Ik zag bij Jinek een Oranjesupporter die op kosten van Qatar naar het WK gaat. Hij moest dan wel een verklaring tekenen dat hij geen negatieve dingen mocht schrijven op zijn sociale media. Negatieve reacties moest hij melden aan de organisatie via een screenshot.

De supporter had daar geen problemen mee, want alles werd betaald en hij mocht aanwezig zijn bij de openingsceremonie. Ja, hij had een kruisje gezet bij de algemene voorwaarden, “dat doe je toch altijd en dat stelt niets voor”, zei hij. Hij had afgesproken met de andere omgekochte supporters dat ze dat gewoon niet zouden doen, dat melden. Hij begreep niets van de tegenwerpingen van Eva Jinek, die hem vasthoudend probeerde te laten inzien dat hij zich overleverde aan een land dat de mensenrechten schendt. “Hier gaan ook mensen dood van de armoede”, was zijn argument. De andere supporters vielen hem bij, op één na, die wél het dilemma zag.

Hijzelf kon het wel betalen, maar er konden nu ook mensen gaan, die het WK anders niet hadden kunnen bijwonen, prachtig toch? Hij had géén idee dat hij critici van Qatar zou kunnen verraden, met welke gevolgen dat ook kon hebben. Dat hij zelf kon worden uitgesloten als hij de regels overtrad, wuifde hij weg.

Zijn idee van regels en reglementen was duidelijk, net als die van de boze boeren en Forum: daar houd je je gewoon toch lekker niet aan, wie maakt ons wat? Inderdaad, in Nederland zijn er weinig strenge gevolgen. Dat is in andere landen zoals Qatar (en Iran!) wel anders.

De Oranjeklanten liepen weg uit de studio, ze wilden niet meer luisteren naar de redelijke tegenargumenten. Het is niet eens cynisme of egoïsme, het is de woede over 'we mogen ook niets meer'. Dan krijg je zulke reacties. Ik mag hopen dat Qatar net genoeg het imago wil ophouden van keurig land om de buitenlandse critici niet op te pakken en op te sluiten. Maar ik ben er niet gerust op.

Dit inkijkje in de gedachtewereld van een Nederlander deed me weer eens inzien dat het in '40-'45 niet veel anders moet zijn geweest. Geen besef van de ernst van de situatie en wat het betekent om met een rücksichtslose vijand te moeten leven, zodat je zomaar anderen kunt verraden.