Doordat het hier ook winter is, met koude nachten, kost het me moeite op sjabbat op tijd mijn bed uit te komen om naar sjoel te gaan. Vooral doordat ik het deze ochtend niet kon nalaten om, ondanks de sjabbat, even op mijn iPad te kijken naar de inhuldiging van de nieuwe Amerikaanse president. Had ik beter niet kunnen doen, want na het aanhoren van zijn agressieve redevoering was de sjabbatvrede verdwenen.
Toch slaagde ik er in om om tien uur in sjoel te zitten, juist voor we begonnen aan de Tora-lezing. De parasja van deze week was Sjemot (Exodus) 1:1 tot 6:1. Jozef en zijn broers zijn gestorven, maar hun nakomelingen zijn geworden tot een talrijke volksgemeenschap in Egypte; het gaat hen goed. “Vajakom melech chadasj al Mitsrajiem asjer lo-jada et Joseef.” “Er kwam een nieuwe koning aan de macht in Egypte die Jozef niet had gekend.” Wat een synchroniciteit met wat er nu in de Verenigde Staten gebeurt. De nieuwe farao vond de Hebreeuwse immigranten, de afstammelingen van Jacob, veel te talrijk. Ze zouden wel eens gemene zaak kunnen maken met de vijanden van Egypte, dacht hij. Hij besloot ze tot slaven te maken, die het zwaarste werk moesten doen.
Het waren de vroedvrouwen die weigerden het bevel van de farao uit te voeren om alle pasgeboren Hebreeuwse jongetjes te doden; zo bleef baby Mozes, die bestemd was om het volk uit Egypte te voeren, in leven. Geadopteerd door Batja, de dochter van farao die hem in een mandje in de Nijl vond. Ook in het heden zijn het vrouwen die het voortouw hebben genomen, bij de Women’s Marches over de hele wereld, als eerste protest tegen de reactionaire politieke ideeën van de republikeinse president.
De nieuwe farao in de VS lijkt het in eerste instantie op andere immigranten voorzien te hebben, Mexicanen, islamieten, en niet op Joden. Maar moeten we ons daar dan prettig bij voelen? Ik denk van niet! De veelvuldig herhaalde oproep in Tenach om de vreemdeling niet te onderdrukken, geldt voor alle ‘vreemdelingen’. Niet iedereen hier in Israël deelt de mening die ik over president T. heb – “een geslepen zakenman en narcistisch demagoog met de emotionele ontwikkeling van een vijfjarige kleuter”.
Obama is hier vanwege zijn Midden-Oosten politiek aangaande Syrië, nooit zo populair geweest als in Europa en de weigering van de Amerikaanse regering een veto uit te spreken over de laatste anti-nederzettingenresolutie in de Veiligheidsraad wordt door velen als verraad gezien, een dolkstoot in de rug van een vriend, aan wie Obama rugdekking had beloofd. Vooral in de hoek van de Likoedpartij is men er zeker van dat een tijdperk-T veel beter zal uitpakken voor Israël. Geen gezanik meer over de nederzettingen buiten de Groene Lijn, die kunnen nu ongestoord worden uitgebreid, en bovendien heeft de nieuwe president een orthodox-Joodse schoonzoon, dat moet dus wel goed zijn voor de Joden. We zien groothartig over het hoofd dat Jared Kushners Joods geworden vrouw Ivanka de Chanoekakaarsjes aansteekt terwijl ze een hemdje met spaghettibandjes draagt. Want haar vader gaat de Amerikaanse ambassade eindelijk verplaatsen naar waar die thuishoort, in Jeruzalem. (Ik opperde op Facebook dat dat wel eens een groot aantal doden zou kunnen kosten, en kreeg als commentaar dat ik een dhimmi ben die buigt voor Arabische terreur.)
Inmiddels heeft de woordvoerder van het Witte Huis laten weten dat de discussie over het verplaatsen van de ambassade “pas in een beginstadium” verkeert, dus dat kan nog wel eens heel lang duren …
