De Hoge Feestdagen zoals gebruikelijk in sjoel: een gedruis van vriendelijk rumoer, mensen die in- en uitlopen, elkaar begroeten, sjmoezen. Gecombineerd met een continue stroom van gebeden en gezangen, af en toe onderbroken door momenten van intense stilte en concentratie.

Maar dit jaar is het anders. In verband met corona functioneert de ‘Jodenkerk’ als iedere andere kerk. De bedoeling is dat we op tijd binnen zijn, en dat er niet wordt rondgelopen. We mogen geen handen schudden, niet meezingen en niet napraten in sjoel. En hoe dan ook, er zijn minder mensen, al ziet de sjoel er best goed gevuld uit.

Wat overblijft zijn vooral de plechtige momenten, gezangen en gebeden. Je kunt zeggen: dat is toch waar je voor komt. Nou, dat is dus maar gedeeltelijk waar. Ik hoop daarom van harte dat het niet té onbeweeglijk en plechtstatig wordt.

Chatima tova!