Droogte wordt wel gedefinieerd als een periode van minder dan gebruikelijke regenval in een bepaald gebied. Droogte kan na een periode van vijftien achtereenvolgende dagen worden afgekondigd.
Aldus geschiedde in Israël in december, toen er maar geen behoorlijke regen kwam. En dat na het ondermaatse regenseizoenen van 2015-2016, waarin 81,5 procent van het jaarlijkse gemiddelde viel, en 2016-2017, met 71 procent van de gebruikelijke regenval. Onze minister van Landbouw, Uri Ariël, die orthodox Joods is, dacht het probleem te verhelpen door op 28 december een massaal gebed van gelovigen te organiseren, alwaar duizenden gehoor hadden gegeven aan zijn oproep. En ja hoor, het heeft geholpen, want enkele dagen later begon het te plenzen.
Toch blijft de afkondiging van een jaar van droogte van kracht, ondanks de hoeveelheid regen die er nu op ons neer komt, want de schade door de late komst van de regen is niet meer weg te werken; de eerste druppels, op de gebruikelijke tijd, deden het zaad ontkiemen en door de daaropvolgende droogte verwelkte alles weer. De boeren klagen hoe dan ook altijd, maar onder deze onstandigheden misschien met recht. Het klinkt echter allemaal wat vreemd nu het deze dagen eindeloos en flink regent.
Hoewel Israël zeer veel aan zuivering van water en ontzilting doet, zijn er al vier jaar stijgende tekorten. Een van de tekenen aan de wand is het waterniveau in het meer van Galilea (in het Ivriet Kineret), dat ver onder de maat is, minus 214 cm, en steeds verder daalt. Dit is het grootste zoetwatermeer van Israël en de enige natuurlijke reserve van drinkwater. Ook de Dode Zee droogt op. De rivier de Jordaan, waar ik twee weken geleden over schreef in ander verband (de doopplaats van Jezus), is tegenwoordig niet meer dan een sloot waar je met een poolstok bijna zo overheen kan springen. Dit is in hoge mate te wijten aan het overpompen van water voor de landbouw, zowel door Israël als Jordanië.
Dit is nog veel sterker te merken in de bezette gebieden, waar de toelevering van water door Israël wordt beheerst en er vaak geen water uit de kraan komt. Wanneer ik met mijn dokters op de Westelijke Jordaanoever werk, komt het geregeld voor dat er geen water is in de scholen waar we bezig zijn, niet om onze handen te wassen of om de wc door te spoelen. We brengen dus onze eigen ‘wet ones’ mee.
Veel dank voor de betuigingen van bijval – vooral rechtstreeks aan mij gestuurd – naar aanleiding van mijn laatste column; sommige inclusief aanbod van Israëlische lezers om mee te helpen bij het laten onderduiken van vluchtelingen voor wie deportatie dreigt.
