Hoe je het ook wendt of keert, de dag die gewijd is aan de herinnering van de gevallen soldaten in Israël is een droevige dag. Al die jonge mensen die hun leven hebben gelaten voor de stichting en de verdere verdediging van de staat Israël. En daar begint dan de discussie: waren al die oorlogen zo nodig? Had het anders gekund? Het is waarschijnlijk het makkelijkst als je gelooft dat er geen keus was, dat het verlies van je kind of andere naaste een onvermijdelijk gevolg is van de moorddadige haat van onze vijanden. En dat onze wijze leiders alles hebben gedaan om die 'volgende oorlog' te vermijden.
De alternatieve herdenkingsceremonie denkt daar duidelijk anders over. Die alternatieve herdenking wordt al tien jaar gehouden en hij wordt steeds beter bezocht. Dat is een hoopvol teken. Gisteravond (dinsdag) kwamen weer duizenden mensen samen op het Jaarbeursterrein van Tel Aviv om deze dag anders te bezien. Georganiseerd door Combatants for Peace en het Forum for Bereaved Parents, beide organisaties waar plaats is voor Israëli's en Palestijnen die het gemis van hun naasten betreuren en die de vijandschap van beide zijden van nabij hebben meegemaakt. De getuigenissen op die waardige bijeenkomst zijn schrijnend. Mensen die komen vertellen over haat, verlies, soms geleden onrecht door de bezetting, miskenning van de andere kant, zijn tot het inzicht gekomen dat dit alles op een dood spoor zit. Hier komt niets goeds uit voort. Van beide kanten horen we hier verhalen van de wil om de huidige werkelijkheid te veranderen, het aanvankelijk verwarrende begrip dat onze pijn en hun pijn niet zoveel verschilt, dat we inderdaad zoals we bezig zijn aansturen op die 'volgende oorlog', zonder dat er iets verandert. Dit is een avond van 'genoeg!', dit is een avond van contact tussen de partijen, dit is een avond van hoop. Precies wat er zo ontbreekt in het huidige Israël, gevoed door onze kortzichtige leiders.
Er waren ongewoon strenge veiligheidsmaatregelen getroffen, met onderzoek aan de ingang van het terrein en weer bij de ingang van de enorme jaarbeurshal. Dat is kennelijk nodig in dit land waar de politieke tegenstellingen steeds extremer worden. Binnen heerst een gevoel van verbroedering tussen de vele Israëli's en de enkele Palestijnen, die duidelijk allemaal het doel van de vrede komen dienen. Een waardige manier om de slachtoffers van generaties van zinloze haat, aan beide kanten, te gedenken.
Na afloop troffen we buiten een handjevol rechtse demonstranten – onverstaanbare (gelukkig) verwensingen schreeuwend - met grote Israëlische vlaggen, alsof zij de echte patriotten zijn. Zij waren omringd door een cordon van politieagenten. Dat soort geschreeuw schijnt er ook bij te horen als deel van de democratie.
