Wellicht heb ik niet goed opgelet, maar de Islamitische Staat, het kalifaat volgens de regels van Mohammed, kwam voor mij als een verrassende en verbazingwekkende ontwikkeling. Het bleek ook nog een beweging, in de vorm van een staat, met aanzienlijke machtsmiddelen en met een verbluffende organisatiegraad. Tal van terroristische organisaties uit het Midden-Oosten hebben in het westen verschillende graden van bekendheid en betekenis, maar de IS leek wel uit het niets naar voren te zijn gekomen. De wreedheid van de organisatie is met geen pen te beschrijven. De foto's die wij zagen van executies doen ons herinneren aan beelden van de nazi's: ter dood veroordeelde mannen aan de rand van de greppels die ook hun graven zijn.

De opkomst van deze radicale extremisten is onderdeel van de radicalisering in grote delen van de Arabische c.q. Islamitische wereld en vanuit dit perspectief gezien niet eens zo vreemd. Bijzonder is dat de doeleinden van deze groepering in elk geval breder lijken te zijn dan alleen de vernietiging van de staat Israël, zoals het geval was bij Fatah en nog steeds het geval is bij Hamas. Ik ken de visie van de IS op dit punt niet, maar ik vrees dat die niet veel aangenamer is dan die van Hamas en zijn vrienden.

De essentie van de IS lijkt te zijn de invoering van het kalifaat, de instelling van de sharia als rechtssysteem, de verovering van de Islamitische wereld en in het voorbijgaan het westen te treffen waar men maar kan. Het lijkt mij dat wij deze doelstellingen zeer serieus moeten nemen, ook al vanwege het feit dat het er naar uit ziet dat de IS over een breed arsenaal aan machtsmiddelen beschikt. De ernst waarmee men kennelijk deze doelen nastreeft, kan men op zijn minst afleiden uit het gedrag van de IS in Irak en Syrië en vooral uit de wijze waarop met minderheden wordt omgegaan: wreedheid, extreme wreedheid en nog eens wreedheid, een reden te meer om de aanhang van de IS uiterst serieus te nemen.

In Israël is men zich terdege van de gevaren bewust, want het is niet onwaarschijnlijk dat de IS door Syrië heen en wellicht ook Jordanië, zich uiteindelijk aan de grenzen van Israël zal melden. Zonder enige twijfel houden de Israëlische veiligheidsdiensten daarmee nu al rekening.

Ons goede Nederland heeft zich inmiddels op een wel heel bescheiden wijze aangemeld als een land dat mee verantwoordelijk wil zijn voor de bestrijding van dit grote buitenlandse en eventueel ook binnenlandse gevaar. Het eerste teken van besef van de grote gevaren die ons bedreigen, viel waar te nemen toen de Amerikaanse president opriep de Koerden van Irak te ondersteunen bij hun strijd tegen de IS. De Nederlandse regering reageerde op ‘indrukwekkende’ wijze: de Nederlandse regering heeft besloten de Koerden 1000 helmen en 1000 (zwem?)vesten te sturen om de Koerden bij hun strijd in de bergen van Irak bij te staan. Voorwaar, een stevig gebaar van solidariteit, waarbij om volledig te zijn, Nederland ook nog transportcapaciteit, die men nauwelijks heeft, beschikbaar stelde om de spullen van andere Europese landen te vervoeren. Om het geheel een enigszins lachwekkend tintje te geven, werd Nederland buiten de Coalition of the Willing gehouden, maar dat bleek een vergissing te zijn omdat men tijdens de NATO-top in Wales geen kamer kon vinden waarin vertegenwoordigers van meer dan negen landen met elkaar konden vergaderen over een zaak van levensbelang. Men schijnt in de tussentijd ergens in Europa of de Verenigde Staten toch nog een plekje gevonden te hebben waar men met 28 landen, waaronder dus Nederland, verder kan praten over de strijd tegen de IS.

Alle grapjes daargelaten, het gaat natuurlijk om een heel ernstige en belangrijke zaak. Nederland heeft zeker zijn plicht gedaan in Afghanistan en nu ook weer in Mali. Wat zich nu echter wreekt, zeker ook in het licht van de ontwikkelingen in en om Oekraïne, is dat Nederland zijn defensie-inspanning schromelijk heeft verwaarloosd en nu met een groot tekort aan middelen zijn bijdrage toch wil leveren. Nederland is de afgelopen jaren feitelijk het pad opgegaan van een soort van semi-neutraliteit. Daar moeten wij van af om een serieuze bijdrage te kunnen leveren aan het gevecht tegen de Islamitische Staat en zijn extremistische bondgenoten.