Er overkomen me hier in Nederland dingen die ik in Israël niet meemaak. Ik zit met mijn geliefde in een café in de Amsterdamse Jordaan, en zijn gesprekspartner zegt: "Jij bent zeker ook van het Oude Volk, hè?" Ik knik maar glimlachend, want Oude Volk klinkt wel heel eerbiedwaardig.
Een paar dagen later sta ik bij een kachelhandel en naast me staat een oude dame om te vragen of haar Nobel-gaskachel, dat icoon uit de jaren zeventig, gerepareerd kan worden. Dat blijkt niet meer te kunnen, er zit asbest in, het is verboden deze kachels open te maken zegt de kachelverkoper, ook al gaat het om een onderdeel waar dat niet in is verwerkt. Hij beveelt een ander type aan, de Pelgrim, voor ruim 700 euro. Het is duidelijk dat dat voor haar een groot bedrag is. Als we buiten staan zeg ik: "Jammer dat je bij zulke officiële winkels niet wat kunt afdingen hè?"
"Wat een Joodse opmerking" zegt ze terug, wel vriendelijk. (Ik ben gewoon heel Israëlisch geworden, denk ik, want in Israël is het normaal om te vragen of je misschien 'hanacha' kunt krijgen).
Uit Israël komt het bericht dat de Jewish Agency financiële noodhulp gaat verlenen aan de Joodse gemeenschap in Oekraïne, vooral gericht op bewaking van Joodse instellingen. Er wonen ongeveer 200.000 Joden in Oekraïne, en er zijn tientallen Joodse organisaties actief. De meeste Joden wonen in Kiev, maar ook in Odessa, Lvov en Dnepropetrovsk zijn Joodse gemeenschappen. Sinds de ineenstorting van de Sowjet-Unie zijn ongeveer 330.000 Oekraïense Joden naar Israël geëmigreerd, waarvan 2.200 afgelopen jaar (informatie: General Press Office).
Gideon Levy van Ha'aretz is in Kiev en doet als een bewogen romanschrijver verslag vanaf het Maidanplein, waar - ondanks de bittere kou - duizenden demonstranten in grote tenten bivakkeren, achter geïmproviseerde barricades van zakken sneeuw, prikkeldraad, autobanden en uitgebrande buswrakken. Het voedsel dat ze delen, bestaat uit aardappels en soep. Een zee van Oekraïense vlaggen en beeltenissen van Christelijke heiligen, versieren het plein. De oppositie tegen Janoekovitsj is een samenstelsel van liberalen en extreem anti-Russische nationalisten onder leiding van Svoboda, de Oekraïense Vrijheidspartij, die afstamt van de pro-nazi milities die tijdens de Tweede Wereldoorlog tegen de Sovjets vochten, schrijft Levy. Dus de veiligheidsmaatregelen die de Jewish Agency wil financieren zijn niet uit de lucht gegrepen, je weet nooit welke kant het opgaat tijdens zulke omwentelingen.
Wat mij het meest heeft geschokt de afgelopen tien dagen zijn de afschuwelijke berichten in de Nederlandse pers over de concentratiekampen, want zo mag je ze wel noemen, in Noord-Korea. Het zijn geen expliciete vernietigingskampen zoals Auschwitz, maar qua uithongering en sadisme lijken ze op kampen als Mauthausen, en op de werkkampen van Stalin. Het is een déjà-vu ervaring: de wereld is geschokt, maar doet voorlopig niets, want Noord-Korea wordt niet alleen beschermd door China, het is een atoommacht, die je niet zomaar kunt binnendringen om de slavenarbeiders te bevrijden. Een ander land dat nog steeds ijverig bezig is een atoommacht te worden is Iran, bondgenoot van Assad in de burgeroorlog die in Syrië woedt. Ik ben helemaal geen fan van Netanjahoe maar ik begrijp zijn bezorgdheid om de Iraanse bom wel ...
