Ik was een paar dagen in Londen voor een familiebijeenkomst. Heen konden we met de Eurostar, heel comfortabel van Amsterdam Centraal naar Londen St. Pancras, haast van deur tot deur in ruim vier uur. We moesten op CS wel minstens een uur van tevoren aanwezig zijn voor paspoort en bagage-controle. Tja, Brexit. In de TGV stap je zo in.
Voor de terugreis was ik net te laat met boeken en kostten de kaartjes opeens € 400 per persoon. Teveel geld voor een enkele reis. Daarom maar met Easyjet. De Engelse treinen staakten, dus moesten we met een taxi naar Gatwick, een reis van twee uur vanwege alle files. Op Gatwick anderhalf uur in de rij gestaan en toen bleek de vlucht ook nog eens anderhalf uur vertraagd. Al met al waren we twaalf uur onderweg. Als ze die treinkaartjes nu eens een vaste prijs gaven, was er geen probleem en ging niemand meer vliegen.
In Londen viel me op dat daar een veel gemengder publiek op straat is dan bijvoorbeeld in Amsterdam. Natuurlijk kwamen we niet in de echt arme wijken, maar in de pub zaten loodgieters (de naam van hun bedrijf stond achter op hun shirts), studenten, mannen in pakken en een handjevol toeristen van alle kleuren door elkaar. Dat ziet het er dan heel vreedzaam uit, dit waren duidelijk ook niet de pro Brexit-stemmers.
Op het familiefeestje sprak ik een vrouw die een tijd in Den Haag had gewoond. Fijne stad, fijn land. Maar, vroeg ik, vond je de Nederlanders niet veel te bot, met al hun impertinente vragen?
Mij stoort dat namelijk en het lijkt de laatste tijd veel erger geworden. Zeker minderheden als bijvoorbeeld transpersonen worden onbeschoft ondervraagd over hun lichaam. Of Joden over Israël. Zelf heb ik last van mensen die het o zo vriendelijk zeggen als ik er slecht uitzie, zeker ziek geweest? Bemoei je met je eigen, denk ik dan.
Maar de Britse vrouw vond het juist prettig, ze hield niet van de Engelse polite conversation over niets. Op die manier praatten we ook met de taxichauffeur, die duidelijk van Indiase afkomst was en met een accent sprak. Maar ik heb niets gezegd. Waar kom je écht vandaan, is toch ook een van die veel te opdringerige vragen. Hij praatte wel honderd uit en had het over de huizenprijzen, die ook in Engeland gigantisch zijn. “Die huizen worden gekocht door Joden”, zei hij, “die hebben grote gezinnen.” Eerst dacht ik dat ik hem niet goed had verstaan. Maar mijn echtgenoot had het ook gehoord. Ook nu vroeg ik niet door. Te verbijsterd. Maar ik had nu wél moeten reageren, natuurlijk.
Van anderen vond ik het altijd raar dat ze niet reageerden op antisemitische opmerkingen. Nu deed ik het zelf niet. Want het was onverwacht en ik merkte dat ik het eerst ook gewoon niet kon geloven. Dus begrijp ik nu beter dat je niks zegt op zo'n moment.
Als journalist vroeg ik wel altijd door, dan was ik gefocust op de geïnterviewden en kwamen ze niet weg met nietszeggende antwoorden.
Maar toch is in het gewone leven polite conversation soms het beste om mensen niet te kwetsen. Treurig dat het vooral op de sociale media niet bestaat.