Vanwege de afscheidsbijeenkomst van Michel Waterman als directeur van Crescas, was ik zondag 25 september voor het eerst weer in de fraai gerenoveerde Uilemburgersjoel, die nu ook over een lift beschikt.
Het had de sfeer van een warme familiebijeenkomst, omlijst met swingende klezmerachtige muziek, er waren wijn en hapjes en speeches. Julie Blocq, Michels opvolgster, introduceerde de sprekers. De eerste was de Fransman Michel Calef, oprichter en vice-president van Leatid (De toekomst tegemoet), en gezien zijn cv een zwaargewicht in management en (Joods) community building.
Calef hield een uitdagende lezing en ik kan alleen maar hopen dat die letterlijk wordt afgedrukt op de Crescas website, want door zijn accent en snelle voordracht kon ik zijn Engels niet altijd volgen. Hij benadrukte dat de Joodse jongeren die in de nabije toekomst de leiding zullen nemen, voor ongekende uitdagingen staan: naast “het gebruikelijke antisemitisme” ook de groei van rechtse bewegingen, de verspreiding van de anti-Israël positie (speciaal onder intellectuelen), het geweld van moslims (met inbegrip van onderling geweld), de opkomst van niet-democratische landen – niet langer arm zoals tot nog toe gebruikelijk, maar met een kapitalistische economie en bijbehorende welvaart – en de vergrijzende Euopese bevolking, die daardoor conservatiever wordt. Ook stipte hij aan dat de grens tussen ‘feiten’ en ideologische overtuigingen steeds vager wordt. In de strijd tegen antisemitisme is het dus nodig met nieuwe feiten te komen.
Tegenover deze en nog veel meer uitdagingen en crises had hij ook opwekkende woorden over de jongere generatie: jongeren zijn optimistischer dan wij ouderen en bovendien schamen ze zich niet voor hun onwetendheid. (Die onwetendheid brengt mij juist vaak tot wanhoop, maar daar moet ik me dus overheen zetten.) En natuurlijk zijn jongeren over het algemeen genieën met de nieuwe digitale technologieën. Calefs gehele voordracht valt hopelijk op deze website te lezen.
Emile Schrijver, de huidige directeur van het Joods Historisch Museum sprak over zijn lange vriendschap met Michel Waterman en beschreef hem als 'een abnormaal hard werkende man' of iets in die termen, in ieder geval als een plezierige workaholic.
Michel heeft, samen met kantoormanager Channa Obstfeld en website-redacteur Raya Lichansky (en vele anderen, bezoldigd en onbezoldigd) een fantastisch instituut weten op te bouwen, een Joods kenniscentrum, voor heel Nederland of Nederlands sprekende gebieden. Ik heb hem persoonlijk leren kennen als een combinatie van efficiënte manager en bijzonder aardig mens, die altijd waarderende uitnodigingen stuurde of je een column wilde bijdragen, en ook al behoorde ik tot de late donderdagochtend inzenders, ze stonden er toch altijd in. Dank je wel Michel. En veel plezier met de komende invulling van je tijd!
