In Joodse kringen heeft Oekraïne, door wat er zich in het verleden heeft afgespeeld, geen al te beste reputatie opgebouwd. Reeds voordat nazi-Duitsland dat gebied binnentrok en een bloedig begin werd gemaakt met het uitmoorden van daar wonende Joden, stond Oekraïne al bol van de talloze pogroms. Het rabiate Duitse antisemitisme van de nazi’s kwam de Oekraïners allerminst vreemd voor. Zij konden er ook wat van, zoals door de Amerikaanse historicus Jeffrey Veidliner is gedocumenteerd in zijn boek Midden in het beschaafde Europa.
Niettemin spanden de nazi’s de kroon. Berucht is het bloedbad van Babi Jar bij Kyiv,waar meer dan dertigduizend Joden in koelen bloede werden neergeschoten door Duitse doodseskaders en hun Oekraïense handlangers. Het heeft erg lang geduurd voordat er een monument kwam ter nagedachtenis aan de Joden uit Kyiv die daar wreed van het leven werden beroofd. En onlangs is na de Russische inval in Oekraïne dat monument geraakt door Russisch vuur gericht op een tv-zendmast. De doden van Babi Jar wordt geen rust gegund.
Het pleit voor het huidige Oekraïne dat er in het najaar van 2021 een nieuw herinneringscentrum werd geopend, gewijd aan het afschuwelijke drama dat in september 1941 bij Babi Jar plaatsvond. De opening door Zelensky, de Oekraïense president met een Joodse achtergrond, werd bijgewoond door zijn Israëlische ambtgenoot Jitschak Herzog.
Wat niet pleit voor Oekraïne is dat het land voluit diplomatieke steun verwacht van Israël, terwijl het in de Verenigde Naties in 2020 en 2021 tot nog toe bijna altijd tégen Israël heeft gestemd. Om precies te zijn dertien maal tegen en in vier gevallen onthield het land zich van stemming.
Ingezonden brief in The Jerusalem Post over het stemgedrag van Oekraïne in de VN
Israël daarentegen steunde de veroordeling van Rusland in de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties. Van de 193 landen onderschreven 141 deze diplomatieke ‘afstraffing’ van Rusland. Lang niet alle landen deden dat. Vijf landen stemden tegen de veroordeling, uiteraard Rusland en verder Belarus, Syrië, Noord-Korea en Eritrea. China en nog 34 andere landen onthielden zich van stemming. Twaalf landen waren niet bij de stemming aanwezig, waaronder Marokko en Venezuela.
Welke landen stemden blanco? Naast het al genoemde China valt op dat ook India zich op de vlakte hield (ongetwijfeld vanwege Russische wapenleveranties) net als landen als Pakistan, Cuba, Algerije, Iran en Irak.
Terug naar Israël. Het land heeft zowel nauwe relaties met Rusland als met Oekraïne. Om die reden heeft de Oekraïense president Zelensky Israëls premier Naftali Bennett verzocht te bemiddelen tussen Poetin en hem. Tot nog toe is naar buiten toe weinig te merken geweest van die bemiddelingspoging, al heeft de gelovige Bennett er zelfs een vliegreis op de voor hem heilige sjabbat naar Moskou en direct daarna naar Berlijn voor over gehad.
Ongetwijfeld zal Bennett het met Poetin niet alleen hebben gehad over ‘de operatie in buurland Oekraïne’ of hoe de door Rusland ontketende waanzinnige oorlog ook genoemd mag zijn; het mogelijke atoomakkoord met Iran zal eveneens langs zijn gekomen. Voor het in brand geschoten Oekraïne staat de relatie met het machtige buurland vanzelfsprekend helemaal bovenaan, Israël heeft ook nog ándere zorgen, te weten Iran dat Israël serieus met vernietiging bedreigt.
Voor de koppenman/vrouw bij NRC mag Israël blijkbaar niet denken aan het eigenbelang. Anders kan ik niet begrijpen dat boven een recente column van Israëlhater Carolien Roelants staat dat Israël eerst naar zijn eigenbelang kijkt. Zijn er landen die dat niet doen?
