Slenteren door Amsterdam

Leo Mock z”l

vrijdag 6 juni 2014

Ik zal het maar eerlijk toegeven: ich bin mitglied van de ANWB. Zo, dat is er uit! Ik kon het gewoon niet meer verbergen, nu de publieke rel rond Guido van Woerkom de vorm van een media-file heeft aangenomen. U weet wel, de man die zijn vrouw ’s avonds niet met een taxi wilde laten gaan (haar Jaguar was kapot) omdat er wel eens een Marokkaan achter het stuur had kunnen zitten. Want, tegen Antilliaanse, Surinaamse en Ghanese taxichauffeurs heeft Guido niet zo veel. Een foute opmerking voor iemand die een grote publieke organisatie als de ANWB leidt. Hij kan zich niet verstoppen achter het argument dat hij nog heel jong was, zoals Justin Bieber onlangs deed toen hij geconfronteerd werd met een onsmakelijke racistische opmerking die hij uitte op 15-jarige leeftijd.

Veel gekrakeel over deze foute opmerking, waarvan ik bang ben dat 80% van de Nederlanders hem ook gemaakt zou kunnen hebben (geen excuus uiteraard …). Maar is Guido zonder deze opmerking wèl de man? Zou je voor de functie van Nationale Ombudsman iemand moeten nemen die zich zo sterk politiek profileert, in dit geval voor de VVD in Oegstgeest (of all places …)? En wanneer ik nog even door-google zie ik dat Guido nog wat nevenfuncties heeft: commissaris bij de grote woningcorporatie Ymere en tot twee jaar geleden was hij president-commissaris van waterbedrijf Evides. Hoe onafhankelijk is Guido dus zelf, met al zijn connecties in waterbedrijven en woningcorporaties? Niet dus.

Afgelopen zondag liep ik trouwens door het centrum van Amsterdam. Dat doe ik af en toe nu eenmaal … Op de Dam aangekomen was ik getuige van de naweeën van een merkwaardige manifestatie, georganiseerd door het NEPD: Nederlandse Egyptenaren Pro Democratie. Tja, daar had ik nog nooit van gehoord. Bovendien zag ik foto’s hangen van een man met snor, in uniform, die ik niet echt kon thuisbrengen: was het Nasser in zijn jonge jaren, Sadat, Mubarak, Morsi of Sisi? Waarvoor of waartegen demonstreerden ze eigenlijk? Het had iets met mensenrechten te maken zag ik op spandoeken – getuige ook bloederige foto’s die helaas echter uit de verschillende regimes afkomstig konden zijn. En dan die vlaggen: een rare gele vlag met zwarte hand, en de Egyptische vlag, maar met afgeplakte adelaar of zoiets. Van de Arabische muziek die uit speakers schalde werd ik ook niet veel wijzer, maar helemaal heimisch voelde de manifestatie niet … Thuis opzoeken op internet, besloot ik.

Slenterend langs de winkels en slalommend tussen het winkelende publiek kom ik even later langs een bekende vegetarische falafeltent. Mijn geoefend oog herkent meteen enkele Israëlische toeristen. Eén ervan zet plechtig zijn falafel klem tegen de muur met zijn blikje cola. Even een foto maken, en hup op Facebook. Ik begrijp dat allemaal niet, maar goed. Gaat hij straks ook een foto maken van hoe die falafel zijn lichaam weer verlaat, en die ook op Facebook zetten? Ondertussen breekt er een territoriaal conflict uit: puntzakkende patat-eters uit de aanpandige, nabijgelegen friettent waren neergestreken op een tafel van de falafeltent en verorberen daar rustig hun vette hap. Tot frustratie van de falafelman. Boos komt jij naar voren en vraagt of ze iets willen bestellen. Hij wijst op de sticker op de tafel waarop staat dat deze zitplaatsen alleen voor falafelvreters zijn. Mokkend druipen de aardappeleters af.

Russische toestanden hier op het Damrak denk ik nog, terwijl mijn interesse weer wordt getrokken door een onverzorgde man met lang rastahaar die luidkeels naar de toonbank loopt en een jus d’orange bestelt. Hij wordt vrijwel meteen bediend, maar verklaart dat hij niet kan betalen. De vrouw knikt en haalt de ex-boze falafelman erbij, maar die knikt tot mijn verbazing ook. Even later krijgt de rastaman een warme, ingepakte falafel in zijn handen gedrukt: “Hier, G., je falafel,” zegt de uitbater. De man pakt het dankbaar aan en loopt de winkel uit. Blijkbaar een bekende zwerver dus, die wel vaker gratis eten krijgt. Ben ik dus, behalve van een ruzie over zitplaatsen, ook getuige van een goede daad, tsedaka. Voor hetzelfde geld had men de politie gebeld en was de man afgevoerd wegens landloperij. Prioriteiten hè … Omdat het ondertussen al later is geworden dan ik gepland had, snijd ik het laatste stukje naar mijn auto af door een stukje Wallen te nemen. Tussen de deuren met rode lampjes zie ik opeens tot mijn verbazing een deur zonder rood licht, maar mét mezoeze. Ik lach en denk aan die witz van de rabbijn die bij een bordeel wordt gezien, en die zich verontschuldigt door te zeggen dat hij de mezoezes moest controleren …

Thuisgekomen google ik op die rare NEPD, zonder resultaat. Via wat filmpjes die gepost zijn door de NEPD van eerdere demo’s op de Dam, waar portretten van Morsi te zien zijn, worden mijn unheimische vermoedens verder gevoed. Tot mijn verbazing kan ik op internet niets over de demonstratie op de Dam vinden, zelfs niet op AT5. De volgende dag bevestigt een Koptische vrouw uit Egypte dat de gele vlag met zwarte hand en vier vingers (!) inderdaad van de Moslimbroederschap is. Niet goed, zegt ze. Dan zie ik dat Geenstijl er wél een bizar topic over heeft.

Ook zag ik dat diezelfde zondag 1 juni er een herdenkingstocht door het centrum is gehouden voor het slavenverleden van Nederland, georganiseerd door onder andere stichting Eer en Herstel, vereniging Opo Kondreman, en stichting Nederland Wordt Beter. Men liep een herinneringstocht langs allerlei ‘grachtenpanden die werden gebouwd en/of bewoond door slavenhandelaren’, lees ik. En dat laatste interesseerde mij hevig: welke huizen waren dat? Omdat ik een vaag vermoeden had dat die panden ook wel eens van onder andere prominente Sefardische kooplui geweest konden zijn. En Anja Meulenbelt liep ook mee hè … De tocht eindigde bij de ambtswoning van Van der Laan die een leuke paarse omslagdoek omhad. De Joodse gemeenschap had ook kunnen meelopen, dan weet je tenminste wat er speelt in de samenleving denk ik dan …

Tot slot Sjawoe’ot. U leest deze column pas na de feestdagen. Misschien hebt u ’s avonds thuis geleerd, of anders in een synagoge. Misschien was u wel naar rabbijn Boteach’s seksles bij AMOS en krijgt het begrip leernacht een heel nieuwe betekenis …

Sjabbat sjalom!

8 + 1 = ?

Columns 2023

Columns 2022

Columns 2021

Columns 2020

Columns 2019

Columns 2018

Columns 2017

Columns 2016

Columns 2015

Columns 2014

Columns 2013

Columns 2012

Columns 2011

Columns 2010

Columns 2009

Columns 2008

Doneren

Crescas kan niet zonder jouw steun. Met elke donatie, hoe klein ook, steun je onze activiteiten en zorg je dat wij nog meer voor Joods Nederland kunnen betekenen.