In de huidige situatie van oorlog op een laag pitje, die nauwelijks meer nieuwswaardig is na het eerdere geweld en de aangerichte verwoestingen, probeer ik voor mezelf te zien waar ik sta. Natuurlijk hadden we veel eerder moeten praten, met Hamas, met Abu Mazen, met wie dan ook. Dat is jammer genoeg niet gebeurd in die hele periode van relatieve rust. Ook de plannen van minister Kerry zijn niet benut, noch het Saoedische initiatief. Toen begon het laatste gedonder met de moord op drie jesjiva-leerlingen, en de daaropvolgende escalatie tot Israël Gaza binnentrok met veel overmatig geweld. En opeens openbaarde zich het probleem van de vele tunnels, dat eindelijk een actuele bedreiging werd, en veel uitgebreider bleek dan verwacht, nadat het zo'n beetje onder de tafel was geveegd door onze militaire slimmeriken als niet van belang, niet hoog op ons lijstje.
Hoe verder? Zolang de rust niet is weergekeerd blijven we vast wel tunnels opruimen, vooral voor zover ze onder de grens doorlopen, en eventuele andere dreigingen neutraliseren, en daarom blijf ik huiverig om deel te nemen aan de demonstraties tegen het leger. Er moet natuurlijk geprobeerd worden om zo min mogelijk burgers te raken. Dat lijkt me niet zo eenvoudig in een van de dichtstbevolkte plekjes van dit Midden-Oosten. En ik geloof dat het Israëlische leger werkelijk meestal zijn best doet en dat Hamas met veel enthousiasme misbruik maakt van die locale omstandigheden.
Een oude tegenstelling steekt nu ook weer de kop op bij mijn dokters, Physicians for Human Rights. Aan de ene kant de medisch-humanitaire instelling, aan de andere de meer militante, politieke fractie. Deze laatste kwam met een verklaring uit naam van PHR die een veroordeling van overmatige verwoesting door het leger inhield. Dat ligt momenteel niet lekker. De gematigde fractie vindt dat er voldoende politieke organisaties bestaan die hun mond open weten te doen en dat de morele kracht van PHR ligt in de humanitaire benaderingswijze en wij dus die speciale positie moeten behouden en koesteren, zo’n beetje als de neutrale status van het Rode Kruis. Dit is een steeds weerkerende bron van wrijving. We begrijpen allemaal dat de vele problemen aan de Palestijnse kant niet met wat naastenliefde op te lossen zijn, en dat er onderliggende, veel diepgaandere ongerechtigheden eindelijk opgelost moeten worden, maar moeten we dat allemaal tegelijk doen in één kleine organisatie?
Wat mij zorgen baart op het politieke vlak is dat nadat de rust is weergekeerd, die gelegenheid opnieuw niet gebruikt gaat worden om te praten. Als dat zo doorgaat zitten we hier over twee jaar weer in de schuilkelder en dan gaan er weer duizend of meer Gazanen dood, voor niets! Elk vredesinitiatief is welkom en moet intensief bestudeerd worden.
