Het is best mogelijk dat Isaac Herzog, de leider van het Zionistische Front (de vroegere Arbeidspartij), zich op 17 maart de overwinnaar van de verkiezingen mag noemen. Waarom denk ik dat? Omdat volgens de opiniepeilingen de angstaanjagende rede van premier Benjamin Netanjahoe over de Iraanse atoomdreiging - in Washington op 3 maart - Likoed in de peilingen hoogstens één zetel heeft opgeleverd. Dat volgens peilingen twintig procent van het electoraat nog niet heeft beslist op welke partij te stemmen, zou gunstig voor Herzog kunnen zijn. In dat percentage zit misschien de verrassing van de komende verkiezingen.
De kansen dat Herzog een kleine electorale zege kan omzetten in een premierschap zijn echter minimaal, tenzij de opiniepeilingen er naast zitten. Het rechtse blok in de nieuwe Knesset, nationalisten en religieuze partijen samen, heeft ietwat betere kaarten in handen en kan wel 61 van de 120 zetels bemachtigen. In dat geval zal president Rivlin, met tegenzin overigens, Netanjahoe als kabinetsformateur moeten aanwijzen. Maar ook Netanyahoe zal geen regering met een geloofwaardige meerderheid kunnen formeren. Misschien is de vorming van een regering van nationale eenheid, het samengaan van Netanjahoe en Herzog, de enige uitweg uit de impasse. In het verleden is dat ook gebeurd, toen beide grote partijen vastliepen op een electorale patstelling. Yitschak Shamir en Shimon Peres lieten het premierschap om de twee jaar roteren. Daar is wel iets boeiends over te vertellen. Peres sloot in het grootste geheim, in Londen, een concept-vredesverdrag met de Jordaanse koning Hoessein toen Shamir volgens het rotatieakkoord premier was en hij vicepremier. Shamir moet bijna een hartverlamming van woede hebben gekregen toen Peres hem zijn diplomatieke stunt voorlegde. Als een hartstochtelijke atheïstische gelovige in de ondeelbaarheid van het land van Israël gooide Shamir dit concept-vredesverdrag met Jordanië in de prullenmand van de geschiedenis.
Shamir vertelde me eens dat Israël onder alle omstandigheden Judea en Samaria, de Westelijke oever van de Jordaan, als veiligheidshaven voor de grote Joodse diaspora moest behouden. Peres had met het sluiten van het concept-vredesverdrag met de Jordaanse monarch een duidelijk objectief: de PLO de weg naar de Westelijke oever van de Jordaan versperren door Jordanië er weer binnen te loodsen, zoals voor 1967 het geval was. Shamir heeft dat niet willen of kunnen begrijpen.
De nieuwe regering die in Jeruzalem na 17 maart gevormd moet worden, zal niet om de Palestijnse kwestie heen kunnen. Er zijn aanwijzingen in Washington dat president Obama opnieuw zal proberen Israël en de Palestijnen naar een regeling te dirigeren als definitieve afsluiting van zijn ambtsperiode als president.
Tot slot: Saoedi-Arabië laat zich door de dalende olieprijs niet uit het veld slaan. Riyad is de grootste wapenimporteur ter wereld. Vorig jaar werd voor negen miljard euro aan wapentuig geïmporteerd. Dit jaar komt daar volgens Amerikaanse bronnen nog eens ruim 50 procent bovenop. Het Saoedi-Arabische koningshuis voelt zich bedreigd door Iran en de Islamitische Staat vanuit het oosten en zuiden. Om zich tegen infiltratie van IS-strijders te beschermen, verrijst langs de lange grens met Irak een hoog, elektronisch beveiligd hekwerk, op voorbeeld neem ik aan, van het hekwerk dat Israël op de Westelijke oever van de Jordaan heeft gebouwd tegen Hamas-terreur.
Saoedi-Arabië is ongetwijfeld de grootste militaire opslagplaats in het Midden-Oosten. Al tientallen jaren zetten de koning en prinsen oliedollars tot groot genoegen van Amerikaanse wapenfabrikanten om in de aankoop van modern wapentuig. Kolonel Khadaffi, de vermoorde dictator van die andere oliemogendheid, Libië, liet zijn magazijnen ook volproppen met de modernste wapens. In de na zijn val ontstane wanorde zijn die wapens in handen gevallen van terroristische organisaties zoals Boko Haram. Het is voor Israël en het Westen van het allergrootste belang dat Saoedi-Arabië op de been blijft. (Ik denk dat dat wel lukt, maar in het Midden-Oosten weet je het nooit). Het zou een ramp zijn als de bloedhonden van de Islamitische Staat het koningshuis in Riyad ten val zouden weten te brengen. Dan valt het grootste en modernste wapenarsenaal in het Midden-Oosten in handen van deze terroristen. De analogie met Libië moet duidelijk zijn.
