Déjà vu

Renée Citroen

vrijdag 18 augustus 2023

Ophef over de Indonesië–herdenking, georganiseerd door het Indisch Platform 2.0. Er is ook een gewoon Indisch Platform, met een eigen herdenking, en verder nog de officiële herdenking in Den Haag. Zonder me te verdiepen in de nuances van alle verschillende herdenkingen, schrok ik er wel van dat de dochter van KNIL-commandant Raymond Westerling zou gaan spreken. Daarom zei burgemeester Femke Halsema terecht op het laatste moment af. Westerling gaf leiding aan de standrechtelijke executies van Indonesiërs tijdens hun onafhankelijkheidsstrijd.

Ik hoorde Peggy Stein, de voorzitter van het Indisch Platform 2.0, Westerlings dochter verdedigen op de radio. Er zijn mensen die door Westerling zijn gered, die hem dankbaar zijn, zei ze. Ze ontkent de misdaden van Westerling niet, “in hindsight”, zei ze tweemaal. Bedoelde ze dus dat het toentertijd niet zo erg was? Ze wil een herdenking voor álle slachtoffers en ziet de slachtoffers gestigmatiseerd als kolonialen en oorlogsmisdadigers door degenen die dat niet willen. Het moet over de héle oorlog gaan, er zijn aan alle kanten misdaden gepleegd, want het is een eenzijdig verhaal, dat niet over 'onze' slachtoffers gaat, vindt Peggy Stein.

De dochter van Westerling wilde gaan spreken over haar jeugd en hoe haar vader en de hele familie heeft geleden onder hun vervolging. Het moet dus gaan over eerherstel van iedereen.

De ophef komt door de burgemeester, die op 4 mei wél een krans legt voor de omgekomen KNIL-militairen, aldus Peggy Stein, die vindt dat ze niet goed is begrepen en wordt miskend. Einde gesprek met Wilfried de Jong die echt zijn best deed om haar te laten inzien dat een dochter van een oorlogsmisdadiger niet op een herdenking van de slachtoffers moet spreken.

Ik hoorde dinsdag de dochter van Westerling spreken op die herdenking op de Dam – een gotspe om hem daar te houden waar ook de Dodenherdenking op 4 mei plaatsvindt. Ze had het over “de mainstream media”, die volgens haar een verlengstuk van de regering zijn en de schuld zijn van “de negatieve framing van haar vader.” De feiten worden vanuit het heden (ver)oordeeld, zei ze, net als Peggy Stein.

De omstanders waren vol lof over Westerling en hadden het allemaal over vergeving. Tja, makkelijk praten in een taal die we kennen van de complotdenkers, dan doet de waarheid er niet meer toe.

Emeritus hoogleraar (post)koloniale geschiedenis Geert Oostindie had er in de Volkskrant geen goed woord voor over. “Deze groep is een alliantie aangegaan met radicaal-rechtse veteranen die Westerling een held vinden. Dat was hij niet.”

Goed, waarom meld ik dit? Dat is duidelijk. Het verhaal van Peggy Stein en de dochter van Westerling kan zo in het Verzetsmuseum: vergoelijken, ontkennen, zelf miskend slachtoffer zijn, dat is daar immers het hele verhaal. En net als die foute politieagent in het museum had ook deze dader mensen gered en was hij vast een goede vader.

Onder het mom van een inclusieve herdenking sluipen de daders stiekem naar binnen en krijgen zo eerherstel. Dat de dochter van Westerling dat wil, betekent dat ze de misdaden van haar vader niet erkent, de geschiedenis vervalst en de echte slachtoffers kwetst. Het rijtje van de bekende wegmoffelaars van nazi-misdadigers kan dus worden aangevuld met de goedpraters van oorlogsmisdadigers uit voormalig Nederlands-Indië.

8 + 3 = ?
Een dapper, oprecht en goed stuk. Maar de kanker van openbaar eerherstel voor oorlogsmisdadigers zal helaas gewoon verder vreten.
Alle respect voor burgemeester Halsema.
Renee, ik bied aan om dochter Westerling het kort geleden uitgekomen boek van Maurice Swirc, de Indische doofpot, waar hij de Brusse-prijs voor heeft gekregen, kado te doen. Dan kan ze een volgende keer daaruit voorlezen over de daden van haar vader. En hoeft dat wetenschappelijke onderzoek waar ze het, naar ik begreep, over had en wat haar vader in een positiever daglicht zou stellen, ook niet meer plaats te vinden. Dat heeft Maurice nl. al gedaan. Jammer voor haar dat die daden het daglicht niet kunnen verdragen.

Columns 2024

Columns 2023

Columns 2022

Columns 2021

Columns 2020

Columns 2019

Columns 2018

Columns 2017

Columns 2016

Columns 2015

Doneren

Crescas kan niet zonder jouw steun. Met elke donatie, hoe klein ook, steun je onze activiteiten en zorg je dat wij nog meer voor Joods Nederland kunnen betekenen.