De lege stoel was jarenlang voor de profeet Elijahoe. Tijdens het seideren werd er opeens gestopt en de deur van het huis opengezet zodat hij, als hij in de buurt was, langs kon komen en kon gaan zitten en wijn drinken uit zijn eigen glas, dat ook voor hem klaar stond op de seidertafel. Zo herinner ik me Pesach, de seideravond. Mijn moeder die (nog steeds tot op de dag van vandaag) de hele seider uit haar hoofd doet) en mijn vader, die ons, zijn melige kroost van vijf, met een serieus gezicht bij de les probeert te houden.
Jaren later, thuis in Israël, heb ik deze traditie voortgezet met onze kinderen. Jarenlang was de seider in Ashkelon, bij mijn schoonouders z"l. De laatste jaren is de seider bij ons thuis, in Haifa. In plaats van mijn vader en, later, mijn schoonvader, zit ik aan het hoofd van de tafel en probeer het melige kroost met aanhang door de haggada te helpen. Bij ons is het traditie dat ieder een stukje leest en dat gaat zo door, de tafel rond, tot we gaan eten.
In 2006, vlak voor de tweede Libbanon-oorlog, werd Gilad Shalit ontvoerd. In 2007 stond er een lege stoel aan onze tafel, met zijn naam erop. Gedurende 5 lange jaren heb ik me ingezet voor de vrijlating van deze soldaat. Mijn vriend was de campagneleider van de Shalit-beweging en samen hebben we heel wat strategietjes in elkaar geflanst, hier aan onze tafel, die ook de seidertafel is. Ik heb in 2010 de lange tocht naar Jeruzalem meegelopen. Letterlijk de heuvels voor Jeruzalem opklimmen en dan Jeruzalem binnen marcheren is iets, waar misschien de kruisridders een idee van hebben gehad. Wij liepen Jeruzalem binnen met 10.000 man, waar nog eens 20.000 man op ons wachtten en meemarcheerden door de stad. Commissaris Franco, destijds de chef van de politie in Jeruzalem, keek bewogen toe en besloot om naast de ouders van Gilad Shalit mee te lopen. Tot op de dag van vandaag weet ik nog niet of dat nou moest, of omdat hij dat wilde.
Gedurende 5 jaar hebben wij een stoel bijgezet voor Gilad Shalit en, dankzij een heel bijzonder moment waardoor er een kans was die aangegrepen werd, kwam hij vrij. Mager, moe geslagen maar niet verslagen, kwam hij de grens over en nadat hij in zijn uniform werd gehesen, dat veel te groot voor hem was, landde hij met een helicopter op een legerbasis waar hij naar zijn meerderen salueerde en eindelijk zijn familie terug zag.
Hij is thuis nu. Reist af en toe wat, geeft geen interviews. Hij is moe, in de war en ligt psychisch een beetje overhoop.
Elke seider hebben we er gasten bij. Er is altijd wel iemand die niemand heeft en daar maken we graag plaats voor. Twee jaar geleden vroeg een gast voor wie de lege stoel was die zo fanatiek door de kinderen bezet gehouden werd. Onze jongste, toen zelf nog soldaat, legde het uit.
Uiteraard waren we niet de enigen die een stoel vrij hielden voor Gilad: het gebeurde in het hele land en ook buiten Israël sloeg de traditie aan.
Maar als we dit jaar vragen wat deze avond verschilt van alle andere jaren, dan weten we het antwoord: Gilad is thuis en als we nu een glas wijn bewaren, een stoel apart zetten of de deur even openen, dan weten we dat we terug zijn bij onze Joodse traditie en dat onze soldaat veilig thuis is gekomen.
Ik heb Gilads ouders voorgesteld om Gilad geen maror te geven tijdens de seider. Hij heeft genoeg maror gehad.
© Simon Soesan
