Janglo, de site voor Joodse Anglo's in Israël, bericht mij over de Rosj Hasjana-stemming in Jeruzalem: dat je op ieder radiostation een versie van 'Adon Haslichot' kunt horen, een traditioneel gebed om vergiffenis, op een opgewekte Sefardische melodie. Als ik nu in Jeruzalem was, hoorde ik 's ochtends vroeg de slichotgebeden vanuit naburige sjoeltjes. In Nachlaot en in de Joodse wijk van de Oude Stad worden nachtelijke slichotrondleidingen gehouden, waarbij men de kans krijgt in kleine sjtetlsjoeltjes te bidden. In tuinen hangen kleine, vaak in tweeën gespleten granaatappeltjes aan de bomen en op Machanee Jehoeda kun je voor spotprijzen enorme rode exemplaren kopen.
De briefjes met wensen en gebeden die gedurende het jaar in de spleten van de Kotel (de Klaagmuur) worden gepropt, worden met Rosj Hasjana (en met Pesach) opgeruimd; niet dat ze zomaar worden weggegooid, ze worden begraven in de geniza, de begraafplaats voor heilige boeken.
Vergeet verder maar dat je in deze dagen, mocht er iets kapot gaan, nog een loodgieter of timmerman thuis kunt krijgen - 'Acharee hachagiem' is de mantra, pas na de feestdagen, dat wil zeggen op 9 oktober, de dag na Simchat Tora, komen deze onmisbare ambachtslieden weer in zicht.
Dacht ik in mijn laatste column nog dat het gasmasker dat ik ophaalde misschien dienst zou moeten doen na een Israëlische aanval op Iran, na de meest recente gruwelijke beelden uit Syrië lijkt het meer om gifgasgevaar na een Amerikaanse vergeldingsaanval op het regime van Assad te gaan. Sjana tova, Jisra’el. De Israëlische PTT die verantwoordelijk is voor de distributie van de gasmaskers meldde afgelopen zondag vier keer zoveel telefoontjes als gewoonlijk te hebben ontvangen over waar de maskers kunnen worden opgehaald. Slechts 60 procent van de Israëlische bevolking beschikt er op het ogenblik over. Een charedi kennis van me stuurt een verontwaardigde mail dat de aanpassingen aan het masker voor orthodoxe mannen-met-baarden niet meegeleverd worden, en dat nog wel nu van jesjiwastudenten wordt verwacht ook in dienst te gaan! De geleverde maskers zijn alleen geschikt voor clean-shaven mannen. Zou de seculiere regering hiermee expres tot 'orthodoxen pesten' zijn overgegaan? Of zijn er niet genoeg van deze speciale aanpassingsstukken voorradig, zoals er bij de tweede invasie in Libanon ook niet genoeg kleding en voedsel was voor de soldaten? In Israël is men niet erg goed in planning op de lange termijn, wel meestal goed in snelle improvisatie. De Joodse wetten geven altijd voorrang aan het leven boven rituele verplichtingen, dus lijkt het me verstandig om in geval van een Amerikaanse aanval schaar, scheermes en scheerkwast bij de hand te houden - en de associaties met het afscheren van baarden van orthodoxe Joden door de nazi's even te vergeten ...
Ik kan er nu wel luchtig over doen, maar het is een griezelig idee wat de implicaties van een Amerikaanse actie kunnen zijn. De machteloosheid van de internationale gemeenschap om een passend antwoord te vinden op het gebruik van chemische wapens tegen de Syrische burgerbevolking, stemt ook niet vrolijk. Niet dat ik zou weten wat er moet gebeuren - behalve dan het financieren van grote, goed voorziene vluchtelingenkampen in de buurlanden van Syrië.
Ik had nog wel een leuke satirische column willen schrijven over 'Het totalitaire paradijs van Ikea' na vier bezoeken aan deze woonwinkel in Haarlem en Amsterdam, en de vergelijking met de Israëlische vestiging. Komt nog wel. Intussen: sjana tova oemetoeka aan alle lezers.
