Ik ben zelden onder de indruk van wat ik in de krant, Ha'aretz, lees. Meestal doffe ellende. Maar in dit geval gaat het over een bijzondere vrouw, Maha Daka, die in de stad Taibe woont, in het Arabische deel van Israël. Zij is de directeur van het Arbeidsbureau aldaar en helpt Arabische vrouwen werk te vinden.
Jarenlang werd er daar simpelweg 'gestempeld' voor een uitkering, en dan weer terug naar huis tot de volgende keer. Sleur. Niemand bracht verandering in de zaak, met aanmoediging om werk te vinden. Het zal ook niemand verbazen dat de directeur daar tot voor kort een man was. Tot mevrouw Maha Daka de leiding overnam. Van de jonge vrouwen die daar wekelijks kwamen, moest de sleur doorbroken worden. Beide echtelieden trekken trouw hun uitkering, en komen zo nauwelijks rond. Vooral de jongere vrouwen hadden de wil om tewerkgesteld te worden, met het vooruitzicht na een zekere periode van verdienen een vak te leren. Dat kon worden gestimuleerd, zo bleek. Daarbij moest ook de tegenzin van de echtgenoten worden overwonnen, niet alleen om hun vrouwen vooruit te zien gaan, maar om ook zelf weer in het arbeidsproces te worden opgenomen.
Er zijn meer voordelen verbonden aan werkzaamheid in de gemeenschap. Het goede voorbeeld doet goed volgen. Een traditie van geaccepteerde werkeloosheid wordt doorbroken – kinderen zien het als natuurlijk dat ook zij hogerop kunnen komen door werk en studie. Veel van de agressie binnenshuis is te wijten aan het nietsdoen, 24 uur per dag thuis. De verbetering in de huiselijke verhoudingen is opvallend wanneer beide echtelieden nuttig bezig zijn, een inkomen inbrengen en elkaar niet de hele dag in de weg zitten. Er is hier een kentering duidelijk in de sociale verhoudingen onder de Arabische Israëli's. Er is de wil om meer te bereiken in het leven; in navolging van de Joodse Israëli's wordt er ook op latere leeftijd getrouwd.
Het beste werkt de positieve benaderingswijze van Maha Daka met de jongere leeftijdsgroep van twintig tot dertig jaar, meestal nog ongetrouwd. Van 240 trouwe steuntrekkers bleven er maar véértien over nadat mevrouw Daka was aangetreden. Dit alles dankzij een persoonlijke aanpak van de problematiek.
Hoe ouder deze ongeschoolde vrouwen zijn, des te moeilijker wordt het om een passende werkkring te vinden. Een van de problemen is dat deze oudere huisvrouwen en moeders nooit behoorlijk Ivriet hebben leren spreken en dat is bijna onontbeerlijk in het lokale arbeidsproces. Daarom heeft mevrouw Daka cursussen opgezet om Ivriet te leren. Het is ook niet bevorderlijk voor het vinden van werk wanneer deze vrouwen zwaar gesluierd door het leven gaan. Aan dat aspect dient op discrete wijze aandacht te worden besteed. Er zijn groepen opgezet voor de empowerment van de vrouwen. De staat geeft studiebeurzen voor dit soort omstandigheden, met passende cursussen, zo nodig in de avonduren.
Mijn bewondering voor het werk van deze vrouw is groot; niet om wat ze doet voor het budget voor werkelozen en zo geld te sparen voor de staatskas, maar om wat ze heeft bereikt voor deze Arabische vrouwen! Een aanmoediging of prijs voor dit initiatief zou niet misstaan. Zou er in Nederland niet een organisatie zijn die hier iets mee kan?
Mevrouw Daka zelf heeft zich opgewerkt uit moeilijke omstandigheden. Zij kwam uit een gezin met elf kinderen, met twee werkeloze ouders die van de steun leefden. Zij werkte geheel zelfstandig om genoeg te kunnen verdienen om zich door studie op te werken uit deze uitzichtloze situatie. Dat maakt haar tot een voorbeeld voor de vrouwen die met haar in contact komen.
