De korte documentaire Hier kan me niets gebeuren over de oorlogsgeschiedenis van het Nederlands Israëlietisch Ziekenhuis op de Nieuwe Keizersgracht in Amsterdam, heeft nu ook Israël bereikt, in CD-vorm. Hij is gemaakt in 2013 door Zinis met Joeri Bleumer als regisseur. De film is in dat jaar verschillende malen vertoond in bioscopen en op de Nederlandse televisie. Op Vimeo is de film gratis te bekijken, zij het zonder Engelse ondertitels.
Het is een esthetische film geworden, een ‘document humain’, waar stafleden van het ziekenhuis uit die periode aan het woord zijn en hun ervaringen vertellen over het reilen en zeilen van dit ziekenhuis in de oorlogsjaren. De dagelijkse dreiging, de pogingen hun patiënten te helpen door ze een paar dagen langer vast te houden om een onderduikplaats te vinden, of met schijnziektes, gewoon om tijd te winnen en om ze te vrijwaren van transport. De 'selecties' door Duitse artsen, maar ook de onmogelijke keuzes door de bezetter afgedwongen bij de Joodse artsen. Daartegenover staat de saamhorigheid, de vriendschap, en de humor; dit alles met de voortdurende angst dat dit niet goed zal aflopen. De zeer betrekkelijke bescherming die het werk in het ziekenhuis bood, komt ter sprake. Deze interviews worden afgewisseld met mooie beelden uit die oorlogstijd, met de Joodse Wijk, de bezetter, en foto's uit het ziekenhuis zelf. Een waardevolle blik op een klein aspect van een onmogelijke tijd. Als gezegd, een mooi filmpje, en ook wat traag.
Alles is afgelopen op 13 augustus 1943 – dan wordt het NIZ ontruimd. Enkele van de geïnterviewden doken zelfs in dat late stadium nog onder en redden zo hun leven. Het gebouw is nooit meer in dienst genomen als ziekenhuis en later zelfs afgebroken.
Ik had meer feitelijke informatie willen zien: hoeveel stafleden er waren in die barre tijden, hoeveel daarvan de oorlog overleefd hebben. En zelfs een vage indicatie hoeveel patiënten via opname in het ziekenhuis een geschikt onderduikadres hebben kunnen vinden.
De Jong schrijft het volgende in deel 7/1 pagina 308 van zijn levenswerk:
Hannah van den Ende, arts in Amsterdam, werkt momenteel aan haar proefschrift over Joodse artsen in Nederland gedurende de Tweede Wereldoorlog. Zij heeft meegewerkt aan deze film door achtergronden op te diepen en trad ook op als interviewer. De disc van de film is niet in de handel, maar dokter van den Ende heeft nog enkele exemplaren in huis en is bereid die beschikbaar te stellen aan geïnteresseerden. U kunt haar per email bereiken.
