Heeft u wel eens gehoord van Abdullah Al-Hadlaq? Ik niet, totdat ik plotseling een interview met hem zag op het MEMRI tv-kanaal. Hij is een schrijver uit Koeweit die ik, als ik Israëls minister van Buitenlandse Zaken was, onmiddellijk als pr-agent in dienst zou nemen.
Ik hoorde hem zeggen dat “Israël een legale staat is en geen bezetter.” Daar bleef het niet bij. Hij argumenteerde dat de Palestijnen geen enkel historisch recht hebben op Palestina. Joden wel. Want, zo zei hij, “Joden waren er veel eerder dan de islam.” Uit de mond van een soennitisch-islamitische schrijver is de islam ten opzichte van het jodendom een nakomertje.
Abdullah Al-Hadlaq sprak in de geest van de heersers in Koeweit, die enkele dagen eerder niet aarzelden de staat Israël te erkennen.
Er tekent zich onder aanvoering van Saoedi-Arabië een snelle toenadering af tussen Israël en de soennitisch-Arabische wereld tegen de imaginaire/gevreesde gezamenlijke vijand Iran. Wat zich al jarenlang ondergronds afspeelt in de betrekkingen van Israël met soennitisch-Arabische Golfstaten komt nu bovendrijven en geeft een andere perspectief op de situatie in het Midden-Oosten.
Dat is heel goed voor Israël, maar het stelt Israël voor een groot probleem om de Gordiaanse knoop van het conflict met de Palestijnen door te hakken. De vraag is of toenadering tussen Joden en soennieten, want dat is the crux of te matter, bestendig is zolang Israël een bezettende mogendheid blijft van een soennitische bevolkingsgroep, te weten de Palestijnen.
En dan komen we weer uit bij Trump, die nog steeds met steun van de Saoedi-Arabische kroonprins Mohammed Bin-Salman vasthoudt aan zijn visie voor een Israëlisch-Palestijnse vrede.
Ik heb wel eens geschreven dat Trump uit is op een Nobelprijs voor de vrede om zijn presidentschap luister bij te zetten. Misschien zit er nog wat anders achter. Voor de zakenman Trump opent een vredesdoorbraak in een wat stabieler Midden-Oosten perspectieven om een dominerende rol te spelen in de opbouw van Saoedi-Arabië geënt op het model van Aboe Dhabi. De kroonprins wil er het ongelooflijke bedrag van negenhonderd miljard dollar voor uittrekken. De Amerikanen, die met Aramco al jarenlang diep in het olierijke koninkrijk opereren, zien natuurlijk enorme kansen heel wat graantjes mee te pikken.
En dus wordt Trumps drijfveer een punt te zetten achter het Israëlisch-Palestijns conflict ook ingegeven door grote economische belangen.
Kunnen premier Netanjahoe en de Palestijnse president Mahmoed Abbas Trumps ambitie weerstaan? Met andere woorden: zal Trump indien beide koppige leiders nee zeggen met een opgelegde oplossing voor de dag komen?
Daar zit ook nog een ander aspect aan dat over het hoofd wordt gezien. Rusland heeft gewonnen in Syrië. Dat is een onweerlegbaar feit, met gevolgen voor Israël en de hele regio.
Is er sprake van een verdeling van invloedssferen tussen de Verenigde Staten en Rusland in het Midden-Oosten? Het begint er wel op te lijken. Wat is de plaats van Israël in een Amerikaanse invloedssfeer? Anders gezegd, zal Netanjahoe opgewassen zijn tegen druk van Trump om te zwichten voor zijn door economische motieven ingegeven vredesvisie?
Veel vragen nog, weinig zekerheden. Het wachten is op het opgaan van het doek van het vredesplan waaraan achter de schermen hard wordt gedokterd.
