Bij de zoveelste rel rond Donald Trump, de man die in zijn korte tijd als president van het machtigste land ter wereld al een soort kampioen is geworden van onbegrijpelijke manoeuvres, is nu vermoedelijk ook Israël betrokken. In de Amerikaanse pers is er hard aan getrokken om vast te stellen dat Trump de regels voor samenwerking in de inlichtingensfeer zou hebben geschonden, hoewel de Amerikaanse president het volste recht heeft inlichtingen uit te wisselen met landen die hij daartoe geschikt en betrouwbaar genoeg acht. Het kan zijn dat de Russen zich met verkregen informatie behoorlijk gedragen, maar ik denk niet dat de Amerikaans-Russische verhoudingen van dit moment het erg aannemelijk maken dat op een betrouwbare wijze informatie kan worden uitgewisseld. Zeker niet in een tijd waarin men met kracht vermoedt dat Russische instellingen met cybertechnologie tal van samenlevingen proberen te verstoren en schade toe te brengen. Wat bezielt dan de Amerikaanse president om met de heer Lavrov gezellig samen te zitten, op de foto te gaan en hem een envelopje mee te geven met hoogst gevoelige informatie over IS? Israël zou de leverancier zijn geweest van de informatie en dat is zeer waarschijnlijk, gezien Israëls inlichtingenpositie in het Midden-Oosten.
Deze rel, die hoe dan ook zeer contraproductief is, komt op een moment dat de Amerikaanse president Israël zal bezoeken, maar – let wel – óók Saoedi-Arabië en de Palestijnse president. In de media in de Verenigde Staten is natuurlijk het bezoek aan Israël het belangrijkste onderwerp. Ik denk dat het hoogst onverstandig is de betekenis van het bezoek aan de aartsconservatieve Saoedische leiders te onderschatten, net zo min als die van de komende gesprekken met de Palestijnse president. Ik denk dat deze bezoeken
welbewust zijn gekoppeld aan het bezoek aan Israël, om uitdrukking te geven aan het feit dat Trump toch ook streeft naar een zeker evenwicht in zijn beleid ten aanzien van het Midden-Oosten. Trump is een onevenwichtig sujet, zoals wij meer dan eens in zijn verkiezingscampagne hebben gezien, en evenzeer als gekozen president. De gekkigheid in Amerika neemt vormen aan waarbij er nu al wordt gesproken over impeachment (afzettingsprocedure) van de president. Dat lijkt mij nu echter uitgesloten, al was het maar omdat de republikeinen, in de meerderheid in het Congres, daaraan niet zullen meewerken en omdat zo’n beslissing al te zeer Amerika’s reputatie zou schaden.
Voor Israël geldt dat de republikeinse president niet ongenegen zou zijn de twee-staten-oplossing op te geven. Hij zou, zoals eerder ook werd beloofd door diverse presidentskandidaten, onder wie Bill Clinton, de Amerikaanse ambassade doen verhuizen naar Jeruzalem. Ik kan u verzekeren dat dit ook dit keer weer niet zal gebeuren, terecht overigens, omdat de juridische en politieke gevolgen zeer schadelijk kunnen zijn. Amerika zou in dat geval de ambassade verhuizen naar bezet gebied, c.q. oost-Jeruzalem en daarmee tegelijkertijd de wensen in de islamitische wereld veronachtzamen, met alle mogelijke gevolgen voor Amerika’s belangen, als ook voor de toch al schamele kansen van het vredesproces.
Er is een aanzienlijke groep politici en kiezers ter rechterzijde van het Israëlische politieke firmament, voorafgegaan door de Amerikaanse gokkoning Adelson, die het licht al zagen gloren met de nieuwe leider Trump en het onervaren gezelschap om hem heen dat dacht dat de wereld er uit zag zoals zij deze in hun beperkte visie voor zich zagen. Hoewel het moeilijk is de juiste inschattingen te doen, heb ik het gevoel dat Trump Amerika en de wereld dacht te kunnen regeren, zoals een autoritaire CEO dat doet bij de onderneming waar hij leiding aan geeft. Opvliegendheid en opportunisme schijnen Trump niet vreemd te zijn. Zo gedraagt hij zich ook op het vlak van de internationale politiek en ik vermoed dat hij nu heeft ontdekt dat daar andere regels gelden dan in de ruwe wereld van het grote vastgoed.
De Israëli’s zouden er naar mijn smaak verstandig aan doen vooral niet te optimistisch te zijn met hun al dan niet gerechtvaardigde verlangens. Eerst maar eens afwachten waarmee Donald Trump terug komt van zijn bezoek aan Israel, de Palestijnse Autoriteit en Saoedi-Arabië. Bereid u voor op verrassingen en teleurstellingen!
