Als ik David Pinto was, zou ik het omgedraaid hebben. Pinto zei vorige week in Trouw: “De islam kan nog wat leren van het jodendom,” en vraagt zich vervolgens af of het ten voorbeeld stellen van de Joodse traditie aan Moslims niet makkelijk in het verkeerde keelgat schiet.

Het is waar: er staan veel als barbaars te omschrijven straffen in de Tora die als voorschrift zijn afgeschaft. Bijvoorbeeld de straf van steniging van een Jood die zich niet aan de sjabbat houdt, geen Jood zou het in zijn hoofd halen om die toe te passen. Anders dan de gruwelijke straffen die door Moslims vandaag de dag daadwerkelijk worden toegepast, op mede-Moslims en anderen.

Maar veel van de overige dingen die Pinto als negatief aanwijst bij Moslims zijn wel degelijk ook te vinden bij (ultra-)orthodoxe Joden. Denk aan homohaat, vrouwenhaat, of haat tegen alles wat niet-Joods is.

Dat maakt Pinto’s betoog wat zwak. Los daarvan klinkt het inderdaad nogal pedant om je eigen traditie ten voorbeeld te stellen aan anderen, ook al heeft hij op onderdelen gelijk.

Daarom zou ik het omdraaien. Daarmee bedoel ik dat ik niet op aanstootgevende wijze zou roepen “Kijk mij eens!” Maar het argument van de de facto afschaffing van barbaarse straffen paraat zou houden voor de situatie dat omstanders de Joodse traditie als primitief en barbaars wegzetten, bijvoorbeeld onder verwijzing naar ‘al dat geweld en primitieve wetten in de Tora’. Op zo’n moment is het antwoord op zijn plaats dat Pinto geeft: kijk hoe daarmee wordt omgegaan, dat bestaat in de praktijk niet meer.

En als men dan roept: “Maar al het geweld in Israël dan?” Dan volstaat het om de Tora erbuiten te laten, omdat voor de tragische situatie meer dan genoeg ‘gewone’, historische verklaringen zijn aan te wijzen: twee getraumatiseerde volkeren die in hetzelfde gebied op elkaar stuiten, een ongelijke machtsbalans, geopolitieke belangen.

Maar helaas – ook voor Pinto – zullen we dan ook moeten toegeven dat onnodige, extra verharding van het conflict wordt veroorzaakt door een harde kern van kolonisten die wel degelijk zijn inspiratie haalt uit de Tora.