Sharona’s vader is gestorven. Eindelijk, want de man was de laatste jaren erg ziek en leed vreselijk.
Op zevenjarige leeftijd kwam hij in Auschwitz terecht. Net voordat de Duitse helden hem uit zijn huis weghaalden, kwam zijn oom naar hem toe en gaf hem een lucifersdoosje. “Onder alle lucifers heb ik een biljet van tien Amerikaanse dollars gevouwen. Gebruik het alleen in nood”, was zijn laatste advies aan zijn doodsbange neefje.
Toen de Duitse soldaten hun appartement binnen kwamen en het hele gezin op een rij langs de muur zetten, begon zijn kleine broertje van zes maanden te huilen. Zijn vader liep naar de baby toe om hem te troosten, waarop de Duitsers de vader en de baby doodschoten.
Vier jaar lang ging hij van kamp naar kamp. Hij overleefde ze allemaal en ook de Dodenmars overleefde hij op twaalfjarige leeftijd. Na de oorlog werd hij naar Israël gesmokkeld, maar de Engelsen waren nog aan de macht en vonden het blijkbaar nodig om overlevenden van de Duitse concentratiekampen naar Engelse concentratiekampen te sturen. Uiteindelijk kwam hij in Israël terecht, waar hij zijn vrouw leerde kennen en met haar stichtte hij een gezin. Sharona, haar zus en haar broer werden geboren. Intussen had hij werk gevonden als leraar wiskunde.
Wij leerden hem 35 jaar geleden kennen. Een vriendelijke, zachtaardige man die weigerde met ook maar één woord over de Sjoa te praten. Het was geen onderwerp van discussie voor hem, een taboe.
Enkele jaren geleden ging het mis. Hij kreeg problemen met zijn hart en zijn gezondheid ging snel achteruit. Eerst ging hij samen met zijn vrouw naar een bejaardentehuis. Voor de duidelijkheid: in ons land respecteren we ouderen en proberen we ze goede zorg te geven, in tegenstelling tot Nederland.
Zijn vrouw begon te dementeren en hijzelf kon niets meer: lopen ging niet meer, ademen kon hij nog amper.
Na enkele jaren van vreselijk lijden is hij nu overleden. We waren bij de begrafenis, waar plotseling ook een achterneef van Sharona, helemaal uit Amerika, verscheen. Hij vroeg of hij iets mocht zeggen.
We luisterden naar deze man, die in het Engels vertelde op de hoogte te zijn van wat er met zijn oudoom was gebeurd tijdens de Sjoa. Terwijl hij sprak stak hij zijn rechterhand in zijn broekzak en haalde een lucifersdoosje tevoorschijn. Hij legde het doosje op het in een talliet gewikkelde stoffelijk overschot. “Ik geef je dit lucifersdoosje mee. Onder de lucifers heb ik een biljet van tien Amerikaanse dollars gevouwen. Ik hoop dat je het aan mijn vader wilt geven wanneer je hem in het Hiernamaals tegenkomt”, was wat hij wilde zeggen. Tot onze verbazing haalde Sharona een heel oud stukje karton, een overblijfsel van het originele lucifersdoosje, tevoorschijn en legde het naast het doosje van haar verre achterneef.
De cirkel was gesloten.
Bewerkt en geredigeerd door Hendrien Kloots
© Caun & van Beem
