Stemmen vanuit Israël

Harry Polak

vrijdag 21 april 2017

De kabinetsformatie is in volle gang. Nederland heeft gestemd. Beter gezegd: Nederlanders hebben gestemd. Niet alleen in het vaderland, ook daarbuiten. Zoals in Israël. Mijn vrouw en ik hebben eveneens onze stem uitgebracht voor de Tweede Kamer. Tenslotte zijn we nog steeds Nederlandse staatsburgers. Dat zullen we blijven zolang we ons Nederlandse paspoort niet laten verlopen. Nederland is daar tegenwoordig heel streng in. Eén dag te laat en je bent je Nederlanderschap kwijt, zo heb ik me laten vertellen. Ongetwijfeld moet het mogelijk zijn het Nederlanderschap opnieuw te verwerven. Dat mag ik toch aannemen, als je ooit een Nederlands paspoort had. Maar waarom zou je het zo ver laten komen? Gewoon opletten tot wanneer het paspoort geldig is en dan op tijd verlengen.

Het stemmen in of vanuit het buitenland kan op verschillende manieren. Je kan een volmacht geven aan iemand die in Nederland gaat stemmen. Zo iemand kan maximaal twee volmachten krijgen. Je kan je stem ook per post uitbrengen. Mijn vrouw heeft per volmacht gestemd, dus in wezen iemand anders laten stemmen. In mijn geval gebeurde het per post.

Als je in Nederland woont, krijg je vanzelf een oproepkaart waarmee je je stem kunt uitbrengen. Als je in het buitenland zit, gaat het wat anders. Je moet eerst kenbaar maken dat je wil stemmen en hoe, dus per volmacht of anders. Dat werd door bijna 80.000 personen gedaan. Dat kan gelukkig per e-mail. Vervolgens wordt nagegaan of je stemgerechtigd bent. Per post kreeg ik een en ander thuisgestuurd en daarmee kon ik mijn stem uitbrengen. Het complete stembiljet stond op internet, want dat was te groot deze keer. Je kon via een verkorte versie van het stembiljet je partij en je kandidaat aangeven. Dat moest in een enveloppe met je bewijs van stemgerechtigheid erbij. Beide konden worden verstuurd naar de Nederlandse ambassade in Ramat Gan bij Tel Aviv. Daar werd gecontroleerd of de stem mocht worden uitgebracht en daarna werd het verkorte stembiljet – dat in een aparte binnen-enveloppe zat – gescheiden van het stembewijs ter garantie van de anonimiteit. Op de verkiezingsdag werden de enveloppen met de stembiljetten opengemaakt en de stemmen geteld.

Het was allemaal keurig geregeld, op zijn Nederlands. Wat echter minder goed geregeld was, was dat de uitslag in eerste instantie niet via internet openbaar werd gemaakt. Dat mocht niet vanwege het risico op vervalsing, als ik het goed heb begrepen. Als je wilde weten hoe Nederlanders in Israël hadden gestemd, dan moest je per se naar de ambassade om een en ander te bekijken. En dan overschrijven of zoiets. Dat hebben enkele enthousiastelingen gedaan. De uitslag verbaasde me eigenlijk niet: net als in Thailand was de PVV de grootste partij. In Israël op de voet gevolgd door de VVD. De resultaten van de stemming in Israël zijn overigens nu wel te bekijken via internet.

De Nederlandse stemmers hier zijn niet allemaal Joodse stemmers, want je hebt hier ook expats en studenten of anderen, die niks Joods hebben. Toch heb ik de enkele keren dat ik Nederlands-Joodse Israëli’s, om het zo maar te zeggen, ontmoette, gemerkt dat de PVV veel over de tong gaat. Zowel in positieve zin als in negatieve zin: er zijn veel enthousiaste aanhangers die zich zorgen maken over de richting waarin de Nederlandse multiculturele samenleving zich begeeft (“er wordt teveel toegegeven aan moslims en die zijn niet voor ons”) én er zijn fervente tegenstanders die Wilders en zijn partij niet vertrouwen. Pro-Israël, maar ondertussen tegen de rituele slacht zijn. Ongetwijfeld om de moslims dwars te zitten met de halal slacht. Ondertussen wordt het verbod op de sjechieta op de koop toe genomen door de PVV. Pech voor de Joden dan.

Toen ik nog in Nederland woonde, viel me op dat de PVV sterker was naarmate men verder weg woonde van de grote steden met hun multiculturele bevolking, onder wie veel moslims. In Abcoude was de PVV al veel groter dan in Amsterdam, en in Limburg deed de partij van Wilders, die uit Venlo, komt het heel goed. Volgens die redenering zullen Nederlanders die ver weg in Israël wonen in nóg ruimere mate voor die partij zijn.

In Israël is het geen kwestie van moslims versus de rest, of juist andersom, zoals de mensen van DENK het ongetwijfeld zullen brengen. Christelijke Palestijnen (Sabeel bijvoorbeeld) doen echt niet onder voor de islamitische Palestijnen waar het gaat om anti-Israëlische retoriek of erger. Hoe het precies zit met christelijke en islamitische Israëli’s (dat woord verkies ik boven Israëliërs) weet ik niet. Wel is bekend dat Arabieren uit christelijke kring beduidend vaker vrijwillig het leger ingaan dan hun islamitische broeders en zusters.

Ten slotte: heb ik nou anders gestemd als Nederlander “in den vreemde”? Dat valt niet te ontkennen. Ik ben, moet ik tot mijn spijt bekennen (echt waar!), opgeschoven naar rechts. Ik heb er sterk op gelet hoe politieke partijen in Nederland naar Israël kijken. Ongeveer net zoals een ander uitzoekt hoe een politieke partij met het milieuvraagstuk omgaat (terecht want dat is ook belangrijk). De PVV is het absoluut niet geworden, zo bont heb ik het niet gemaakt. Het is wel een partij geworden waar Wilders in wezen uit is voortgekomen. Ik ben er niet trots op. Ik had echter weinig keus, omdat de partij waarop ik traditiegetrouw steeds stemde al heel lang een tamelijk anti-Israëlische koers vaart. Het moest er een keer van komen, het zat er al een tijdje in. En ik was niet de enige die die partij – ondanks een sympathieke leider met een Joodse achtergrond – totaal in de steek liet.

8 + 3 = ?
foei:-), precies de oorzaak van mijn 'niet in de steek laten 'van die partij. Grappig dat juist die laatste overweging tot een zo tegenover elkaar gelegen conclusie kan voeren. Misschien omdat ik van 1943 en niet van 47 ben? Of zou het komen dat afstand het inlevingsvermogen toch meer beïnvloedt? Wij zullen het nooit weten, waarmee te leven valt. Dank voor de column, ik las hem met plezier.

Columns 2024

Columns 2023

Columns 2022

Columns 2021

Columns 2020

Columns 2019

Columns 2018

Columns 2017

Columns 2016

Doneren

Crescas kan niet zonder jouw steun. Met elke donatie, hoe klein ook, steun je onze activiteiten en zorg je dat wij nog meer voor Joods Nederland kunnen betekenen.