Al gaat de parasja van komende week over Abram en zijn familie, ik wil nog even terugkijken op het verhaal van Noach en de Zondvloed. Die parasja vraagt om een ecologische droosje en die kregen we afgelopen sjabbat in Kol Haneshama, een van de twee reform sjoels in Jeruzalem, te horen. Uitgesproken door Yosef Abramowitz, door CNN uitgeroepen tot een van de zes leidende ‘groene pioniers’ in de wereld.
Abramowitz (48), mensenrechten-activist, journalist en ondernemer, afkomstig uit Boston, kwam in 2006 op aliya en vestigde zich met zijn gezin in kibboets Ketura, in de Arava woestijn. Hij is getrouwd met rabbijn (v) Susan Silverman. Samen met David Rosenblatt uit Boston en Ed Hofland uit Ketura, is hij oprichter van de Arava Power Company, de vooraanstaande (of de enige) ontwikkelaar van zonne-energie in Israël. Toen hij voor het eerst in de Arava liep, merkte hij op: ”This land is made for solar power” en hij was verbaasd dat de kibboets daar niets aan deed (behalve natuurlijk de doed sjemesj, de zonneboiler, die bijna ieder Israëlisch huis op het dak heeft staan, maar dat is alleen een vrij eenvoudig systeem om water te verwarmen). Het kostte hem vijf jaar taaie strijd met de Israëlische bureaucratie om toestemming te krijgen voor de aanleg van een zonne-energie park in de Arava, maar dat park, kosten 150 miljoen dollar, verrees daarna in vijf maanden. De grond wordt gehuurd van de kibboets en kibboetsniks werken er en dragen, zoals dat in een nog socialistische kibboets hoort, hun salaris af aan het collectief. Een volgend, nog veel groter zonne-energie park wordt gepland voor een gebied op de grens van de Arava en Jordanië. Abramowitz is zowel een commercieel ondernemer als een sociaal activist: de Arava Company doneert de opbrengst van de ‘hoekpanelen’ van het park aan vier non-profit organisaties, trouw aan het principe in de Joodse wet dat je de hoeken van een korenveld niet maait, maar laat staan voor de armen, de arenlezers.
De belangrijke ondernemer zag er uit als een relaxte kibboetsnik: T-shirt, sandalen, een khaki broek tot de knieën en een kleurige keppel op. Hij begon zijn droosje met Noach ‘de grootste bofkont op de planeet’ te noemen, niet omdat hij overleefde, maar omdat hij 120 jaar de tijd had om zijn tijdgenoten te waarschuwen voor de Vloed die alles en iedereen zou vernietigen. “Wij hebben niet zoveel tijd”, aldus Abramowitz, ”niet meer dan maximum vijf jaar, voor de opwarming van de aarde onomkeerbaar wordt.” Om het smelten van de polaire ijsmassa’s te stoppen, de dramatische toename van extreem weer en het uitsterven van duizenden soorten dieren een halt toe te roepen, moeten we stoppen met de uitstoot van kooldioxide door het gebruik van kolen, olie en gas. Hier klonk Abramowitz nogal als een doemprofeet, maar hij bleek allesbehalve dat. Hij refereerde aan de haftara waarin Jesjajahoe het Joodse volk opriep hun gedrag te veranderen en machtige heersers te confronteren met de waarheid.
De tweede mazzel van Noach was dat hij in de ark beschikte over een niet-brandende bron van licht: “tzohar ta’aseh latevja”, volgens sommige commentatoren een kostbare edelsteen die licht gaf in het donker. “In onze tijd hebben wij alle duurzame technologie om de hele wereld van licht en energie te voorzien, maar wat we missen is Jesjajahoe’s vurige geest”, sprak Abramowitz. In ieder geval beschikt hij over zo’n vurige geest: “Is er onder jullie enige profeet, of rabbijn, of welke Jood dan ook, die wil verklaren dat zonne- energie een mitswe is, en dat het verbranden van fossiele brandstoffen, de resten van vergane werelden, een gruwel (to’evah) is? Of over vijf jaar zelfs een misdaad tegen de mensheid vormt?” vroeg hij het gehoor in sjoel. Uit het zaaltje kwam de suggestie om maar te beginnen bij de elektravoorziening van de sjoel: zonnepanelen op het dak. Toen de voorzitter van de sjoel zorgelijk keek - hij heeft de grootste moeite het budget van de sjoel in orde te krijgen - gaf Abramowitz nog een praktische tip: bij Bank Hapoalim kun je een lening krijgen als je zonnecellen op je dak wilt plaatsen.
© Eva van Sonderen
