Op het internationale recht wordt te hooi en te gras een beroep gedaan. Hoevele malen dat ik deel was van een debat of er getuige van was dat er een beroep werd gedaan op het internationale recht, ze zijn ontelbaar. Meestal weet bijna niemand iets van dit vakgebied af om van repliek te dienen en dus is een beroep er op betrekkelijk gevaarloos. Het betwisten van beweringen in tal van debatavonden, natuurlijk vaak over het Midden-Oosten, komt dan ook zelden voor. Deskundigen dus van de koude grond beweren dan maar wat en blijven doorgaan als deskundigen.

Wat voor het internationale recht doorgaat, is vaak nog recht dat aan debat onderhevig is of dat sterk afhankelijk is van de politieke voorkeur van hen die zich daar op beroepen. Zo is het mij al vaak opgevallen dat wanneer het gaat om het bestaan van de Staat Israël, sommigen (velen?) dat recht betwisten of een heleboel kritiek hebben, maar heel vaak niet laten merken dat zij weten van het simpele feit dat de Staat Israël door de Verenigde Naties is uitgeroepen en daarmee vanuit het oogpunt van het internationaal recht een feit is geworden dat erkenning verdient.

Het ‘feest’ dat kan beginnen is dat van de uitroeping van de Palestijnse staat door de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties. Zeker is dat het internationale recht eisen stelt aan de erkenning van staten. Met andere woorden: een staat kan pas een staat zijn wanneer aan een aantal criteria is voldaan. Dat is ook geheel begrijpelijk omdat het internationale recht beoogt een zekere ordening tot stand te brengen in de wereldgemeenschap van staten. Niet alleen ordening maar ook stabiliteit. Een staat is dus pas een staat wanneer men kan aannemen dat het grondgebied van de staat niet aan veranderingen onderhevig is tenzij dat in het interstatelijke verkeer is overeengekomen. Ik ga ervan uit dat de Palestijnse staat, wat dat ook precies moge zijn, wordt uitgeroepen. Een staat bestaande uit de Westbank, zonder Gaza of met Gaza. Met duidelijke grenzen of met veronderstelde grenzen waarover t.z.t. verder onderhandeld zal worden. Een staat met een regering die geacht kan worden het gezag over haar grondgebied inderdaad ook uit te oefenen. Of een staat met een grondgebied: de Westbank en Gaza waar verschillende regeringen claimen het gezag over uit te oefenen zoals nu nog het geval lijkt te zijn. Ik denk niet dat men kan zeggen dat de overeenkomst tussen de PLO en Hamas die in Cairo werd bezegeld, al geleid heeft tot een regering die effectieve controle uitoefent over een grondgebied waarvan de contouren zijn gedefinieerd.

Ik durf de stelling aan dat zelfs globale toepassing van de eisen die het internationale recht stelt, zou kunnen leiden tot de conclusie dat de Palestijnse staat die zonder twijfel wordt uitgeroepen, met of zonder veto van de Amerikanen, in elk geval geen staat is die in ‘normale’ omstandigheden erkend zou kunnen worden. Maar een benadering als deze is in dit geval helemaal niet aan de orde. Ambassadeur Prosor van Israël heeft laten weten dat zeker 130 leden van de Verenigde Naties op een totaal van ongeveer 190 staten, de uitroeping van de Palestijnse staat zullen steunen. Met of zonder internationaal recht! Een klein aantal westerse democratische staten zal tegen stemmen en waarschijnlijk zal een groter aantal zich onthouden. Hoe men het ook wendt of keert, Israël gaat een grote nederlaag tegemoet en in Palestina zal op grote schaal feest gevierd worden, hetgeen ik nog goed kan begrijpen ook.

De huidige regering van Israël, die toch al op zo weinig sympathie kan rekenen, stuurt deskundigen de wereld rond om regeringen en opiniemakers ervan te overtuigen dat deze Palestijnse staat er op deze manier niet mag komen. Die regering heeft gelijk want de hele gang van zaken is strijdig met veel van wat gangbaar is. Alleen alle argumenten zijn niet relevant want de stemming in de VN, ook in tal van Europese landen, is anti-Israël en de stemming in de Algemene Vergadering is niet meer en niet minder een motie van wantrouwen tegen Netanyahoe en zijn makkers. Ik vrees dat alle inspanningen van de vrienden van Israël het tij te keren, onvruchtbaar zullen zijn. De erkenning van de Palestijnse staat is een politieke aanval op Israël. Het enige adequate antwoord van Israël moet zijn op een integere wijze open te staan voor een Palestijnse staat en zich ook als zodanig te gedragen.