Natuurlijk dwingt de realiteit me wat opmerkingen te plaatsen bij de oplopende spanning tussen Israël en Iran en de verkiezingstrip van de Republikeinse presidentskandidaat Mitt Romney. Maar waarom niet te beginnen met iets grappigs, iets van historische waarde, iets bijzonders ook.
Omdat ze zovelen van ons volk hebben vermoord, zoeken de Duitsers naar de Joodse wortels in hun land. Joden worden nu in dat land geëerd en vereerd. Dus zou Berlijn het fijn vinden als de grootste Joodse begraafplaats in Europa op Duitse bodem, bij Erfurt, op de lijst van UNESCO komt te staan als zijnde van eeuwige historische waarde. Maar we duiken nog dieper de geschiedenis in, ruim achthonderd jaar. Wat hebben de Duitse archeologen daar bij opgravingen bij de oude synagoge in Keulen gevonden? Je zou het niet geloven als je het zelf niet ziet. Een Hebreeuws opschrift uit waarschijnlijk het jaar 1135 waaruit blijkt dat onze oude-nieuwe-taal ook profaan in gebruik was. Want wat lezen we? Zé hachalon lehotsi tsoa sjam. Wat zegt de vertaling? ‘Dit is de plaats om poep te lozen’. Hoe dan?
Nabij de sjoel woonde een steenrijke Jood, meneer Lieberman. Deze vrome meneer liet een put van zes meter diep graven in de richting van de sjoel zodat zijn natuurlijk afval niet onder zijn huis in de aarde zou verdwijnen maar dat onder of nabij de sjoel zou doen. Meneer Lieberman moet wel diep in zijn buidel getast hebben om van de rabbijnen in die dagen toestemming te krijgen om dat afvoergat te mogen graven. Er is toch immers sprake van onreinheid ten top onder de sjoel. Ik heb de Hebreeuwse tekst van het oudste bekende Joodse toilet in Europa in Haaretz gezien en begrepen. Er zijn onderzoekers die een verband leggen tussen de naam Keulen en Eau de cologne ... Die Duitse stad moet enorm gestonken hebben. Met geurwater werd kennelijk die onaangename geur bestreden. Misschien ook de stank uit de beerput van meneer Lieberman.
Duitsland heeft er in ieder geval een nieuw Joods monument van bijzondere kwaliteit bij. Iets om mee te geuren. Minder fris vind ik het debat in Israël over een aanval op de Iraanse nucleaire infrastructuur. Er gaat geen dag voorbij of hooggeplaatste persoonlijkheden, politici en generaals in en buiten dienst, hebben er wat over te zeggen. In het beste geval is er sprake van psychologische oorlogsvoering tegen Teheran. Ik denk dat de Mullahs en Ahmedinejad niet meer weten waar ze aan toe zijn. Doen die Israëliërs wat of niet? In ieder geval bereiden de Iraniërs zich voor op een Israëlische aanval (met Amerikaanse luchtdekking).
In Israël wordt koelbloedig berekend hoeveel mensen zullen omkomen als het tot een oorlog komt tussen Israël en Iran. Op het hoofdkwartier in Tel Aviv wordt ervan uitgegaan dat Hezbollah als proxy het voor Iran zal opnemen. Een paar maanden geleden werd het dodental op 500 geschat. Godzijdank hebben de computers berekend dat het er 200 minder zullen zijn. Jongelui wat een opluchting, wat dom, wat onmenselijk ook. Wie stel je gerust? Wie en waar vallen de raketten? Ik vind het schandalig dat zo op papier met mensenlevens wordt gesold. En weten die door generaals bestuurde computers echt dat er maar zo weinig doden vallen? Natuurlijk niet. Het is een schatting waarmee de bewoners van Israël moeten leven. Het argument van hogerhand luidt zo: honderden doden is aanvaardbaar als we weten te voorkomen dat er in de toekomst miljoenen worden gedood door Iraanse atoomwapens. Maar wie zegt dat Iran Israël met atoomwapens zal aanvallen? Wie weet dat? Zouden ze volkomen gek zijn daar en niet weten dat Israël Iran kan platleggen met haar atoommacht?
Premier Benjamin Netanyahoe, die de grote Piet uithangt in dit debat, heeft gezegd dat hij de verantwoordelijkheid voor de gevolgen van een aanval op Iran op zich neemt. Makkelijk praatje. Hij legt een verband tussen de Holocaust en de nieuwe Holocaust die aan de horizon staat. Toen waren wij Joden machteloos. We werden verscheept naar de gaskamers. Nu toch niet! Israël wil een veilige haven zijn en blijven voor het Joodse volk. Het heeft daartoe alle middelen die er toen niet waren. Duidelijk. Ik vermoed dat Netanyahoe de Crescas-columns niet leest. Misschien de Israëlische ambassade in Den Haag wel. Meneer de Israëlische ambassadeur zou u uit mijn naam - ik was 38 jaar correspondent van NRC-Handelsblad in Israël - uw leider willen laten weten dat ik met inzicht in de materie en psychologie een aanval op Iran hoogst onverantwoordelijk acht. Netanyahoe laat je ook niet opjutten door Mitt Romney. Hij speelt de historische Joodse angst uit om in november Joodse stemmen te winnen in zijn land. Die Republikein is gevaarlijk voor ons. Geloof me.
