Vandaag, donderdag 26 juni, is het twee weken geleden dat Gilad, Eyal en Naftali werden ontvoerd en er is nog steeds geen spoor van hen gevonden. De massale zoektocht in het gebied rondom Hebron heeft wel een uitgestrekt netwerk van ondergrondse tunnels opgeleverd, voorzien van water en elektra, waarvan de ingang zich bevond in Palestijnse huizen, (verborgen achter het fornuis of de koelkast), en ook een aantal werkplaatsjes voor het maken van wapens, maar geen ondergrondse bunker met de drie jongens. Het veiligheidskabinet heeft besloten niet langer op zo’n massale schaal te zoeken, mede vanwege de oplopende spanningen met de Palestijnse burgerbevolking – er zijn intussen vijf Palestijnse doden gevallen – en met het oog op de Ramadan die aanstaande zaterdag ingaat. De druk vanuit het buitenland om ‘niet disproportioneel te reageren’ heeft daar zeker een rol bij gespeeld. Wel is er een legereenheid bestaande uit vijftig Bedoeïenen ingezet, spoorzoekers die het terrein beter kennen dan wie dan ook. (Er is geen dienstplicht voor Bedoeïenen, ze kunnen vrijwillig in dienst gaan).
De moeders van de drie tieners zijn naar de VN gereisd waar een van hen, de moeder van Naftali Frenkel, een emotionele oproep aan de wereld deed om meer te doen, opdat hun kinderen veilig thuiskomen. Verschillende vertegenwoordigers van Arabische landen reageerden koeltjes dat het niet zeker was dat hier van een ontvoering sprake was, misschien waren de jongens gewoon verdwaald, zei er eentje. Ook de wereld reageerde lauw; iedereen lijkt langzamerhand gevoelloos te worden van al het gruwelijk geweld dat je tegenwoordig dankzij moderne media reeds bij het ontbijt overspoelt. En bovendien is er het Wereldkampioenschap voetballen.
Hoewel de officiële Israëlische lijn is: we gaan er van uit dat de jongens nog in leven zijn, lijkt legeraanvoerder Benny Gantz het publiek voor te bereiden op de mogelijkheid dat dat na twee weken stilte niet meer het geval is. Officieel wordt er ook vastgehouden aan de directe verantwoordelijkheid van Hamas en aan het idee dat dit een actie zou zijn geweest waar maanden van minutieuze voorbereiding aan voorafgegaan is. Maar als dat nou eens niet waar is?
Van de vele artikelen over de ontvoering die ik onder ogen heb gekregen, viel me het stuk van Gershon Baskin in de Jerusalem Post van 18 juni op. Baskin is oprichter en co-voorzitter van het IPCRI, een Israëlisch-Palestijns Onderzoeks- en Informatiecentrum. Hij speelde ook een rol in de geheime onderhandelingen voor de vrijlating van Gilad Shalit en heeft contacten met figuren van Hamas. Over de deal met Hamas zegt hij eerlijk: “Het was een verschrikkelijke deal, 1.027 gevangenen in ruil voor een soldaat. De boosheid daarover in Israël was gerechtvaardigd. Maar als Shalit toen niet was bevrijd, zou hij zijn gestorven; hij was zo ondervoed dat hij zijn eten niet meer binnen kon houden.” Baskin gelooft niet dat Hamas verantwoordelijk is voor de ontvoering, allereerst niet doordat zijn Hamas-contacten direct na het bekend worden van de ontvoering even verrast bleken te zijn als hij zelf. Maar ook vanwege het simpele feit dat een Hamas-ontvoering de net gevormde eenheidsregering met Fatah in gevaar brengt. “Het allerbelangrijkst voor Hamas is dat zij er zeker van kunnen zijn dat ze in Gaza aan de macht blijven,” schrijft hij en daarvoor moeten ze goede vrienden blijven met Egypte. Isolatie van Egypte, uitlopend op de sluiting van de Rafah-grensovergang, de levensader van Gaza, zou Hamas totaal afhankelijk maken van Israël.
Baskin is ook een van de weinige commentatoren die compassie heeft met beide zijden, Israëli’s en Palestijnen. Hij heeft oog voor de ellende die de ontvoering voor Palestijnse burgers op de Westoever heeft veroorzaakt. Sommige Palestijnen geloven niet dat er sprake is van een echte ontvoering, maar slechts van een complot, bedoeld om Machmoed Abbas te dwingen de eenheidsregering met Hamas op te geven. Baskin schrijft: “Totaal belachelijk, maar vanuit hun gezichtspunt niet onredelijk.” (De reageerders onderaan het artikel veegden de vloer met hem aan).
Hij acht het zelf waarschijnlijker dat de ontvoering door een kleine cel van Jihadi’s of Salafisten is gepleegd, en dat is geen goed nieuws. Dat soort lieden zijn niet uit op onderhandelingen, maar op het vermoorden van Joden. Ik hoop dat Gershon Baskin ongelijk heeft, maar ik vrees het ergste.
