Het aantal gesneuvelde Israëlische soldaten gedurende de huidige grondoorlog in Gaza heeft de honderd overschreden. Dat zijn er nog altijd minder dan de doden die op 7 oktober vielen toen Hamas-strijders Israëlische militairen rond Gaza volkomen wisten te overrompelen. Sommigen werden zelfs gedood tijdens hun slaap, las ik ergens.
Je kunt je afvragen of ‘strijders’ de goede benaming is. Terroristen lijkt me juister, want ze pleegden extreem geweld – dat werkelijk alle perken te buiten ging – om angst te zaaien teneinde een politiek doel te bereiken, namelijk Israël vernietigen. Hamas wil niets liever dan alle Israëli’s de boodschap geven dat ze maar beter kunnen wegwezen. Als én Hezbollah, én de Palestijnen op de Westoever én de Arabische Israëli’s ook naar de wapenen hadden gegrepen op of na 7 oktober (met Iran op de achtergrond) dan had dat best eens gebeurd kunnen zijn.
Het aantal doden aan Gazaanse kant is inmiddels vele malen hoger. Volgens aan Hamas gelieerde bronnen zou het nu om circa 18.000 doden gaan. Of het cijfer klopt, waag ik te betwijfelen, maar dat er erg veel doden vallen kan haast niet anders. In hoeveel gevallen het om strijders of terroristen gaat is onduidelijk. Het wordt zo gepresenteerd alsof het allemaal burgers waren. Burgers die door Israël juist waren opgeroepen te vertrekken uit de gevechtszone. Al snap ik best dat burgers zich als opgejaagd wild voelen, want ze kunnen nauwelijks een kant op. Egypte houdt de grens potdicht en Israël wil hen vanzelfsprekend ook niet binnen hebben. Al is het zelfs maar tijdelijk, tot deze verdomde oorlog voorbij is.
De verwoesting in Gaza is veel groter dan in de kibboetsiem en andere woonplaatsen rond Gaza. Dat wordt door een groot deel van de wereld uitsluitend Israël aangerekend, terwijl je je ook kunt afvragen waarom Hamas er niet voor heeft gezorgd dat er volop schuilkelders in Gaza zijn. Zoals in Israël de gewoonste zaak van de wereld is.
Als Hamas op 7 oktober géén dood en verderf zaaiende invasie had gepleegd, doch Israël zoals vanouds ‘slechts’ met talloze raketten had bestookt dan had Israël zoals gewoonlijk met precisiebombardementen teruggeslagen. Ook die zouden dodelijk zijn geweest en hadden ook voor verwoesting gezorgd, doch in de verste verte niet zoveel als nu.
Wordt na 7 oktober alles anders? Nadat in 1973 de legers van Egypte en Syrië hun eer hadden gered voor de smadelijke nederlaag van 1967 is er uiteindelijk in Egypte, onder druk van de Amerikanen, een knop omgezet. Dat leidde tot vrede, een koude weliswaar, van Israël met het grootste (qua inwonertal) Arabische land en de terugtrekking van Israël uit de Sinaï. Zou zo’n ommezwaai met Hamas ook mogelijk zijn?
Hamas heeft niet zo lang geleden zijn handvest min of meer vervangen, begreep ik. Het leek daardoor gematigder geworden. Op 7 oktober is gebleken dat het misleiding was. Of dat de haviken het toch hadden gewonnen van de ‘duiven’ binnen Hamas.
Hamas kan wel degelijk militair en bestuurlijk worden verslagen, al kost het tijd en veel doden, doch de Hamas-mentaliteit is niet uit te roeien. Velen in het Westen denken dat het verzet van Hamas wordt gelegitimeerd door de bezetting, de zogenaamde apartheid en waar Israël nog meer van wordt beschuldigd door antizionisten die niet zelden ook antisemiet zijn.
Maar laten we teruggaan naar het jaar 1929. In die periode kwamen er steeds meer Joden het Engelse mandaatgebied binnen die zich voegden bij de reeds eeuwen in dit gebied woonachtige Joden. Die nieuwe immigranten zochten het oude vaderland weer op, waar het Joodse volk lang, lang geleden uit verdreven was door de Romeinen. Nadien heerste een lange stoet veroveraars over het vroegere Joodse land en voegden het toe aan hun imperium. Aan het Joodse verlangen om terug te keren naar de geboortegrond van het Joodse volk en het jodendom heeft dat geen eind gemaakt.
De Joden die in de tweede helft van de negentiende eeuw binnenkwamen om het land tot ontwikkeling te brengen, werden veelal vijandig bejegend door de Arabische bewoners. Met de bestaande Joodse gemeenschappen was niet veel contact. De grote leider en aanstichter van de Arabische opstand tegen de nieuwe Joodse bewoners was de grootmoefti van Jeruzalem, Amin al-Husseini. Die kroop later als het ware bij Hitler op schoot om de Joodse invasie in het Engelse mandaatgebied te doen stoppen. Die man was niet alleen antizionist, hij was een regelrechte Jodenhater. Uit zijn kring kwam de gedachte dat de Joden er wel eens op uit konden zijn om de derde Tempel op te richten bovenop de Tempelberg. Daar staan islamitische heiligdommen: de Al Aksa-moskee en de Rotskoepel.
