Voorspel. Zondagochtend 29 mei.
Komt Israël onder zwaar raketvuur uit Gaza en Libanon te liggen? Breken er onlusten uit tussen Joden en Arabieren in de gemengde steden? Een regionale oorlog misschien?
Deze vragen houden Israël al een paar dagen bezig. De kranten staan er vol van, radio en tv doen in het scheppen van spanning en onrust ook een stevige duit in het zakje.
Waarom plotseling die emotie? Vanmiddag om vier uur begint de grote Israëlische vlaggenparade in Jeruzalem om, voor wie het nog niet wist, de Israëlische soevereiniteit over Jeruzalem te bevestigen. Jeruzalemdag is op de agenda van vurige zionisten een feestdag. Naar schatting 35.000 Israëlische vlaggen zwaaiende Israëli’s marcheren via de Schempoort (Damascuspoort) door de Mohammedaanse wijk naar de Klaagmuur. Vorig jaar was dat olie op het vuur in het Israëlisch-Palestijnse conflict. Hamas vuurde enkele raketten af richting Jeruzalem. In gemengde steden braken ernstige onlusten uit.
Vandaag zeggen woordvoerders van de politie en leger dat Israël op “alles” is voorbereid. Drieduizend zwaar bewapende politieagenten staan paraat om desnoods met geweld de rust en orde in Jeruzalem te bewaren. Tsahal, het leger, staat klaar om inkomende raketten te onderscheppen met het betrekkelijk effectieve Drome anti-raket systeem. In de gemengde steden wordt gepatrouilleerd.
En dat allemaal om de Palestijnen en de wereld nog een keer te bewijzen dat het in 1967 bevrijde oostelijke deel van Jeruzalem, waar bovenop het Tempelberggebied de twee grote moskeeën prijken, een onafscheidelijk deel is van Israël. Voor Israëli’s die er nog linkse ideeën op na houden een overbodige provocatie. Voor de zionistische nationalisten is het een overwinning op de angst.
Premier Naftali Bennett, wiens coalitie aan het dunst mogelijke draadje bungelt, wees een dringend Amerikaans verzoek af om de route van de vlaggenparade niet door de islamitische wijk te laten gaan, uit vrees voor een gewelddadige explosie. Bennett liet zijn oren naar rechts hangen, naar de sterker wordende rechtse nationalistische oppositie. En dus wandelen vanmiddag door leger en politie beschermde zionistische heethoofden naar de Klaagmuur.
Wat het buitenland er van zegt? Zou het verstandig zijn geweest als Bennett rekening had gehouden met de publieke opinie in de Arabische landen waarmee Israël nu openlijk en in het geheim banden onderhoudt? Vandaag is bekend geworden dat de minister van Defensie Benny Gantz in Saoedi-Arabië is ontvangen, waarschijnlijk door de kroonprins.
Op Jeruzalemdag is Israël in zichzelf gekeerd, in zijn eigen historisch gelijk, in de onbreekbare historische band tussen de tempels van Herodes en Salomon. Daar is in het huidige gespannen nationalistische klimaat in Israël geen speld tussen te krijgen. En dus bidden Joden, beschermd door de politie op het Tempelberggebied, zoals onder normale omstandigheden is toegestaan. Nu wordt dit omstreden heilige gebied betreden door Joden die luidkeels het ‘Hatikwa’ zingen en roepen dat de Tempel moet worden herbouwd op plaats waar nu de Rotskoepelmoskee schittert met zijn gouden koepel.
“Dood aan de Joden”, roepen stenengooiende Palestijnse jongeren. Weer arrestaties … maar om 16.50 uur nog geen raketten richting Jeruzalem uit Gaza. In een klein winkeltje in Ramat Hasharon zit een vrome oude man. Hij zegt dat hij te zwak is om naar Jeruzalem te gaan en daar ook met een trots gevoel de Israëlische vlag te zwaaien.
Maandag 30 mei, Klaagmuur.
Geen raketten. Geen luchtalarm. Wel is het vandaag duidelijk geworden dat er in Oost-Jeruzalem nogal ernstige onlusten zijn geweest tussen Palestijnen en de Israëlische demonstranten. Volgen de politie werden vijftig mensen gearresteerd, het merendeel Palestijnen. Het is bijna een wonder dat het daarbij is gebleven. Tegen de vijftigduizend Israëli’s waren naar Jeruzalem gekomen om Jeruzalemdag te vieren. De zee van Israëlische vlaggen deed denken aan uitbarstingen van het Europese nationalisme in de vorige eeuw.
Hamas heeft zich er dit jaar van onthouden raketten richting Jeruzalem af te vuren. Dat is een belangrijk nieuw gegeven in het Midden-Oosten en weerspiegelt de nieuwe status van Israël in de Arabische wereld. Egypte en Qatar hebben zware druk uitgeoefend op de Hamas-leiders in Gaza de raketten en brandballonnen in de kast te houden. Een nieuw groot conflict tussen Israël en Hamas in Gaza past nu niet in het beeld van toenadering tussen Israël en Arabische landen, waaronder zelfs Saoedi-Arabië.
De grote vlaggenparade in Jeruzalem is voorbij. Voor Israëli’s die nog hopen op een vredesregeling met de Palestijnen was het een grove en onverstandige provocatie. Zo niet voor premier Naftali Bennett en Benjamin Netanjahoe, voor wie opnieuw is aangetoond dat Israëls soevereiniteit over Jeruzalem geen fictie is, maar in de harten van de meerderheid van de Israëli’s leeft. Wat de Palestijnen er van denken, verdwijnt in de motie.