De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat Roelants in een eerdere column ook de Golfstaten kapittelde over hun houding jegens Rusland. Die hadden het drukker met het kopen van Russisch wapentuig dan met het veroordelen van het Rusland van Poetin.
Als Roelants helemaal eerlijk was geweest, had ze ook een paar zinnen kunnen wijden aan de Palestijnse Autoriteit en zeker aan Hamas, die zowel Israël als de Golfstaten plus Saoedi-Arabië in ruime mate overtreffen in het te vriend houden van Poetin. Zoals altijd kiezen de Palestijnen de verkeerde kant. Wat dat betreft leren ze verrekt weinig van de geschiedenis.
Nog iets over de weinig Israëlvriendelijke Roelants. Als je het eerder gepubliceerde commentaar van Yaakov Katz van The Jerusalem Post leest, waarnaar zij verwijst, valt op dat haar column wel erg lijkt op zijn tekst. Katz gaat alleen een stuk dieper dan Roelants. En verder is haar column gericht tégen Israël (“Is Israël wel zo’n voorbeeldige vertegenwoordiger van democratische waarden”), terwijl Katz stelt dat Israël het aan zichzelf verplicht is om Poetin desnoods tegen de haren in te strijken. “There is little doubt that Israel stands for freedom and democracy, and is against ruthless and merciless dictators.” Democratische waarden zijn belangrijker dan belangen in Syrië, aldus de chef van The Jerusalem Post.
Dat vraag ik me als eenvoudige krantenlezer die hecht aan een veilig bestaan toch echt af. Israël heeft in wezen het Rusland van Poetin aan de noordgrens met Syrië staan. De Israëli ‘s hebben Rusland hard nodig voor het kunnen bedwingen van Iran en Hezbollah in Syrië. Dus heeft Israël er niets bij te winnen door los te gaan tegen Poetin, al verdient deze oorlogstiran dat wel. Minister Lapid van Buitenlandse Zaken zit meer op die anti-Poetin lijn dan Bennett, die als bemiddelaar is gevraagd en daarom sowieso veel voorzichtiger moet zijn.
Ook als het gaat om de Iran-deal, waar de Amerikaanse president Biden bijzonder op gebrand lijkt te zijn, kan Israël het imperialistische Rusland op dit moment goed gebruiken om die deal te dwarsbomen. Beter geen deal dan weer een slechte of een zelfs nog slechtere. Iran heeft in de tussentijd dat de Amerikanen zich door Trump hadden teruggetrokken uit het atoomakkoord weer méér uranium opgewerkt en ook nog eens naar een hóger niveau. Het land is steeds meer op weg om een echte atoomstaat te worden.
Bericht over verdubbeling door Iran van hoogverrijkt uranium uit (Trouw 4 maart 2022)
Als er één ding is dat we kunnen leren van het drama dat zich nu voltrekt in Oekraïne, dan is het dat landen die niet tot een machtsblok behoren in feite totaal alleen staan. Oekraïne werd van alles voorgespiegeld als het naar het Westen zou overlopen, zoals bijna alle andere vroegere Oostbloklanden voordien wel hebben kunnen doen. Nu puntje bij paaltje komt, moet het ongelukkige land dat ingeklemd zit tussen Rusland en de NAVO het in zijn eentje zien uit te vechten. Het Westen stopt het weliswaar wapens toe en straft Rusland hard met sancties, op het slagveld moeten de Oekraïners het helemaal zelf doen. Andere landen willen én kunnen zich niet branden aan de strijd met de Russische beer die als een bezetene tekeer gaat en nota bene dreigt met de atoomknop.
Het zal niet anders gaan indien Iran, als het eenmaal een atoommacht is geworden (wat God verhoede), Israël aanvalt. Dan geeft de rest van de wereld niet thuis en mogen de Israëli’s het zelf uitzoeken. Er zijn er meer dan genoeg die daar geen traan om zullen laten.
