Moet je altijd solidair zijn met de groep waar je toe behoort? Stephan Sanders vindt van niet. Hij noemt Anil Ramdas als voorbeeld. Die wilde niet worden geïdentificeerd als Surinaams-Hindoestaanse emigrant met Indiase wortels. Niet eeuwig loyaal aan bruin, zoals Sanders schrijft.
Ook minister Dilan Yesilgöz wil niet worden gereduceerd tot haar afkomst als kind van Turkse vluchtelingen. Dat is natuurlijk het punt: het wordt negatief gebruikt, vaak zelfs racistisch. Daar kunnen Joden over meepraten, alle clichés komen altijd langs: rijk, niet loyaal aan het land waar je al eeuwen woont, én we kunnen zo mooi viool spelen. Maar waarom niet trots zijn op je afkomst, je cultuur, je identiteit?
Dit was het begin van een column voor de oorlog begon. Ik wilde betogen dat, ook al ben je kritisch op mensen uit je eigen groep, je toch solidair moet zijn. Zeker als die groep door de eeuwen heen wordt vervolgd en vermoord. Daarom heb ik zo'n hekel aan Een ander Joods Geluid, dat de antisemieten in de kaart speelt en door hen wordt misbruikt voor hun gelijk dat dé Joden niet deugen.
Maar nu is het oorlog. En dus word ik woedend als Jaap Hamburger, de voorzitter van EAJG, het in het Leidsch Dagblad weer over ‘de context’ heeft: "De voorzitter geeft nogmaals aan het vermoorden van willekeurige burgers niet goed te willen praten. 'Maar ik probeer wel enige context te scheppen en niet te doen als onze premier'." 'Context' is een smoes voor: ja, maar, de Joden hebben het er ook naar gemaakt. En zo voort.
En dan wordt ik ook woedend als columnist Karin Amatmoekrim leugens en insinuaties mag schrijven in de keurige NRC. Femmetje de Wind weersprak haar in een sterke column op Jonet.* Het lijkt wel of alleen in de Joodse media de leugens worden weerlegd die mensen in de gewone media zo maar mogen verspreiden. Want ook Paul Damen brengt op Jonet de feiten over dat GroenLinkse kamerlid dat gelukkig niet terugkomt in de Tweede Kamer. Ze was bestuurslid van de Nederlandse jeugdorganisatie van de Moslimbroederschap en is overduidelijk anti Israël. Daar hoor je Frans Timmermans niet over. En erger, de BDS-aanhangers (Boycott, Divestment and Sanctions) bij GroenLinks hebben net zo lang gedramd dat een motie van de SGP over Israël niet meer wordt gesteund. Ik houd mijn hart vast als deze antisemitische fanatici niet in toom worden gehouden binnen de nieuwe samenwerking.
Mogen moslims dan niet solidair zijn met de Palestijnen? Waren ze dat maar meer met de inwoners van Gaza, die door Hamas worden onderdrukt, en niet met Hamas zelf. En zonder zich af te zetten tegen dé Joden, met antisemitische leuzen en het oproepen tot geweld.
Ik herlees Hoe genees je een fanaticus van Amos Oz. Zijn beeld van Israël als één huis, waar twee groepen allebei in willen wonen en het huis dus eerlijk moet worden verdeeld, is zo eenvoudig, maar zo sterk, dat er weinig méér over te zeggen valt.
De talkshows laat ik dus aan mij voorbij gaan, behalve toen ik Ronit Palache bij Op1 zag. Zij is scherp en genuanceerd en heeft het niet over 'context'. Ze zegt gewoon: Als je pro-Israël bent, ben je niet automatisch anti de Palestijnen. Let wel, zij maakt onderscheid tussen de Palestijnen en Hamas. Ze krijgt veel over zich heen, maar blijft zich uitspreken. Want als ze hoort: “jullie zijn een laf volk”, is dat 'jullie' voor haar een moment van alarm. De Palestijnse Sandra Chat die er ook zat, deed zielig: “De ene kant (Israël, rc) is bewapend, de andere kant (Hamas dus, rc) heeft helemaal niets.” Dat werd niet gecorrigeerd, zoals altijd bij talkshows.
En ik lees het emotionele en herkenbare verhaal van Simon Schama in de Financial Times dat hij eindigt met het citaat uit Devarim (Deut.) 30:19-20, om ondanks alles voor het leven te kiezen. Hij citeert niet de voorgaande oproep tot het volgen van de Eeuwige en het afwijzen van afgoden. Met als dreigement dat anders het verblijf in het land aan de overkant van de Jordaan van korte duur zal zijn. Laten we hopen dat deze voorspelling niet uitkomt.
Verder lees ik de krant maar gedeeltelijk. Bij rampen is het is altijd erger dan je denkt, en daarom bescherm ik mezelf maar. Dat deed ik ook op die zonnige morgen in de herfstvakantie met mijn kleinkinderen op een terrasje in de speeltuin. We zaten aan de broodjes kroket en het was even volkomen rustig in mijn hoofd. Maar toen begon een puber aan een tafeltje achter mij over Hamas. En ik hoorde zijn moeder zeggen: maar Israël … Ik probeerde het te negeren, maar de rust was meteen voorbij. Er is geen ontkomen aan, zelfs niet in de speeltuin.
* Gelukkig stond ze ook in NRC, met nog een aantal afkeurende reacties.
