Begin januari hoorde ik bij de Publieke Omroep een gesprek tussen Adriaan van Dis, Max van Weezel en nog iemand. Van Dis zou voor de VPRO een half jaar of een jaar, dat weet ik niet precies, naar Israël vertrekken om van binnenuit over het Israëlisch-Palestijns conflict te schrijven. Maar … het gaat niet door. Na voorbereidende gesprekken met beide kanten concludeerde hij dat ze zich wederzijds in loopgraven hadden ingegraven zonder enige kans op dialoog of wederzijds begrip. “Ik heb geen zin om daar op mijn leeftijd nog mee bezig te zijn,” zei hij met zijn overbeschaafde stemgeluid. En dat was dat. Daarna werd er in het gesprek nog even melding van gemaakt dat ‘het Israëlisch-Palestijns conflict de kern van de huidige ellende in het Midden-Oosten uitmaakt’ (ik parafraseer even, want ik heb geen letterlijke aantekeningen gemaakt), zonder dat Van Weezel iets verstandigs opmerkte over de kunstmatige vorming van natie-staten door de voormalige kolonisten Engeland en Frankrijk. En toen had ik het wel weer gehad met de Publieke Omroep.
Het is jammer dat Van Dis geen weet had van groepen en enkelingen in Israël, Joden zowel als Palestijnen, die wel contact met elkaar hebben of een ander geluid laten horen, want die zijn er ook, en hun geluid dringt niet of nauwelijks door tot de Nederlandse media. Zoals een groep vredesactivisten uit Tekoa (Westbank) die contact heeft met Palestijnse vredesactivisten in het gebied. Tekoa is een nederzetting in het Goesj Etzion-blok, met een gemengde bevolking van zowel orthodoxe als seculiere bewoners en geldt als een ‘spiritueel dorp’ met bewoners waarvan een aantal maatschappelijk betrokken is, uit op co-existentie en vrede, ecologisch bewust, met een aantal beoefenaars van complementaire geneeswijzen, yoga, lichaamstherapie etc.
Achttien januari werd daar een jonge zwangere vrouw met een mes aangevallen door een 19-jarige Palestijn, Othman Sha´alan, die door een gat in het hek de nederzetting was binnengekomen. De aanval vond plaats in een winkeltje met tweedehands kleding, de laatste plaats waar je zoiets zou verwachten. Ironie van het lot: de in haar schouder en long gestoken vrouw bleek Michal Froman te zijn, schoondochter van wijlen rav Froman, de bekende orthodoxe vredesactivist die zelfs uitstekende contacten met geestelijken van Hamas onderhield. Michal verklaarde later dat haar aanvaller een verwarde indruk maakte, ze vroeg hem of ze hem kon helpen voor hij toestak. Ze had eerder het idee dat hij zelf wilde sterven dan dat hij haar echt wilde doden, want hij had haar meer dan één keer kunnen steken, voor hij wegrende. Ondanks haar aanvankelijke schrik heeft ze met hem te doen. Hadassa Froman, haar schoonmoeder, riep de regering later op om onderscheid te maken tussen terroristen en gewone Palestijnen die in vrede willen leven, en het leven van de laatsten gemakkelijker te maken. Ze veroordeelde de overheidsmaatregel om huizen van terroristen te verwoesten, omdat je daar hun hele familie mee treft, wat de haat alleen maar groter maakt. En soms weet zo´n gezin niet eens waarom een zoon plotseling tot moord overging. Een dag eerder werd de 36-jarige Dafna Meir in haar huis in de nederzetting Otniel voor de ogen van haar kinderen met een mes vermoord door een 15-jarige Palestijnse jongen uit een dorpje op de Westbank. Je vraagt je af hoe een jongen van 15 zoiets kan doen. Waarschijnlijk door een combinatie van persoonlijke uitzichtloosheid en van ophitsing en verheerlijking van het martelaarschap door de Palestijnse Autoriteit.
Sinds 1 oktober zijn 27 Israëli´s door aanslagen omgekomen. Dat verhindert Joden uit de Diaspora niet om juist naar Israël te komen. In 2015 heeft een ongekend aantal West-Europese Joden alija gemaakt – 9.880 in totaal. De grootste groep, bijna 8.000 Joden, kwam uit Frankrijk, maar er kwamen ook 800 Britse Joden, 200 uit Duitsland, en Italië en België leverden eveneens een aantal oliem chadasjiem (Times of Israel, 14/1/2016). ‘Een record aantal Europese Joden voelt dat Europa niet langer hun thuis is’ verklaarde Natan Sharansky, hoofd van de Sochnoet.
