoeg!
Hoe ver het gevaar van corruptie al is doorgedrongen, ziet men aan de wijze waarop een parlementaire meerderheid in de Knesset probeert te voorkomen dat met name de premier gedurende zijn ambtsperiode schade oploopt. Men heeft eenvoudigweg een methode verzonnen waardoor Netanjahoe of wie het ook moge zijn, buiten schot blijft zolang hij de baas is, waardoor ook zijn handlangers vermoedelijk gedurende enige tijd buitenspel blijven. Hier ziet men hoe parlementaire macht wordt misbruikt om te voorkomen dat corruptie hardhandig wordt aan gepakt.
Ik vraag me regelmatig af of de betrokkenen niet begrijpen dat deze schandelijke gebeurtenissen respect voor en vertrouwen in de Joodse wereld ondermijnen. Eerder beschreef ik op deze site hoe onder grote aantallen Amerikaanse Joden de band met de staat Israël verzwakt. Een band die wezenlijk is voor de toekomst van het land. Normaal gesproken heet het inmenging in de binnenlandse aangelegenheden van een staat, maar ik zou het toejuichen indien het World Jewish Congres, dat de belangen vertegenwoordigt van het wereldjodendom, zijn aandacht eens richtte op de ondermijning van de democratie in Israël. Voordat het wellicht te laat is!
Terwijl Ik de laatste regel schrijf, zie ik dat de Amerikaanse president Jeruzalem als de hoofdstad van Israël heeft erkend. Ik voel daarover geen blijheid, omdat deze erkenning op dit moment en in de huidige context de moeilijkheden alleen vergroot.