Ja zeker, de minister-president van Israël was echt in Den Haag, hoewel dat in beperkt mate is opgemerkt. Ik ben geen aanhanger, laat staan bewonderaar van Netanjahoe, maar ik moet zeggen dat de paar zinnen die hij mocht uitspreken in het Journaal, van een verrassende duidelijkheid waren. Bibi zei dat Europa van Israël kan leren en dat de Israëlische strijd tegen de islamitische terreur juist voor Europa van groot belang is. Dit laatste is onweerlegbaar, bekend bij regeringen en onbekend bij tal van parlementariërs, hetgeen bij enkelen goed in hun straatje past. Die domme en gevaarlijke mijnheer Kuzu, politiek leider van Denk, begeeft zich naar de discussiebijeenkomst met de premier van Israël, niet om met hem te debatteren, maar om een foto te laten maken die goed uitkomt in zijn pro-Erdogan activiteiten. Kuzu weigert de hand van Bibi, uitgestoken uit beleefdheid naar zijn Nederlandse gastheren. Arme mijnheer Kuzu, de heer Erdogan praat intussen weer met Israël en tussen beide landen is de samenwerking weer opgestart. Waarom? Omdat mijnheer Erdogan donders goed weet wie hij in elk geval niet als tegenstander moet hebben: Israël is van essentieel belang om te voorkomen dat de chaos in een deel van de Arabische wereld nog groter wordt.
Ik heb de stellige indruk gekregen, ondanks de vriendelijke en kritische woorden van premier Rutte en minister Koenders, dat die zogenoemde vriendschappelijke relatie aan een zekere verkoeling onderhevig is. Niet dat men die vriendelijke woorden over vriendschap niet nog vaak zal herhalen, maar de geopolitieke ontwikkelingen in de wereld zijn meer en meer gericht op de aanwezige macht en invloed van de grote mogendheden in het Verre Oosten: China, India, Japan en nog wat landen in Azië en Afrika met bevolkingen van meer dan honderd miljoen inwoners. De emotie in deze landen met betrekking tot het Palestijns-Israëlische conflict is totaal anders. De last van de geschiedenis zoals die in Europa wordt gedragen, is niet aanwezig en dat beïnvloedt de relatie met Israël aanzienlijk. Daarbij komt dat deze landen, in het bijzonder China en India, hebben ontdekt dat Israel voor de ontwikkeling van technologie, niet in het minst militaire technologie, voor hen van betekenis kan zijn. In Jeruzalem denkt men zonder twijfel dat de nieuwe toekomst in die landen ligt. Natuurlijk met behoud van de betrekkingen met Europa en de Verenigde Staten, maar toch … anders!
In de vergadering van de Commissie Buitenlandse Zaken met Bibi is het er heel pittig aan toegegaan. Sommige linkse leden van de Tweede Kamer attaqueerden Bibi met gestrekt been, zoals dat heet. Daar is ook niets tegen, te meer omdat ik vermoed dat iemand die de dagelijkse werkelijkheid van de Israëlische politiek nu al vele jaren kent, het gedrag van de toch fatsoenlijke Nederlandse parlementariërs in feite als een zacht gekookt eitje zal ervaren. Dit soort gesprekken kan ook nauwelijks dienen als een middel om een vorm van overeenstemming te bereiken. Ze dienen er eerder toe om bekende opvattingen uit te wisselen, het glas te heffen op een betere toekomst en terug te keren naar het eigen politieke domein.
Toch is een dergelijke bijeenkomst nuttig om de temperatuur van de betrekkingen weer eens te meten. Minister Koenders bood aan in Gaza te helpen bij het verbeteren van de levensomstandigheden. Uitstekend natuurlijk, maar politiek van marginale betekenis. Dat is op dit ogenblik ook de essentie van de Nederlands-Israëlische betrekkingen: vriendelijk, maar van marginale betekenis, om de simpele reden dat de Nederlandse regering en ook een belangrijk deel van het Nederlandse parlement vooral van de alles dominerende bezettingspolitiek van de huidige Israëlische regering weinig moet hebben. Is niet elke hoop verdwenen op een spoedige koerswijziging richting de oplossing van twee onafhankelijke staten? Hoewel de opiniepeilingen in Israël en in de Palestijnse gebieden nog steeds een meerderheid pro laten zien, zijn er naar mijn smaak te veel opinieleiders, ook onder de Palestijnen, die de kracht niet meer hebben optimistisch te zijn. Ook het bezoek van Netanjahoe heeft in dit opzicht geen enkel positief teken opgeleverd.
Tot slot: is het de moeite waard meer dan een enkel woord te wijden aan de bizarre uitlating van een voormalig Nederlands minister-president, Van Agt is zijn naam, over de noodzaak de Israëlische minister-president bij zijn aankomst in Nederland te arresteren vanwege vermeende oorlogsmisdaden? De goede man is van het pad geraakt, zijn oordelend vermogen is ziekelijk eenzijdig geworden, zo er niet meer aan de hand is met zijn meningsvorming. De lezer oordele!
