Israël is een democratisch land, maar ook Joods, en die combinatie geeft soms enkele probleempjes. Zodoende mag een Joodse burger bijna alles op zijn Facebook-pagina zetten, en kan een Arabische Israëli beter op zijn tellen passen, want als hij een beetje overstag gaat, heeft hij binnen de kortste keren iemand aan de deur die hem aan de tand komt voelen. Precies dat gebeurde met een 35-jarige Arabische dichteres uit Nazareth, Dareen Tatour, die een gedicht op Facebook had gezet dat ze schreef naar aanleiding van een oudere video-film met zeer agressieve gevechten tussen Arabische jongeren en Israëlische soldaten. Veel gegevens over Dareen Tatour zijn te vinden op Facebook: Free Dareen Tatour.
Verder stond er nog het een en ander aan moois op haar pagina dat de autoriteiten de indruk gaf opruiiend te zijn. Dareen Tatour werd een jaar geleden gearresteerd, zat drie maanden gevangen, was daarna ruim een half jaar 'verwijderd uit Nazaret' onder zeer streng huisarrest in Kirjat Ono bij haar broer, waar eigenlijk niets mocht, inclusief gebruik van het internet, en heeft nu de laatste drie maanden iets lichter huisarrest in Nazareth. Ze mag uitsluitend van haar ouderlijk huis naar het werk (als telefoniste op een timmermanswerkplaats) en terug. Na strenge politieverhoren een jaar geleden is nu haar proces begonnen. De aanklacht is opruiing tot geweld tegen de (bezettings)autoriteiten, of meer precies: "Incitement through social media".
De zaak is verre van simpel, en ik kon een van de rechtszittingen in Nazareth bijwonen. Hoewel de verdachte een Israëlische Arabische is, die dagelijks heel redelijk Iwriet spreekt, wordt ze bijgestaan door een tolk, omdat er anders toch te veel termen onbegrepen blijven. Er ontstaan ter plaatse al direct van tijd tot tijd discussies tussen tolken van beide partijen over exacte vertalingen van vragen van de advocaten, opmerkingen van de rechter en van de aangeklaagde dichteres. Nog interessanter zijn de meningsverschillen over de juiste vertaling van het centrale gedicht. De originele Arabische versie is op het internet in het Engels vertaald:
"Resist, my people, resist them". In het gedicht zelf geen woord over gewapend geweld. Er komt in voor: "For an Arab Palestine", en "Until I evict them from my land". Dat is dan het ergste.
De vertaling in het Iwriet die de aanklager hanteert, luidt: "Verzet u, mijn volk, verzet u tegen ze!". Terwijl de verdediging het houdt op: "Sta op, mijn volk, sta op!" Dat klinkt ongetwijfeld anders. En mogelijk zijn er nog andere versies in de maak.
De aanklager probeerde steeds uit Dareen los te peuteren dat ze op haar Facebook-pagina had aangezet tot geweld – dan weet je waar je staat en dan kan ze rechtstreeks het gevang in. De dichteres kwam dan steeds terug met: 'Ik druk mijn pijn, mijn gevoelens uit'. Wat kan een jurist nou met zoiets?
Dan is er een aardige passage waarin de dichteres haar foto op haar Facebookpagina zette, met het onderschrift: "Ik ben de volgende shaheed". Daar schrikken jullie misschien even van, dat ze van plan is zich binnenkort in een Joods winkelcentrum op te blazen, en dat is dus reden genoeg om haar meteen op te pakken vanwege vijandige bedoelingen. Met een beetje kennis van het Arabisch (niet de mijne, hoor) blijkt echter dat een shaheed niet alleen degene is die zichzelf opblaast, maar ook de onschuldige toeschouwer die bij onlusten van nationalistische aard door een verdwaalde kogel wordt gedood, een slachtoffer. De dichteres stelde voor het gerechtshof dat zij met al die onrust en schieterijen vreesde dat zoiets haar lot zou zijn. De tolken waren het toevallig eens over die dubbele vertalingsmogelijkheid en de interpretatie van dit centrale woord. Daarentegen geloofde de aanklager er duidelijk niets van. Ieder zijn eigen vooroordelen.
De rechter heeft geen makkelijke taak, want behalve juridisch is dit probleem ook zeker (ver)taalkundig. Wat mij opviel, is hoeveel haarkloverij met deze rechtszaak gepaard gaat, en hoe weinig er op een zo'n dag is volbracht. Dit kan nog maanden duren en Dareen blijft ten minste onder huisarrest.
Ik denk niet dat ik het geduld heb al die vermoeiende rechtszittingen bij te wonen. Zeker houd ik jullie op de hoogte, want de uitspraak komt vast ook in de pers. Maar dit was ongetwijfeld best eens interessant.
