Boek: Een onttoverde wereld?, van Leo Mock z"l

Leo Mock overleed plotseling in augustus 2023. Moge zijn gedachtenis tot zegen zijn. Niek de Wilde en Henk Scholder, hebben ter nagedachtenis aan Leo recent een bundel samengesteld met daarin uit het Engels vertaalde wetenschappelijke artikelen van Leo.

Een onttoverde wereld? Over magie in het jodendom is verschenen bij Amphora Books, waarvan Leo zelf tot zijn dood de uitgever was. Leo was een groot geleerde, een man die thuis was in het hele scala van de klassieke Joodse literatuur (van midrasj en Talmoed tot kabbalistische geschriften en Responsaliteratuur). Ook bleek hij veel artikelen te hebben geschreven over magisch denken in het jodendom.

Magie is het stiefkindje binnen de studie van religies, en religies zelf zien magie graag als iets van de ander. Moderniteit beschouwt magie dan weer als kinderlijke en irrationele fantasie, ingehaald door wetenschap en techniek. Maar magie is eerst en vooral zelf een technè (Aristoteles), als een geritualiseerde handeling die beoogt invloed uit te oefenen op de als chaos ervaren werkelijkheid, de nachtzijde van ons bestaan.

Leo Mock laat in zijn artikelen zien hoe magie een wijze is om zich te verhouden tot moderniteit en techniek, en tot een niet-orthodoxe wereld. Magie blijkt niet achterhaald door wetenschap en techniek: wellicht is de techniek zelf niet ontbloot van magische trekken. Een uitvoerige bespreking van de videogame Wolfenstein in dit boek lijkt dat te bevestigen.

De bundel Een onttoverde wereld? Over magie in het jodendom met verzamelde artikelen over jodendom en magie, en aangevuld met enkele artikelen van zijn academische werk, is een eerbetoon aan rabbijn dr. Leo Mock (1968-2023).

Een onttoverde wereld? Over magie in het jodendom is verschenen bij Uitgeverij Amphora Books en kost € 22,00.

Beeld: Boekomslag 'Een onttoverde wereld?' © Uitgeverij Amphora Books

Vanaf het prille begin in 1999 was Leo Mock nauw betrokken bij Crescas, schrijft voormalig Crescas-directeur Michel Waterman over de nalatenschap van Leo Mock. Leren, kennis overdragen en zoveel mogelijk mensen vertrouwd maken met de rijkdom van Joodse bronnen waren voor Leo kernwaarden.

De doelstellingen van Crescas waren hem op het lijf geschreven. Jarenlang gaf hij les over Talmoed, Tora, Halacha, Kabbala. Leo was een geliefd docent die nooit verzaakte. Als de directie van Crescas bijvoorbeeld moest besluiten dat een cursus moest worden geannuleerd omdat het minimumaantal deelnemers niet was gehaald, gaf Leo zich niet meteen gewonnen. “Ook al zijn er maar vier cursisten”, zei hij dan, “die laten we toch niet in de kou staan? Dan hebben we tóch weer vier mensen bereikt.”

Leo’s betrokkenheid, zijn grote kennis, zijn inzet en zijn manier van lesgeven, vol humor, worden tot op de dag van vandaag gemist.

Een onttoverde wereld? Over magie in het jodendom verschijnt bij Uitgeverij Amphora Books en kost € 22,00.

De columns die Leo Mock z"l van 2008 tot en met juni 2023 schreef voor Crescas, zijn nog steeds online te vinden.