Het kan zijn dat mijn geheugen me in de steek laat, maar bij mijn weten heb ik nooit eerder longontsteking gehad. Nu, in Israël, is het raak. Dit land krijgt de akelige primeur. Ondanks griepprik en zelfs de vaccinatie tegen longontsteking vorig jaar, dus toch pneumonie. Of zoals ze hier zeggen: daleket reeot of reea.
Hoe heb ik het opgelopen? Geen idee. Was het omdat ik een keer bij het uitlaten van ons hondje werd overvallen door een gigantische hoosbui en kletsnat thuiskwam? Of is het gebeurd via besmetting door de kinderen van onze oudste dochter? Die zijn allebei behoorlijk ziek geweest en we hebben op hen opgepast tijdens hun ziekteperiode, dus er was veel contact. Onze oudste kleinzoon was een zielig hoopje toen hij was geveld door de griep met pittige koorts. Nadat hij was opgeknapt, was het de beurt aan zijn zusje. En konden we als opa en oma weer komen opdraven, want de gan (crèche) wil geen zieke kinderen binnen de muren. Ze mogen pas weer terugkomen als ze minstens één dag koortsvrij zijn geweest. Ons jongste kleinkind, van onze jongste dochter, heeft ook longontsteking gehad, zo klein als ze is. We hadden met haar te doen.
Misschien had onze schoonzoon uit Spanje nog wat bacteriën ‘over’ tijdens de lange logeerperiode bij ons vanaf eind december. Hij had begin december thuis opeens longontsteking gekregen. Aanvankelijk was het onduidelijk waardoor hij was geveld; ‘de griep’ ging maar niet echt over. Nadat de diagnose “longontsteking” werd gesteld, kwam de oplossing in zicht. Een antibioticakuur van tien dagen en hij was er vanaf, waarna hij aan zijn herstel kon gaan werken. Longontsteking hakt er doorgaans stevig in.
Wellicht liep ik tegen de bacterie op tijdens ons bezoek aan het iets hoger gelegen Druzenstadje Daliat-al-Karmel, vlakbij Haifa, waar het nogal koud was. In het restaurant waar we ons tegoed deden aan de lunch, hebben we uiteindelijk onze jas maar weer aangedaan. In het deel van het restaurant waar we zaten, was het ronduit vrieskoud. Pas later, ongeveer bij het afrekenen, ontdekte onze schoonzoon dat het in een ander deel comfortabel warm was.
Op die dag moet ik ziek zijn geworden. De terugrit naar huis heb ik nog gehaald, maar eenmaal thuis wilde ik maar één ding: plat en onder de wol. Het was veel prettiger geweest als onze schoonzoon achter het stuur had kunnen plaatsnemen voor de terugweg. Echter, in onze auto ben alleen ik verzekerd als bestuurder. Dat heeft weer te maken met de aankoop van deze nieuwe auto, waarop een beetje korting zit voor oliem (immigranten, volgens de Wet op de Terugkeer). Zo’n auto mag je niet gelijk verkopen, plus dat je er zelf in moet rijden. Mijn vrouw mag er uiteraard als nieuwe immigrante ook in rijden. Daar heeft ze vanwege het Israëlische verkeer echter helemaal geen trek in. Haar verzekeren als tweede bestuurder hebben we maar laten zitten.
In Nederland ben ik bij griep zelden naar de huisarts gegaan. Hier was ik dat ook allerminst van plan. Dus deed ik het de eerste week met tabletten tegen keelpijn, die vrij verkrijgbaar zijn bij de apotheek of drogist. Onze dochters begonnen wel direct te piepen dat ik snel naar de huisarts moest, want ze vonden me erg ziek. Bovendien had ik ook wat koorts, naast constant gehoest vanwege met slijm dichtzittende bronchiën. Onze oudste dochter heeft na haar aankomst in Israël volkomen onverwacht longontsteking gekregen en zij meende de symptomen bij mij te herkennen. Bij haar is het aanvankelijk niet onderkend door de huisarts. Pas toen ze een verwijzing kreeg naar de longarts, na enig aandringen van haar kant, werd de juiste diagnose gesteld en begon haar tiendaagse antibioticakuur, met goede afloop.
Haar waarschuwing dat ik misschien echt longontsteking had, klonk in mijn oren nogal overdreven. Dit moest griep zijn en niet eens hele zware, want dan heb je veertig graden koorts en dat had ik bij lange na niet. Al voelde ik me zo slap als een vaatdoek.
Toch ben ik maar naar de huisarts gegaan, vanwege de benauwdheid en het constante gehoest. Ook ’s nachts, dus van slapen kwam niet veel. Naar de huisarts gaan, was niet eens zo heel eenvoudig. Onze huisarts heeft geen inloopspreekuur, alles gaat op afspraak. Die kun je makkelijk maken via de website van onze verzekeraar Maccabi. De eerstvolgende mogelijkheid was helaas pas na ongeveer anderhalve week. Veel te ver weg. Onze middelste dochter, die bij ons op vakantie was met man en (klein)zoon heeft nog gebeld, doch zij kreeg de assistente steeds maar niet aan de lijn. Een verkeerd nummer bleek achteraf, toen we op de stoep stonden bij de dokter. De assistentie vond het maar niks dat we niet eerst telefonisch contact hadden gehad en zomaar voor haar neus stonden. Gelukkig had de dokter tegen het eind van zijn rooster die dag wat tijd. We waren al lang blij en dat anderhalve uur rondhangen in de wachtkamer namen we op de koop toe.
