Volgens de Joodse traditie zal de Messias komen als alle Joden zonder uitzondering zich een keer aan de sjabbat houden. Wie weet, misschien is het bijna ooit gelukt, in meer godvruchtige tijden dan de onze. Je zult het maar op je geweten hebben dat je toen de spelbreker was.

In onze tijd is het uitkomen van die hoop minder waarschijnlijk dan ooit, gegeven de vele Joden die de sjabbat op andere wijze doorbrengen dan de voorschriften vereisen.

Toch denk ik wel eens dat de sjabbat al een aantal malen onze (voorlopige) redding is geweest. Daarmee bedoel ik: redding uit de klauwen van het monster van de financiële markten.

In de afgelopen jaren van kredietcrisis waren weekenden van cruciaal belang om orde op zaken te stellen in de dreigende chaos. Het is waar, de sjabbat was dan niet lang genoeg en er moest tot zondagavond hard doorgered worden, voordat de beurzen op maandagochtend weer open zouden gaan.

Maar op basis van dat weekendritme werden diverse financiële rampen afgewend. De redding van Fortis en ABN-AMRO bijvoorbeeld startte na het sluiten van de beurzen op vrijdag 3 oktober 2008 en werd in de nacht van 5 op 6 oktober afgerond. En de belangrijkste Eurotoppen van de afgelopen jaren werden alle in beursluwe weekenden gehouden.

En ook nu er gespeculeerd wordt op een vertrek van Griekenland uit de Euro speelt de sjabbat een rol, maar dan een stuk minder messiaans. Er worden al gedetailleerde scenario’s voor uitgewerkt, die alle van start gaan op een vrijdagavond.

Stel dat de sjabbat nooit was uitgevonden, en de zondag dus ook niet. Dan had het financiële monster onophoudelijk doorgemarcheerd en waren we nu zeker al verzwolgen. Maar of we iets meer dan tijd gekocht hebben, moet nog blijken.