Er stond een stuk van John Blake op de site van CCN over whitesplaining. De term slaat op het uitleggen van witte mensen aan zwarte mensen wat racisme is. Je hebt ook mansplaining, wanneer mannen vrouwen ongevraagd iets willen uitleggen wat ze allang weten. Sinds ik die term hoorde, valt het me inderdaad op. Want ik zag het eigenlijk altijd als best aardig, al irriteerde het me soms wel. Maar het is betuttelend en in het slechtste geval vernederend. Whitesplaining ook.
Wat me nog meer opviel in het stuk van Blake was dat er zoveel overeenkomsten zijn met antisemitisme. Vul antisemitisme in voor whitesplaining en je ziet het. “Whitesplaining is een ziekelijke eigenschap van witte mensen als ze een zwart iemand horen klagen over racisme. Ze leggen dan op een belerende toon uit dat diegene het mis heeft, ‘te emotioneel wordt’ of ‘overal ras in ziet’. (…) Het is alsof een loodgieter een piloot vertelt hoe hij moet landen, of een man precies weet hoe het is om een kind te krijgen.”
Het is soms zo subtiel dat iemand het goed bedoelt en niet door heeft dat iets racistisch/antisemitisch is. Ik wilde schrijven 'wordt opgevat', maar dat is precies wat je dan te horen krijgt.
Maisha Johnson legt het uit op de site everyday feminism. Die argumenten (ik ben geen racist, jij maakt altijd onderscheid, ik zie geen ras/kleur, we zijn allemaal mensen, jij bent altijd zó emotioneel) getuigen van minachting en superioriteitsgevoel, onbewust of niet. “Als jij me probeert te vertellen dat ik niet emotioneel moet zijn over raciale rechtvaardigheid, dan weet ik al dat je die kwestie niet begrijpt”, schrijft Johnson. “Omdat emotie een natuurlijke reactie is op onderdrukking – en als iemand oordeelt over hoe ik me voel, voel ik me alleen maar erger.”
En: “Als je wordt bekritiseerd omdat je iets racistisch zegt en je vat het op als een persoonlijke aanval op je karakter, dan maak je dat het alleen over jezelf gaat en je zegt eigenlijk dat goede mensen ("Ik ben geen racist") onmogelijk iets verkeerd kunnen doen.”
Ook als je geen racistische bedoelingen hebt, kunnen je woorden nog wel zo worden opgevat. Dat is net zoals die mensen die hard roepen dat ze géén antisemiet zijn, maar intussen …
Betekent dat dan dat zwarte mensen altijd gelijk hebben wat racisme betreft? Nee, natuurlijk. Onderling zijn ze het net zo oneens wat racisme is als Joden over wat antisemitisme is. Maar Johnson zegt dat witte mensen hierover maar eens wat bescheidenheid moeten opbrengen.
Feit is wel dat die onderlinge onenigheid gevaarlijk kan zijn en de tegenstander in de kaart speelt. Zie het stuk van Jaap Hamburger van Een Ander Joods Geluid in NRC. Op de site kunnen abonnees reageren en ze struikelen over elkaar heen om hem gelijk te geven, als hij schrijft dat de antisemitismeverklaring van de International Holocaust Remembrance Alliance (IHRA) een onding is. Ze citeren ook graag het Rights Forum om hun gelijk te halen. Oprichter en erevoorzitter daarvan is Dries van Agt, dan weet je het wel. Het nauwelijks verhulde antisemitisme druipt er van af.
De Franse president Macron heeft eindelijk voorgesteld antizionisme gelijk te stellen aan antisemitisme, waardoor hypocriete antisemieten zich niet meer kunnen verschuilen achter hun smoesjes van 'alleen maar kritiek op de Israëlische politiek'.
De PvdA is ook wijzer geworden en steunt de antisemitismeverklaring, misschien geschrokken van de ophef over het antisemitisme in de zusterpartij Labour in Engeland. GroenLinks gelooft nog wel de propaganda van de BDS-activisten, die het bestaansrecht van Israël ontkennen. Hoe je ook over de Israëlische regering mag denken, het bestaan van Israël in twijfel trekken is puur antisemitisch. Hamburger gooit olie op het oplaaiende vuur van Jodenhaat, en Joden zijn de dupe. Hij uiteindelijk ook.
