Qasr el-Yahud (kasteel van de Joden) is de plaats, volgens de Evangeliën, waar Jezus is gedoopt door Johannes de Doper. Het gebied ligt op de bezette Westelijke Jordaanoever, en is te bereiken via een weg die aan beide kanten langs mijnenvelden loopt. Desondanks kwamen daar afgelopen jaar bijna 600.000 toeristen, een record aantal.
Dit jaar begon het al goed met de eerste zondag in januari, de christelijke feestdag Epiphany, of in het Nederlands Driekoningen, met duizenden bezoekers, in een lange processie van priesters, monniken en gelovigen, van wie een deel zelfs te water ging in de kille, wat modderige Jordaan. Niet alle pelgrims gaan zo ver dat ze zich in het water onderdompelen; sommigen vullen plastic flessen met Jordaanwater. (Wel eerst even het heilige water opkoken.)
Qasr el-Yahud is de naam van een gebied dat beide Jordaanoevers omvat, en ook de Jordaanse kant wordt bezocht door christelijke pelgrims van alle denominaties.
Ik heb al eens eerder geschreven over deze heilige plaats, die in de oorlog van 1967 vol met landmijnen is gelegd. Er zijn daar zeven kloosters en kerkjes die tot op heden onbereikbaar zijn vanwege anti-tankmijnen, landmijnen en boobytraps in de kerken. In 2011 is er een klein mijnenvrij gebied opengesteld voor toeristen, die van de rooms-katholieke kerk St. John the Baptist uit de twaalfde eeuw, gebouwd op de resten een veel oudere kerk, een kilometer moeten lopen naar de plaats aan de Jordaan waar het om gaat. Het plan was dat de sympathieke HALO-trust de mijnen zou ruimen, in samenwerking met het Israëlische leger en de Palestijnse Autoriteit, om zo al die kerken weer veilig en bezoekbaar te maken. Een akkoord tussen alle partijen leek bereikt te zijn in 2016, maar dat schiet niet erg op. De druk van de kerken is niet voldoende om de zaken aan het rollen te brengen.
Even godsdienstles: Het feest Driekoningen, dat heet naar de drie wijzen of de drie koningen die de pasgeboren Jezus kwamen aanbidden, meer bekend als Epiphany; in het Engels 12th day of 12th night, valt in de westelijke kerken op 6 januari, (en daarom was de zondag meteen daarop zo'n drukke dag voor de toeristen). Qasr el-Yahud ontleent zijn naam aan de eerder genoemde kerk van Johannes de Doper, die er uitziet als een kasteel. En de plaats aan de Jordaan is behalve de doopplaats ook de plek waar de Joden de Jordaan overstaken naar het land Kena'an, ofwel het beloofde land, op de lange weg uit Egypte. En nog enkele wonderlijke gebeurtenissen uit de bijbel speelden zich daar af. De Arabieren noemen de oostelijke kant van dit heilige gebied aan de Jordaan Al-Maghtas (de plaats van de onderdompeling). Maar we zijn er nog niet: het Epiphany-feest van de oosterse kerken, met hun eigen jaartelling, valt op 18 januari, met de nadruk op de doop, en dan is er dus weer een enorme toeloop van toeristen, ditmaal van de oosters-orthodoxe kerken uit die gebieden met hun eigen toerisme.
