Jom Hazikaron, Herdenkingsdag voor de gevallenen en voor de slachtoffers van terreur. Om acht uur ’s avonds kun je de herdenkingsceremonie op het plein bij de Kotel volgen. Een vrij leeg plein, waar een aantal in kaki en witte uniformen gestoken militairen staat, op afstand van elkaar, met mondmaskers op. De sirene klinkt. Op de tv spreekt later president Rivlin: “Dit jaar bent u alleen in uw kamers, terwijl u luistert naar de echo van hun stem. Wij kunnen niet naar u toe, we kunnen niet naast u staan op de militaire begraafplaatsen. We kunnen u niet omhelzen.”
Vanaf de volgende avond acht uur gelden er weer strengere maatregelen voor Jom Ha’atsmaoet, Onafhankelijkheidsdag. We mogen weer niet meer dan honderd meter van ons huis, om te voorkomen dat er massaal buiten wordt gepicknickt, gebarbecued of gefeest. De coronacijfers staan op 15.589 geïnfecteerden, 208 doden, 94 mensen aan de beademing, en 7.375 personen officieel hersteld.
Deze week mochten naast supermarkten en kruideniers, ook kleine winkels in een andere branche weer open, mits ze voldoen aan de eisen van afstand houden enzovoort. Overdekte winkelcentra en open lucht markten bleven nog dicht. Tot veler verbazing gingen wel twee vestigingen van meubelgigant Ikea open. Terwijl een marktkoopman van Machané Jehoeda de week te voren zelfmoord had gepleegd vanwege zijn financiële situatie, en een eigenaar van een falafeltent huilend op de televisie vertelde dat hij door sluiting van zijn zaak zijn gezin niet meer te eten kon geven. Hij mocht alleen aan ‘take-out’ doen. “Falafel is alleen maar lekker als die vers en warm is”, riep hij wanhopig uit. Donaties stroomden binnen, maar de falafelbakker wilde die niet aannemen: “Ik vraag alleen maar om de mogelijkheid eerlijk mijn brood te verdienen.”
Ook op Internet werd verontwaardigd gereageerd: voordat Netanjahoe 15 maart op zijn eerste hoorzitting moest verschijnen, besloot de door Bibi benoemde interim minister van Justitie Ohana dat niet urgente rechtszaken “vanwege de buitengewone noodtoestand” werden aangehouden (hoorzitting uitgesteld tot 24 mei), maar Ikea, waar honderden over de vloer komen, kon plotseling wel open?
Had het soms iets te maken met de grote bedragen die Ikea regelmatig doneert aan de Gur chassidim, de sekte waartoe minister van Volksgezondheid Litzman behoort? Het ministerie ontkende dit uiteraard verontwaardigd. Niettemin blijkt Litzman vandaag het ministerie van Volksgezondheid in te ruilen voor het ministerie van Volkshuisvesting. (Handiger voor Ikea zou ik zeggen: in al die nieuw te bouwen appartementen is plaats voor veel Ikea-banken, -bedden, -kasten en -tafels.) De Ikea-vestigingen behoren trouwens tot het favoriete uitje van veel charedische gezinnen, niet alleen door de lage prijzen, maar ook door de koosjere restaurants en een synagoge ter plekke.
Schreef ik vorige week nog dat oud-generaal Benny Gantz bij de vorming van een ‘noodregering’ heel wat veren heeft moeten laten, nu klinkt dat als een understatement. Het lijkt er meer op dat Gantz volledig is ingepakt door Bibi. De positie van Knesset-voorzitter, die de agenda bepaalt, is toch weer door een Likoednik ingenomen. Het ministerie van Justitie is weliswaar in handen van Kachol Lavan, maar het is de vraag hoeveel die kan doen tegen doorgaande aanvallen vanuit het lagere echelon op het justitieel systeem. Diezelfde minister Ohana heeft afgelopen 5 februari tegen de wens van procureur-generaal Avi Mandelblit in, de benoeming doorgedrukt van Dan Eldad als landsadvocaat. Die benoeming loopt 1 mei af. Mandelblit, gesteund door twintig ambtenaren van het Openbaar Ministerie, riep de landsadvocaat op terug te treden, vooral wegens “ongepast gedrag”. Eldad blijkt een geheim rapport met verdenkingen tegen Mandelblit te hebben gestuurd naar de Israëlische thesaurier Engleman. Een beetje raar, want de thesaurier heeft helemaal geen bevoegdheid om een onderzoek naar criminele gedragingen te beginnen. Hij is wel een Bibi-loyalist.
Yair Lapid, de tweede man van Kachol-Lavan, neemt nu geen blad voor de mond: Gantz is door de knieën gegaan voor Bibi; hij is een zwakkeling, en dus niet geschikt als minister-president. Voor de ‘rotatie-regeling’ die men aan het vastleggen is, Netanjahoe de eerste achttien maanden premier en daarna Gantz, moet een van de basiswetten van Israël worden gewijzigd. Lapid biedt Netanjahoe nu alvast zijn steun aan indien deze na achttien maanden de basiswet opnieuw wil wijzigen, zodat Gantz geen premier kan worden. Welkom in de Israëlische politiek.
