Een discussie waar ik kort geleden bij was betrokken, over Israël, zionisme en racisme, zette me aan het denken over deze onderwerpen, die nauw verband houden met elkaar.
Het Jodendom is altijd een exclusieve club geweest, en is dat nog steeds; de eisen om er bij te mogen horen zijn hoog, en zelfs na slagen voor het toelatingsexamen word je toch nooit helemaal voor vol aangezien. Het bloed spreekt hier veel meer dan kennis of begrip voor het Jodendom. Daarnaast mogen we natuurlijk geen moment vergeten dat wij Joden het uitverkoren volk zijn.
Israël heeft veel van die exclusiviteit meegenomen in zijn grondregels. Dat maakt het land niet meteen en automatisch tot een racistische entiteit, maar de vreemdeling in ons midden blijft toch op zijn minst ongewenst. De opwekking uit oude tijden om die vreemdeling aardig te behandelen wijst erop dat we dat niet altijd automatisch deden, en dat er mogelijk destijds ook wel het een en ander aan onze hartelijkheid op dat gebied schortte.
Onze houding tegenover vluchtelingen, vooral als ze een wat afwijkende huidskleur hebben, is niet altijd even vriendelijk. Wij staan niet voor niets onderaan de ranglijst voor willigheid om vluchtelingen op te nemen. Dat wordt weer anders als het mede-Joden zijn, of als ze tenminste onder die vlag binnen komen. Tenslotte is dit land opgericht voor zulke gevallen. Die specifieke hartelijkheid neemt natuurlijk ook weer af bij het donkerder worden van de huidskleur van de betreffende influx.
Dit alles is gewoon algemeen menselijk. We zorgen voor ons eigen tuintje, dat het niet te vol wordt. Blijft de vraag of wij, Israëli's of zionisten, ook racisten zijn. Is dat inherent aan het zionisme? Ik heb het nu over het neerzien op de ander.
Tot mijn spijt heb ik daar niet veel goeds over te melden. Er zijn natuurlijk veel landgenoten met hun hart op de juiste plaats, die opkomen voor anderen, die zelfs bereid zijn en masse te demonstreren als de ander onrecht wordt aangedaan, maar in grote lijnen ben ik bang dat wij, uitverkoren en al, geen haar beter zijn dan de rest van de wereld.
Al in mijn jonge jaren, toen ik in de jeugdbeweging moest worden opgevoed, of beter opgeruid, om het zionisme te omarmen, kregen we te horen van de minderwaardigheid van de Arabieren die het Palestina van die dagen bevolkten – als ze überhaupt al werden genoemd.
Een beetje racisme? Toch wel.