De Israel Betenoe (Israel Ons Thuis), partij van minister van Defensie Liberman, wil de doodstraf voor veroordeelde terroristen mogelijk maken. Dat was in 2015 al een punt in de verkiezingscampagne van de partij. Premier Netanjahoe was tot voor kort tegenstander van een doodvonnis voor terroristen, maar veranderde vorig jaar september van mening. Toen vermoordde een Palestijn in de nederzetting Halamish drie leden van een familie die juist de geboorte van een nieuw kleinkind vierde. De grootouders en de vader van het kindje werden met messteken om het leven gebracht, de moeder had zich kunnen redden door zich met haar kinderen op te sluiten in een slaapkamer. De terrorist zou zijn slachtoffers lachend hebben doodgestoken. De foto’s van een met bloed bespatte keukenvloer circuleerden op internet. “Deze laaghartige terrorist moet worden geëxecuteerd, zodat de glimlach van zijn gezicht verdwijnt”, reageerde Netanjahoe tijdens een bezoek aan de rest van de familie die sjiwwe zat. In een onderzoek onder (Joodse) Israëli’s een maand tevoren, vóór deze aanslag, steunde liefst zeventig procent herinvoering van de doodstraf voor terroristen. Ondanks het feit dat de Knesset een dergelijk wetsvoorstel verschillende keren heeft afgewezen.
Formeel bestaat de doodstraf in Israël, maar is die slechts toepasbaar onder zeer strikt omschreven criteria, verbonden met genocide (de Sjoa) of met hoogverraad in tijden van oorlog. Oorlogsmisdadiger Adolf Eichmann, een van de architecten van de Endlösung is in 1962 na een grondige, vier maanden durende procesvoering ter dood veroordeeld en opgehangen. Minder bekend is dat in 1948, kort na het uitroepen van de staat Israël, Meir Tobiansky, een legerofficier, op verdenking van spionage en na een militaire rechtszitting waarbij hij geen verdediger had, is geëxecuteerd. Na zijn dood is hij gerehabiliteerd, maar dat bewijst des te meer hoe er fouten kunnen worden gemaakt bij een doodvonnis dat uit de aard der zaak nooit meer te herroepen is. Dat zijn de enige twee keer dat een gerechtelijk doodvonnis in Israël werd voltrokken.
Als zeven- of achtjarig meisje liep ik al met mijn vader flyers van de PSP in brievenbussen te stoppen, tegen de stationering van Amerikaanse vliegtuigen op Soesterberg. Ik ben geen pacifist meer, maar ik reageerde nu op Facebook dat invoering van de doodstraf een terugkeer naar de Middeleeuwen betekent, of naar Amerikaanse toestanden, (in mijn ogen ongeveer hetzelfde). Daarop kreeg ik als reactie: lieve Eva, wacht maar met je oordeel totdat ze jouw opa en/of oma, je kinderen, je echtgenoot hebben opgeblazen. (Het was een Nederlander die dat schreef, geen Israëli.) Ik ben enige malen in de buurt van een zelfmoordaanslag geweest en het is logisch dat familieleden van mensen die op een gruwelijke wijze worden vermoord, zo denken en voelen. Maar we leven niet meer in een tribale samenleving, waar doorgaande cycli van moord, wraak en weerwraak aan de orde zijn. De wetgever moet zich door rationele factoren laten leiden, niet door emoties. En dan gaat het er om: helpt de doodstraf tegen terrorisme? En: is de doodstraf moreel aanvaardbaar?
Yoram Cohen, voormalig hoofd van de Shin Bet, de veiligheidsdienst, is op pragmatische gronden tegen de doodstraf voor terroristen: dat zou een golf van ontvoeringen van Joden in de hele wereld kunnen veroorzaken, om ter dood veroordeelden vrij te krijgen en dus absoluut een tegengesteld effect hebben. Anderen reageren nuchter dat de meeste terroristen zich hoe dan ook voorbereiden op de dood en het paradijs, dus dat afschrikking door een eventuele doodstraf een illusie is.
Volgens de Tora en de Talmoed wordt de doodstraf toegestaan voor een aantal ernstige zonden: moord, afgodendienst, ontheiliging van de sjabbat, incest en overspel zijn daar enkele van. Het is echter zelden tot uitvoering van die straf gekomen, doordat er allerlei beperkende voorwaarden aan werden gesteld, zoals dat er twee getuigen moesten zijn van iedere overtreding of misdrijf. Een religieuze rechtbank die eens in de zeventig jaar iemand liet executeren, werd beschouwd als “buitengewoon bloeddorstig”, volgens de Misjna (volgens een andere interpretatie eens in de zeven jaar). Misschien in die lijn heeft de Sefardische opperrabbijn van Israel, Yitzchak Joseef, zich uitgesproken tegen de aanpassing van de wet op de doodstraf. Hij beriep zich ten eerste op de opinie van veiligheidsdiensten; ten tweede maakte hij zich zorgen over het lot van Joodse terroristen (zoals degenen die een Arabisch huis in brand staken waarbij drie mensen om het leven zijn gekomen); en ten slotte zei hij dat de doodstraf, omdat er geen bijbels Sanhedrin meer bestaat, (het uit 71 leden bestaande Hooggerechtshof tijdens het Romeinse bestuur), in de handen van de Eeuwige is.
Het conflict tussen Israël en de Palestijnen stagneert op een schijnbaar hopeloze manier – invoering van de doodstraf voor terroristen gaat daar vast niet bij helpen.
