Het leven onder de huidige omstandigheden van het coronavirus is niet zo makkelijk, vooral voor de ouderen onder ons. De regels zijn nogal onoverzichtelijk: buiten lopen met masker, maar niet als je jogt. Beginnende opheffing van beperkingen. Scholen wel of niet gedeeltelijk open. Onenigheid tussen de ministeries, vaak meer politieke machtsstrijd dan ter zake. Voor veel geld kunnen vrome Joden uit de diaspora die overleden aan corona nog steeds naar Israël worden gevlogen voor hun eeuwige rust. Daar wordt goed aan verdiend. Mikwe open? Dan ook de zwembaden voor de minder gelovigen. Nog niet opgelost, maar er wordt heus wel mee geknoeid.
Het Arabische deel van Israël, nu juist de Bedoeïenen, heeft het te druk met burenruzies en verdere moord en doodslag om zich te verdiepen in de nodige maatregelen tegen besmetting. Dus daar ligt het aantal ziektegevallen aanzienlijk hoger dan in de rest van het land. Van afscheiding van hun zieken in hotels komt niets terecht; ze blijven liever gezellig thuis. Ook de orthodoxe gemeenschappen lopen achter met de gezondheid.
De algemene bevolking is een beetje moe van dit hele gedoe, en de mensen houden zich minder standvastig aan de spelregels dan aan het begin van de rit.
Een van mijn grote ergernissen is het nieuws op de televisie. Meteen bij het begin van de crisis werd het avondnieuws uitgebreid van één uur tot een uur en drie kwartier. Bijna alles uitgekauwde corona. Op vrijdagavond zelfs twee uur lang; een heel kwartier was gewijd aan een kapperswinkel, waar de kapper knipt met een masker over zijn kin, daarover zei hij: "Ik kan zo niet werken, dan krijg ik geen asem." Geen handschoenen aan. En de klanten vinden het ook maar lastig.
Toch is er soms ook echt nieuws. Dezer dagen komt de vraag voor de Hooggerechtshof, en het hele debat wordt uitgezonden op de televisie – een unicum. Het gerechtshof, in volle bezetting: elf rechters, moet zich erover beraden of een man die leeft onder een ernstige serie aanklachten, een regering mag vormen. De zaak wordt door Bibi en zijn trawanten voorgesteld alsof de rechters de plaats innemen van 'de wil van het volk', dat juist deze specifieke leden van de Knesset heeft verkozen. “Een stel oude, linkse zakken komt de lakens uitdelen in plaats van de gekozen vertegenwoordigers.” Want de rechters zijn immers benoemd en niet verkozen.
Dat is een zeer gemakkelijke en bewust onjuiste voorstelling van zaken. De vraag aan de rechtbank is natuurlijk of de bestaande wetten en jurisprudentie – let op: wij hebben hier geen grondwet! – het mogelijk maken iemand die wordt verdacht van ernstige overtredingen, uit te sluiten van deze politieke activiteiten. Dat is onder de omstandigheden helemaal niet zo duidelijk, want er zijn geen echte precedenten, mede voor ogen houdend dat een persoon die niet veroordeeld is, nog steeds onschuldig is. Ik houd dus mijn hart vast wat hier uit komt, ondanks groot vertrouwen in de rechters van de Hooggerechtshof. Ze hadden er beter aan gedaan Netanjahoe tijdig te berechten, dan was het hele probleem misschien niet aan de orde geweest. Maar ja, uitstellen is het vak van Bibi, want van uitstel komt hopelijk afstel.
De echte vraag is of de wet boven de regering staat, of omgekeerd. Dit is binnen een democratie een uiterst principiële zaak, en het hoeft dan ook niemand te verbazen dat de Likoed het belang van ons rechtsbestel al jaren probeert af te laten brokkelen.
Menachem Begin heeft eens gezegd dat de rechterlijke macht de pilaar is waar de democratie op steunt.
Woensdagavond laat heeft het Hooggerechtshof uitspraak gedaan inzake Netanjahoe en de voorgestelde regeringscoalitie. Alle bezwaren zijn afgewezen, hoewel zij daar expliciet niet mee bedoelden vooruit te lopen op de rechtszaak tegen Netanjahoe.
Een kleine onnauwkeurigheid: ik schreef dat er geen precedent is om een minister af te zetten na een ernstige beschuldiging, nog voor zijn rechtszaak. Indertijd moest minister Deri opstapppen nadat hij was beschuldigd van malversatie. De juristen zeggen dat dit precedent niet geldt voor een premier, alleen voor gewone ministers.
