Het komt door het temperament, door de hitte van de zon. Het komt door de voortdurende dreigingen. Het komt door de ideologische tegenstellingen in de zionistische familie. Waardoor het ook komt, de rivaliteit tussen Israëlische politici tart alle normen van civiel gedrag. Niets nieuws onder de zon voor diegenen die de Israëlische geschiedenis kennen en ook kennis hebben van Tenach.
In de beginfase van de stichting van de staat Israël leek een burgeroorlog tussen voor- en tegenstanders van het VN-delingsplan voor Palestina onafwendbaar. David Ben Goerion was vóór, Menachem Begin tegen. Anders gezegd: de Palmach (voorloper van Tsahal) tegen Lechi, de nationale beweging van Begin. God moet zo kort na de Sjoa hebben ingegrepen om een nieuwe Joodse ramp te voorkomen. Echt goed is het nooit geworden tussen links en rechts. Tot de dag van heden niet. Rivaliteiten, ruzies, gezagsondermijning zijn en waren aan de orde van de dag in het Beloofde Land. Ik zal in deze column niet te diep graven in de geschiedenis, maar wel wil ik u er op attenderen dat Shimon Peres en Yitschak Rabin elkaar in politieke zin naar het leven stonden. Leuk om te weten toch, dat twee mannen die de indruk wekten in vrede te geloven, elkaar niet konden uitstaan en dat voor de buitenwereld (niet voor ingewijden) wisten te verbloemen. Rabin heeft zelfs een boekje geschreven over de ondermijnende activiteiten van Peres. En toch stonden ze samen op het bordes van het gemeentehuis in Tel Aviv ten tijde van de grote vredesdemonstratie in november 1995 toen Rabin werd vermoord.
Twee mannen die samen in een elite-eenheid van het Israëlische leger (Tsajeret Matkal) vochten en het tot premier schopten, zitten elkaar ook op een ongekende manier dwars. Ik doel op Ehud Barak en Benjamin Netanjahoe in relatie tot de vraag of Israël Iran wel of niet moet, of had moeten aanvallen. Het zou logisch zijn als debatten in de boezem van de regering en op het hoogste niveau in het leger geheim moeten zijn en blijven. We weten natuurlijk, afgaande op zijn verklaringen, dat Netanjahoe al enkele jaren Iran bedreigt met een aanval op de nucleaire installaties in dat land. Wat we niet wisten, weten we nu dankzij de publicatie van bandopnamen van Barak. Deze ex-chef-staf en ex-premier heeft ondanks het feit dat hij een goede pianospeler is, wat mij betreft de verkeerde toon aangeslagen. Waarom moest hij onthullen dat Israël (Netanjahoe) drie keer op het punt heeft gestaan het licht voor de luchtmacht op groen te zetten om op Iran af te stuiven? Waarom heeft de militaire censuur de uitzending van deze tapes door het tweede kanaal van de Israëlische televisie toegestaan? We weten nu dat onenigheid in de regering en weerstand in de legertop Netanjahoe tweemaal blokkeerde. We weten ook dat een derde keer een aanval werd afgeblazen omdat gelijktijdig een grote militaire oefening met de VS plaats vond. We weten dus dat Israël aarzelde.
Deze onthullingen zullen Teheran natuurlijk niet ontgaan. Ze zullen ervan smullen. Want mede daardoor kan je de discussie tussen Israël en Iran een draai van honderdtachtig graden laten maken. Iran bedreigde (bedreigt) de Joodse staat omdat de ‘zionistische entiteit’ de republiek van de ayatollahs bedreigt.
Door de onthullingen van Barak ligt de Israëlische geloofwaardigheid aan flarden.
Ik neig er naar de dreigementen van Netanjahoe aan het adres van Iran met veel korreltjes zout te nemen. Blufte hij om de internationale druk op Iran, die uitmondde in zware economische sancties, verder op te voeren? Nu die druk door het akkoord van Wenen afneemt en de geldkranen en andere kranen naar Iran langzaam maar zeker worden opengedraaid, staat Netanjahoe met lege handen. Zijn Iran-spiel is uitgespeeld. De door zijn toedoen verdeelde Amerikaanse Joodse gemeenschap is er het slachtoffer van, maar ook de alliantie tussen Washington en Jeruzalem heeft schade opgelopen.
Het wachten is op verdere onthullingen.
