Een koude druilerige regendag in Jeruzalem. De aangekondigde winterstorm Carmel – stormen krijgen tegenwoordig net als in de VS en Europa namen – heeft afgelopen maandag behoorlijk veel schade aangericht met veel wateroverlast door hoosbuien, het laatst afgelopen nacht, maandag op dinsdag, maar nu is het alleen maar koud en miezerig.
Ik zit in een halfvolle bus naar Machané Yehuda. Na iedere halte, als de bus weer optrekt, klinkt er een boodschap in Hebreeuws en Arabisch, dat deze bus vrij van corona moet blijven en een mondmasker dus verplicht is. De meeste mensen hebben ook wel een papieren mondkapje, maar dat is tot onder de neus gezakt, of ze zitten iets te eten boven het in de hals gezakte mondkapje. Desondanks voel ik me veilig met de derde 'booster' al binnen.
In mijn vrienden- en kennissenkring wordt verschillend gedacht over het bestrijden van de pandemie. De meesten in mijn Israëlische netwerk zijn gevaccineerd. Sommigen net als ik na enige aarzeling, maar tenslotte gedreven door het gevoel van verantwoordelijkheid naar het collectief toe. (En ik ook door de belofte van de tav jarok, waardoor ik naar Nederland zou kunnen vliegen.) Nu de sjoeldiensten van Kol Haneshama niet meer in de buitenlucht kunnen plaatsvinden, wordt leden van de sjoel ook naar het groene pasje gevraagd. Verder heb ik het nergens hoeven tonen, behalve bij luxe bakkerij Roladin toen ik daar een sandwich kocht, en die ging ik tenslotte liever buiten aan een tafeltje opeten.
Ik ken een uit Canada op alija gekomen oudere dame die zich principieel niet heeft laten vaccineren, ze vertrouwt op de middelen van haar homeopathische arts en ze eet macrobiotisch. Ze neemt de consequenties, dat wil zeggen ze wordt niet uitgenodigd voor sjabbatmaaltijden binnenshuis en ze kan op het ogenblik ook niet deelnemen aan sjoeldiensten. Als ik haar op straat tegenkom, is ze double-masked, twee mondkapjes over elkaar. Dan is er nog mijn principieel ongevaccineerde Amerikaanse chiropractor die mij bij de aanvang van de pandemie zei dat ik niet bang hoefde te zijn voor corona: ik was toch gezond afgezien van mijn frequente lage rugpijnen en ik at toch gezond (weet hij veel van mijn chocoladeverslaving), dan zou ik het virus gemakkelijk aankunnen. Bovendien had hij pakjes zuiver vitamine C poeder in de aanbieding voor maar nis 100,- maar dat sloeg ik af vanwege de prijs. Een paar maanden geleden hoorde ik dat hij in het ziekenhuis lag met een tijdens de vakantie opgedane coronabesmetting. Althans, dat werd me aanvankelijk verteld, maar later heette het 'een longontsteking'. Hij is er gelukkig na twee maanden genezen uitgekomen.
Daarentegen liet iemand die tot zijn kandidaats medicijnen heeft gestudeerd en blogger is bij de digitale Times of Israel weten dat hij zich, met de komst van de omikron-variant, opnieuw instelt op een periode van totale quarantaine: “We weten al dat omikron 70 keer sneller vermenigvuldigt in longweefsel dan delta. We weten ook dat het veel besmettelijker is. Het lijkt er verdacht veel op dat immuniteit tegen eerdere varianten niet veel helpt. En we weten niet of dit vrij onschuldig is, ook op de lange termijn, of niet. Ik ga terug in isolement. Waarom zou ik een onbekend risico nemen? Overdreven? Dat weten we hopelijk over een paar weken. Maar graag niet over mijn lichaam.” De vorige keer heeft hij een jaar lang thuisgezeten, zonder bezoek te ontvangen. Hij is wel gevaccineerd.
De Times of Israel van 21 december meldt dat het aantal omikron-besmettingen in Israël in een dag is verdubbeld tot 341. Daarvan werden 246 beschouwd als 'volledig beschermd' door twee of drie vaccinaties. Nu maar afwachten hoeveel van hen ook ernstig ziek worden. Er bestaat nu al een lijst van 63 als 'rood' geclassificeerde landen waar je als Israëlische staatsburger of permanent ingezetene niet naar toe mag reizen, tenzij je speciale toestemming krijgt van een commissie. Meest Afrikaanse, Aziatische of Zuid-Amerikaanse landen, maar ook Frankrijk, Engeland, Spanje, Denemarken en Zweden staan er op. Daar zijn of worden de VS, Italië, België, Duitsland, Hongarije, Canada, Zwitserland en Turkije nu aan toegevoegd. Nederland, als 'oranje', ontspringt de dans nog – in ieder geval tot het moment van dit schrijven. Het Israëlische coronakabinet kondigt vanavond, 21 december, aan welke nieuwe beperkingen er komen. Alles gericht op het vertragen van de omikron-besmettingen, zodat er tijdig nog meer kan worden gevaccineerd.
In mijn Nederlandse netwerk zitten veel meer tegenstanders van vaccinatie. Een heel goede vriendin met haar twee volwassen dochters, schoonzoons en een stel kleinkinderen. Bij hen overheerst het wantrouwen tegen de lange-termijneffecten van Pfizer, gecombineerd met hun vertrouwen in een gezonde leefwijze; bijna alles dat ze eten komt uit de bio-winkel. Tot nu toe is inderdaad geen van hen ziek geworden. Ik zou, nu ik gevaccineerd ben, zo bij ze gaan eten. Zo heb ik meer vrienden/innen, meestal hoger opgeleid en spiritueel ingesteld, die van geen prik willen weten. En anderen die even hoog opgeleid zijn en niet konden wachten tot de vaccinatiecampagne eindelijk begon. (Net word ik verheugd opgebeld door E. die eindelijk een derde booster-injectie heeft gekregen.)
Geen van hen zijn complotdenkers (geloof ik) die denken dat een duistere elite van gedeeltelijk verborgen wereldleiders in samenwerking met Big Pharma en Bill Gates de mensheid tot slaven willen maken. Hoogstens hebben die ongevaccineerde vrienden geen al te groot vertrouwen in farmaceutische medicijnen, vanwege de bijwerkingen, of vanwege farmaceutische missers in het verleden. Het zijn geen mensen die ´down the rabbit-hole' zijn gegaan en net als Alice, opeens in een omgekeerde wereld zijn terechtgekomen waarin niets meer is wat het lijkt, en alles in eerste instantie ten diepste moet worden gewantrouwd.
Maar … het is een dunne scheidslijn. Een leuke voedingscoach in Nederland, die twee bestsellers heeft geschreven over gezonde voeding, speciaal voor vrouwen en die ik vooral volg vanwege haar praktische tips en recepten om snel een lekkere en gezonde maaltijd te bereiden, blijkt toch te vinden "dat er op het ogenblik een grote misdaad tegen de mensheid plaatsvindt.” Met haar wil ik graag in gesprek gaan. Want die enorme tweedracht en dat wederzijdse vijanddenken lijkt me het gevaarlijkst.