Onderstaande column stuurde Eldad Kisch ons vorige week. Door een misverstand is zijn tekst toen niet geplaatst. Bij deze doen wij dat alsnog. Met excuses aan u én aan Eldad.
Crescas, redactie
Afgelopen zaterdag was ik met mijn dokters naar het dorp Qaryut met 2.500 inwoners, ruim tien kilometer ten zuiden van Shechem (= Nabloes, verbasterd van Napels), ingepend tussen onvriendelijke settlements. Ze hebben daar twee maal per week gedurende twee uur een arts, en het bereiken van naburige medische centra is uitermate bemoeilijkt door zeer tijdrovende controleposten. Wat mijn specialisme betreft zag de medische zorg er niet geweldig uit.
Een televisieploeg van het Israëlische Tweede Kanaal begeleidde ons de hele dag en enkele belangrijke dokters van onze organisatie waren opgetrommeld om deze gelegenheid niet te missen. Het blijkt dan altijd dat van úren opnames nog geen vijf minuten op het scherm komen.
Voor ons vertrek uit Taibe vertelde onze coördinator nogal opgewonden en voldaan dat hij de dag tevoren terug was gekomen uit Gaza, waar hij twee dagen had doorgebracht in gezelschap van zeven Israëlische artsen die bijna continu aan het opereren waren, met moeilijke operaties die daar ter plaatse niet uitgevoerd kunnen worden door de lokale krachten. Er heerst een pijnlijk gebrek aan geneesmiddelen en medisch materiaal, gecombineerd met veelvuldige uitval van de elektriciteit. De medische zorg staat daar zo'n beetje op instorten.
Een zeer positief geluid was dat er precies gedurende die dagen een symposium werd gehouden door dezelfde Israëlisch-Arabische artsen van PHR (Physicians for Human Rights), tussen de operaties en adviezen door, in samenwerking met de Universiteit van Gaza, bezocht door meer dan 300 artsen en studenten. Er hing een levensgroot spandoek met de naam van onze organisatie, Physicians for Human Rights – Israel, duidelijk in het Arabisch tentoongesteld, en er waren officiële begroetingen door hoogwaardigheidsbekleders. Je hoopt dan altijd maar dat zoiets enige betekenis heeft.
Juist nu, rondom de Wereldgezondheidsweek die dezer dagen plaats vindt, heeft PHR besloten een rapport uit te geven over racisme bij onze eigen Israëlische artsen, of tenminste verregaande onverschilligheid. Dat kan vast geen kwaad, maar het ging wel over oude koeien uit de sloot:
• Ethiopische immigranten die indertijd ongevraagd depo-provera injecties kregen als middel tot geboortebeperking.
• De bloeddonaties van Ethiopische immigranten die na afloop door het riool werden gespoeld omdat ze zoveel AIDS hadden, zonder dat openbaar te maken, of tenminste hun bloed beleefd te weigeren.
• Jemenitische kindertjes werden steels bij hun ouders weggehaald om ze voor adoptie aan te bieden bij Asjkenazische echtparen. De ouders werd dan verteld dat de kindertjes overleden waren. Ze kregen toch genoeg kinderen, nietwaar?
• Nieuwe immigranten uit Noord-Afrika kregen röntgenbestraling tegen ringworm ofwel schurft. Dit veroorzaakt lelijke kaalheid op latere leeftijd. Het werd weliswaar te goeder trouw gedaan, maar niemand had deze verse Israëli's ingelicht over mogelijke bijverschijnselen en deze gegevens liggen nog steeds als militair geheim in de kelders van het Tel Hashomer-ziekenhuis en worden niet vrijgegeven.
• Experimentele behandeling tegen Anthrax is op niets vermoedende militairen uitgevoerd.
Het waren natuurlijk wel andere tijden en 'informed consent' was toen nog niet zo ingevoerd. Veel artsen wisten ervan en hielden zich muisstil. PHR trekt van leer tegen de Israëlische artsen die hierover nooit hun mond hebben opengedaan. Dat is zeker juiste en welverdiende kritiek, en dat gedrag van onze collega's is niet mooi geweest, maar waarom nu? Dit alles is al jaren geleden. Een levensles? Dan heeft het niet erg geholpen, want nu worden de gemoederen weer in beweging gebracht door het nieuws dat Joodse vrouwen na hun bevalling niet op één kamer willen liggen met Arabische moeders en dat dit wordt gedoogd door de directies van sommige ziekenhuizen. Het ministerie van gezondheid is hier niet van gediend en roept de betreffende directeuren op het matje.
Nog actueler was een recent rapport van PHR over het totaal overbodige gebruik van langdurige solitaire hechtenis, een psychisch zeer zware en inhumane straf, door de gevangenisautoriteiten met losse hand toegepast, dat niet zelden tot late geestelijke gevolgen voor de gevangenen leidt.
Een niet onbelangrijk detail, dat pas in een laat stadium tot me doordrong, was dat de soldaat die een weerloze terrorist in Hebron door zijn hoofd schoot en hem daarmee voorgoed uit de wereld hielp, een hospik was die godbetert een eed had gezworen om gewonden, vriend of vijand, te helpen.