Hij luisterde met de stethoscoop naar mijn longen en gaf pillen tegen de slijmvorming. Ik moest maar weer bellen als het niet wegging. Die pillen hielpen wel iets, maar absoluut niet voldoende. Al onze dochters vonden het inmiddels te gek worden, want ze zagen hoe ik erbij liep en hoorden dat voortdurende gehoest. Plus het feit dat ik nog steeds verhoging had. Na een week zorgde onze jongste dochter ervoor dat ik werd gebeld voor een afspraak. Ik had nog moeite om de assistente te begrijpen. Ze belde rond kwart voor negen ’s ochtends, ik was al helemaal klaar voor vertrek naar de huisarts, en ze riep iets over asara le-eser. Ze merkte dat ik daar niks van bakte en herhaalde teesja va-chamisjiem. Dat drong tot mijn botte hersens door: negen uur vijftig (oftewel tien voor tien, wat ze daarvoor zei). Het is mij een raadsel waarom ze de mannelijke vorm voor ‘tien minuten’ gebruikte, want minuten zijn vrouwelijk. Misschien is het mooier Hebreeuws om niet eser le-eser (de vrouwelijke vorm) te zeggen, maar asara le-eser. Ik had het natuurlijk allebei moeten verstaan. Dat mag wel na bijna drie jaar hier. Wie weet was het mijn duffe kop waardoor ik geblokkeerd raakte en dacht Chinees te horen?
Dit keer was de huisarts uiterst serieus. Alles ging in het Engels, want hij wilde per se dat ik het volkomen begreep. Vaak gaat het de laatste tijd half in het Hebreeuws, half in het Engels, want hij waardeert mijn pogingen om het in het Hebreeuws te doen en wil me daar best bij helpen. Hij stuurde me naar het röntgen-instituut, want hij wilde weten of er sprake was van longontsteking (rule out) en hij vond dat ik direct met een antibioticakuur moest beginnen. Een korte kuur van vijf dagen. Dat wordt tegenwoordig vaak genoeg gevonden.
De volgende dag zaten we in Ra’anana, want Herzliya, waar we wonen, heeft geen röntgenapparatuur voor Maccabi-klanten. Nadat de foto’s waren gemaakt, moest ik nog even op de uitslag wachten. Eindelijk werd ik opgeroepen en kreeg te horen: u heeft longontsteking; ga direct naar de huisarts.
Halverwege de middag stonden we weer bij de huisartsenpost, aan het begin van zijn spreekuur. Er was die middag en later op de avond geen enkele afzegging, hij zat totaal vol, zei de assistente. Gehaast kwam de huisarts net binnenzetten. Hij stond ons kort en wat korzelig te woord: hij had de uitslag ook gezien, Oké, longontsteking, maar hij had al antibiotica voorgeschreven, dus we konden weer gaan. Na een week of zes weer een foto ter controle. Ik vroeg of ik dezelfde antibiotica kon gebruiken nu bleek dat het om longontsteking ging. Voor het eerst merkte ik ongeduld en irritatie bij onze in de regel vriendelijke en kordate huisarts. Het viel me tegen van hem, want longontsteking is – als je wat ouder bent – niet helemaal niks. Hij had het met mij niet echt over longontsteking gehad, in ons laatste contact ging ik nog steeds uit van bronchitis.
De kuur is inmiddels afgelopen. Ik hoest nog steeds veel. Het slijm zit wel flink los, alleen het zit er nog steeds en ik merk niet direct dat de aanmaak is gestopt. De bacteriën zijn kennelijk nog niet verdwenen. Of het gaat om een virus en dan helpt antibiotica niet. Dat wordt nog spannend. De huisarts lijkt te denken dat de kuur afdoende moet zijn. Als dat toch niet zo is, wil ik zo langzamerhand een verwijzing naar een longarts.
PS: Onze jongste dochter heeft een goede vriendin die medicijnen heeft gestudeerd in Nederland en in Israël haar huisartsenopleiding heeft afgerond. Ze was zo lief om me te helpen bij het vertalen én interpreteren van het bericht van de radioloog aan de huisarts. Longontsteking in de linkerlong, onderin zoals vaker, geen vocht in de longen en ook geen vergroot hart, wat gunstig is. Ze legde uit dat het geen teken is van niet geslaagde therapie als de slijmvorming en het hoesten niet gelijk ophouden. Het antibioticum dat ik kreeg, hoort tot het vaste repertoire. Een hele geruststelling! Zo zie je maar weer hoe belangrijk goede communicatie met een arts is.