Om een lang verhaal kort te maken: de moslims kwamen in opstand en dat leidde ertoe dat de eeuwenoude Joodse gemeenschap in Hebron werd uitgemoord en verjaagd. Wat er toen gebeurde is niet heel veel anders dan wat er begin oktober plaatsvond op Israëlisch grondgebied rond Gaza! De gruwelijkheden die in 1929 plaatsvonden zijn zeer vergelijkbaar met wat Hamas deed op 7 oktober 2023. Er is wel één groot verschil: Israël bestond toen nog niet, in de verste verte niet. En van een bezetting was in die tijd ook totaal geen sprake. De slachtpartij in Hebron was een ordinaire Arabische pogrom, een Jodenjacht.
Joden vormden een minderheid in de Arabische wereld. Een getolereerde minderheid. Een beschermde minderheid, zo wordt ook wel gesteld, want ze worden net als de christenen gezien als een volk van het boek en beiden worden daarom enigszins ontzien. Beide groepen moesten wel een speciale belasting betalen en hadden minder rechten dan moslims. Moslims waren de absolute alleenheersers.
Natuurlijk kon je daarvoor buigen, zoals de Joden in de Arabische landen eeuwen en eeuwen noodgedwongen deden. De eerste achttiende-eeuwse zionisten uit het Westen hadden daar niet zo veel weet van en zij zochten vanuit een gelijkwaardige positie (!) een vergelijk met de Arabieren. Joden uit Jemen, die ook tot de eerste zionisten behoorden, zagen het anders, denk ik, want zij kenden de Arabische wereld van binnenuit.
Die uiteenlopende benadering zie je nog steeds terug in het huidige Israël. Een journalist als Gideon Levy, die voor Haaretz schrijft, komt uit Asjkenazische kring. Velen in Israël kunnen bij wijze van spreken zijn bloed wel drinken. Hij wordt gezien als een verrader die zich overgeeft aan het Palestijnse narratief. Anderen, zoals ik, beschouwen hem eerder als een soort zelfverklaard ‘geweten van de natie’. Wel een extreem-links geweten en daarom ben ik het zelden met hem eens. Doch hij heeft recht op zijn mening en hij is tenminste hier blijven wonen, ondanks schandalige bedreigingen aan zijn adres. Een notoire antizionist als Ilan Pappe is uitgeweken naar het buitenland.
Volkskrant-journaliste Sacha Kester had onlangs een interview met Gideon Levy (eerder interviewde NRC hem eveneens). Daarin zegt Levy naast dingen die waar zijn, ook dingen die niet kloppen. Zoals dat op de Israëlische tv geen beelden te zien zouden zijn van de verwoestingen in Gaza door het Israëlische leger. We kijken niet zo vaak naar het nieuws hier vanwege het taalprobleem. De laatste tijd echter vanwege de oorlog veel meer en we zien regelmatig beelden van de verwoestingen in Gaza. Ongetwijfeld stukken minder dan Al-Jazeera toont.
In het interview brengt Levy onder andere het volgende naar voren:
“Bijna iedereen, ook in mijn omgeving, is veranderd. Mensen die zogenaamd een links hart hadden, zeggen plotseling ook dat er geen kans meer is op vrede omdat Arabieren nu eenmaal moordenaars zijn. Dat is uitermate deprimerend. Wat er is gebeurd, ligt helemaal niet automatisch in de aard van Palestijnen of Arabieren. Het was barbaars, maar de woede heeft wortels. Het is onvergeeflijk, maar het betekent niet dat heel Palestina zo in elkaar zit.’
Hoe verklaart u dat zelfs Israëliërs die de situatie in Gaza en op de Westelijke Jordaanoever persoonlijk kennen, die weten hoe de bezetting daar aan mensenlevens vreet, nu geen ruimte hebben voor dit perspectief?
“Vergeet niet dat de aanval toevallig plaatsvond bij de ruggengraat van het Israëlische vredeskamp. De kibboetsen waar Hamas al die burgers en kinderen heeft vermoord, vormen het hart van de vredesbeweging. Mensen zien dat als verraad, voelen zich persoonlijk vernederd en verraden. Tegelijkertijd laat het zien dat zionistisch links niet heel erg solide is. Eén aanval en er vindt een aardverschuiving plaats.”
Nou, één aanval? Na de Sjoa zijn er niet meer Joden op één dag vermoord dan op 7 oktober. Reken maar dat als Hamas bij Gideon Levy langs was gekomen hij niet gespaard zou zijn. Hij is Israëli, woont in Tel Aviv en is ook nog Joods. Alles waar Hamas tégen is en waar een eind aan moet komen. Als Hamas morgen óm gaat, is het mórgen vrede met Gaza.
