Nederlanders lopen doorgaans niet over van trots als het gaat om hun vaderland. Men vindt het eigen land weliswaar meestal oké; je moet het echter niet overdrijven. Niet alles is geweldig in de delta aan de Noordzee, vindt menigeen. Heeft het te maken met Hollandse nuchterheid? Of is het wat anders, bijvoorbeeld Calimero-gevoelens? In meer zuidelijk gelegen landen schaamt men zich doorgaans niet voor allerlei uitingen van vaderlandsliefde.
Kritiek van buitenstaanders wordt niet gewaardeerd als chauvinisme hoogtij viert. In veel landen moet je het niet wagen kritiek te uiten op ‘God, Koning en Het Vaderland’. Ook in Israël is men gevoelig – niet zelden overgevoelig – voor kritiek op het land. Anderzijds wordt er met het grootste gemak van de wereld volop zelfkritiek geleverd. Israël als klein en eigenlijk nog steeds betrekkelijk jong land kijkt nog steeds op tegen het oude Europa, waar men de zaken op veel terreinen keurig voor elkaar heeft. En de VS zijn natuurlijk de grote broer die de Israëli’s nog wel eens te hulp willen schieten als het spannend wordt.
Zelfkritiek of kritiek van buitenstaanders op een land is normaal. Niet iets om je heel erg druk over te maken. Het wordt iets anders als een land buiten de wereldorde wordt geplaatst door extreme vijandigheid die gepaard gaat met onzinnige aantijgingen. In de Verenigde Naties is Israël met de regelmaat van de klok dé zondebok. Israël wordt daar en buiten de VN geframed als ‘apartheidsstaat’ en daar blijft het niet bij. Eenzijdige en ronduit idiote aantijgingen jegens Israël gaan hand in hand met virulent antizionisme of zelfs het aloude antisemitisme. Israël had helemaal niet mogen bestaan, aldus anti-zionisten. En het gaat nog verder als Joden en het jodendom als hét kankergezwel in de wereld worden gezien en men Israël graag van de aardbodem wil laten verdwijnen. Liever vandaag dan morgen.
Onlangs weigerde een Ierse schrijfster van wie ik nog nooit had gehoord haar derde boek te laten vertalen door een Israëlische uitgever die het op de lokale lezersmarkt wilde uitbrengen. De eerdere twee boeken van haar zijn wel in het Hebreeuws uitgegeven. Maar Sally Rooney staat inmiddels achter de anti-Israëlische BDS-beweging. Zij is nu van mening dat haar nieuwste boek alleen in het Hebreeuws mag worden gedrukt als de uitgever uitdrukkelijk afstand neemt van de bezetting en wat Palestijnen zou worden aangedaan. Voor het Israëlische publiek dus geen Beautiful World, Where Are You?, althans niet in het Hebreeuws. Wel in het Arabisch, de tweede taal van het land? Arabisch is echter ook de taal van het discutabele Saoedi-Arabië en andere Arabische regimes. Of gaat er bij Sally Rooney alleen een alarmbel rinkelen als het om de Joodse staat met Hebreeuws als voertaal gaat? Ook vertalingen in het Russisch of Chinees schijnen voor haar geen probleem te zijn.
Onlangs twitterde Yoseph Haddad, een Arabische Israëli van christelijke huize, over een uitstapje naar Wenen. Tijdens een concertbezoek werd hij door een andere muziekliefhebster aangesproken nadat hij iemand in het Arabisch via zijn mobiel te woord had gestaan. Zij was nieuwsgierig waar hij vandaan kwam. Israël luidde zijn antwoord, waarop de vrouw zei dat hij dus uit Palestina kwam en Palestijn was. Nee, zei hij, ik kom uit Israël, ik ben een Israëlische Arabier. De vrouw trok daarop een gezicht als een oorwurm. Dat werd nog erger toen Haddad aan het eind zei dat ze welkom was in Israël. Van haar gezichtsuitdrukking genoot hij net zoveel als van het concert dat hij had beluisterd, voegt Haddad nog toe aan zijn Twitterbericht (zie foto).
Nu is Yoseph Haddad wel een bijzonder geval, doch hij is beslist niet uniek. Hij heeft vrijwillig in het leger gediend, zoals wel meer Arabieren doen (vooral als ze Druzisch zijn en ook wel als ze christelijk zijn; onder islamitische Arabische Israëli’s komt het minder voor, tenzij het om Bedoeïenen gaat). Hij zat zelfs bij de Golani Brigade, die wordt beschouwd als elitecorps. Tijdens de laatste Libanonoorlog raakte hij ernstig gewond en verloor zelfs een voet. Die kon wonder boven wonder toch opnieuw worden aangezet en inmiddels kan hij zowaar weer voetballen.
Terecht zegt Haddad dat hij heeft gediend in het IDF, de Israeli Defense Force. Het is niet de Jewish Defense Force, nee, de strijdkrachten verdedigen heel Israël met al zijn inwoners van zeer diverse pluimage. Luister naar zijn TED-lezing.
Haddad zegt wel meer rake dingen. Bijvoorbeeld dat hij uit het christelijke Arabische deel van de natie komt, dat een minderheid vormt ten opzichte van de islamitische meerderheid. En die is op zijn beurt weer een minderheid, zij het een grote minderheid, in vergelijking met de Joden in Israël.
Yoseph Haddad is zeer uitgesproken als het gaat om het grote belang van de integratie van Israëlische Arabieren in de rest van de Israëlische samenleving. Hij heeft daartoe een website opgezet en hij laat het daar niet bij. Hij neemt het in het buitenland regelmatig op voor Israël dat hij terecht als zijn land beschouwt. Weliswaar wordt het land gedomineerd door het Joodse deel van de bevolking, omdat Israël nu eenmaal is opgericht als Joodse staat – de enige in de wereld –, maar het is beslist niet exclusief Joods. De Joodse Israëli’s hebben zonder meer oog voor de aanzienlijke niet-Joodse minderheid die over dezelfde rechten beschikt als de Joodse meerderheid. Niet dat er geen kritiek mogelijk is op de behandeling van de Palestijnen aan de andere kant van de Groene Lijn, soms zelf scherpe kritiek, maar om Israël er daarom van te betichten dat het een apartheidsstaat is, is volstrekte onzin. Sterker, het is een kwaadaardige leugen!
Uit een vrij recente peiling onder Arabische Israëli’s blijkt dat slechts 7 procent van de Israëlische Arabieren zichzelf als Palestijns omschrijft. De meerderheid (51 procent) ziet zichzelf als Israëlische Arabier en ongeveer een kwart (23 procent) gewoon als Israëlisch. Ook veelzeggend is het antwoord op de vraag in hoeverre de Arabische Israëli’s het eens waren met de stelling “Ik voel me een echte Israëli”: de meesten antwoordden dat ze het ofwel volledig eens (65 procent) of enigszins eens waren (33 procent) met de stelling (onder moslims zijn de percentages wat lager). Bij elkaar dus bijna honderd procent.
Het wordt hoog tijd dat die Oostenrijkse dame die niet erg content was met het antwoord van Yoseph Haddad eens naar Israël komt en zich door hem laat rondleiden. En wie weet komt de Ierse schrijfster ooit nog eens tot het louterende inzicht dat ze Israëlische lezers die het oneens zijn met “de voortdurende bezetting” niet in de kou moet laten staan. Eerder deed ze dat namelijk ook niet.
