Na drie weken aan huis gekluisterd te zijn geweest door een longontsteking was ik gisteren voor het eerst weer op Machané Jehoeda. Goudgele peren lachten me toe, grote rijpe avocado’s en paarse druiven – “uit Israël” volgens de marktkoopman. Wat me opviel waren de grote aantallen soldaten in het vertrouwde legergroen, en een hele groep van de luchtmacht, in ivoorkleurige uniformen, onder wie veel vrouwen. Ze droegen allemaal een geweer, maar ze waren duidelijk op excursie, kochten koffie in kartonnen bekers, shoarma, en maakten foto’s.
Ik was van plan een column te schrijven over de bevolkingsdichtheid in Israël en het effect daarvan op stranden en natuurgebieden, maar het liep anders. Afgelopen nacht (dinsdag), om vier uur, hebben twee straaljagers van de luchtmacht de woning gebombardeerd van de hoogste commandant van de Islamitische Jihad in Gaza. Aboe al-Atta en zijn vrouw werden daarbij gedood. Niet veel later werd een andere hoge representant van Islamitische Jihad in Damascus uit de weg geruimd.
Een somber ogende Netanjahoe en de evenmin opgewekte bevelhebber van het leger, luitenant-generaal Kochavi, spraken later vanuit het ministerie van Defensie de bevolking toe. Aboe Atta was volgens hen verantwoordelijk voor de meeste aanvallen die het laatste jaar vanuit Gaza op Israël waren gelanceerd, inclusief afgelopen vrijdagavond. Het uit de weg ruimen van al-Atta was tien dagen eerder al goedgekeurd, maar men had gewacht tot er zo min mogelijk kans zou zijn om Palestijnse burgers te treffen.
De gevolgen hebben niet lang op zich laten wachten. Een woordvoerder van de Islamitische Jihad heeft aangekondigd dat hun Al Quds Brigades zich voorbereiden op een oorlog met Israël. Hamas (de Qassam Brigades) heeft zich daarbij aangesloten: “Het pad van strijd en verzet groeit en de moord op commandant Aboe Salim (zijn nom de guerre) zal worden afgestraft.” De begrafenis van al-Atta heeft vanochtend plaatsgevonden en honderden Gazanen waren daarbij aanwezig.
Meer dan 150 raketten en mortieren zijn volgens het leger tot nu toe (13.00 uur ’s middags) afgeschoten op het zuiden en midden van Israël: op Sderot, Holon, Asjkelon, Asjdod, Modi’in, het zuiden van Tel Aviv en talloze kleine plaatsen. Tot nog toe alleen een aantal licht gewonden en materiële schade, zoals een brand in de opslagplaats van de matrassenfabriek Hollandia in Sderot en een huis in Netivot dat een voltreffer kreeg. De bewoners zaten gelukkig in de schuilkelder. Maar de scholen in zuid Israël zijn wel gesloten, de Ben Goerion Universiteit in Beersjeva is gesloten, en het treinverkeer in het zuiden is stilgelegd. Grote bijeenkomsten in zuid Israël zijn verboden en op internet zie ik foto’s van stilstaande auto’s op de vluchtstrook van een snelweg, en mensen die daarnaast op het asfalt geknield liggen, met de handen om het hoofd, als er een ‘code rood’ alarm heeft geklonken.
Ik bel mijn Iraakse vriendin Jaffa, die vaak in Tel Aviv is omdat het gezin van haar zoon daar woont, Jaffa past er vaak op de kinderen. “Waar ben je, hoe is het met jullie?” Jaffa zit juist in de trein terug naar Jeruzalem en zegt dat het allemaal meevalt, “het is alleen maar politiek”. Ze was vanochtend op het strand, daar waren maar vier mensen en het was heerlijk. Ze was dan ook in noord Tel Aviv.
Voor de derde keer vandaag vliegen er met veel lawaai vliegtuigen over Jeruzalem – gevechtsstraaljagers? Maar dat is dan ook alles dat ik merk van deze situatie.
Benny Gantz, de oud-generaal die tot 20 november de tijd heeft om een regering te vormen, zou volgens het laatste nieuws in bespreking zijn met de Verenigde Arabische Lijst om een minderheidsregering te vormen. Slechts een paar parlementariërs van links durven kritiek te uiten; in de eerste plaats natuurlijk Ayman Odeh, (Verenigde Arabische Lijst) die het een “verschroeide aarde tactiek” van Netanjahoe noemt, om in het zadel te blijven. Ook Omer Bar-Lev van Labour-Gesher en Stav Shaffir van de Democratic Union twitteren dat het tijdstip van de aanslag bedoeld is om het Gantz onmogelijk te maken een minderheidsregering te vormen, een week voor zijn mandaat afloopt. Gantz zelf wimpelt dat weg, allerlei Likoed-leden roepen op tot nationale eenheid en zelfs Amir Peretz van Labour-Gesher en president Rivlin vinden het nu niet het juiste moment om er partijpolitiek bij te halen. Helaas.