Twee soorten vergif houden me bezig: de CO2 in de lucht wereldwijd, en het antisemitisme in de grond, van oudsher de Europees-Russische bodem maar zich nu gestaag uitbreidend naar het Midden-Oosten en Noord-Afrika. De twee soorten vergif zijn even wanhopig makend, en ik weet vaak niet waar ik me op moet richten.
Rond 4 en 5 mei van dit jaar, voor de zoveelste keer geconfronteerd met de peilloze en inktzwarte afgronden van de vernietigingskampen, vroeg ik me af waarom ik me eigenlijk zo druk maak om het klimaat en een mogelijk fysiek einde van de mensheid. Was de mensheid immers tachtig jaar geleden al niet moreel failliet? Toch ondersteunde ik van harte de bezetting van de A12 en andere ontregelende acties van Extinction Rebellion (XR). Protesteren tegen klimaatbedreigend vergif is hoe dan ook altijd goed, dacht ik.
Op dit moment houdt het andere gif me meer bezig, vooral door de snelheid en het gemak waarmee het vrijkomt. Onze Nederlandse, Europese bodem moet er wel tot de rand toe mee verzadigd zijn, anders is de gretigheid niet verklaarbaar waarmee vlak na de brute massamoord van Hamas op Israëlische burgers de anti-Israëlische agressie ontvlamde. Op 11 oktober, nog voor de vernietigende Israëlische bombardementen, werd de Palestijnse vlag geprojecteerd op de Euromast door een afdeling van XR. De toch voor de hand liggende fase van begrip of compassie voor Joodse Nederlanders werd zo goed als overgeslagen, er werd (aldus NRC) “in één keer doorgeschakeld naar een bijzonder agressieve vorm van solidariteit met de Palestijnen – vaak uitmondend in onversneden antisemitisme.” Katja Tolstoj, de scheidend Theoloog des Vaderlands, zegt “Door de oorlog in Gaza voel ik hier een golf van antisemitisme, dat ken ik nog uit de Sovjet-Unie.”
Ik wist dat dat gif in onze bodem zit – hoe zou het ook anders kunnen na honderden jaren van aanvankelijk christelijk geïnspireerde en daarna seculiere antisemitische denkbeelden? Dat is gezonken sociaal-cultureel erfgoed, zeg maar. Maar zó ontvlambaar, in zúlke grote concentraties en zó dicht onder de oppervlakte, daar schrik ik toch van.
En dat Extinction Rebellion niet de hygiënische organisatie is waarvoor ik haar had gehouden, dat vind ik ook schokkend. In plaats van het antisemitische vergif te bestrijden zoals zij strijdt tegen CO2, subsidieert XR de verspreiding ervan. Tot de recente giftige explosie stond ik achter eigenlijk alle acties van de beweging, hoe omstreden ze soms ook waren. De klimaatzaak is er belangrijk genoeg voor. Maar nu blijkt dat XR net zo blind is voor het sociaal-maatschappelijke vergif als de olie-industrie voor het broeikasgas heeft de beweging voor mij afgedaan. Mijn aandacht zal voorlopig waarschijnlijk vooral uitgaan naar het antisemitische vergif.
Overigens ben ik van mening dat de A12 bezet mag blijven. En de Westbank niet.
